Marie (1914)
De landarbeidster:
leving in de eerste helft van deze eeuw.
Misschien is dit boek wel het mooiste
voorbeeld van wat je met oral history
kunt bereiken, vanwege de emotie en
intimiteit in alle zeven verhalen.
Hij is er nog aarzelend over, wacht lie
ver de reacties af:
„Ik hoop dat mensen het goed oppak
ken, ik heb m'n best gedaan om intege
re verhalen te maken. Ik hoop dat het
niet te voyeuristisch is, want af en toe zit
het op de rand, denk ik.
Het kan daar ook ineens naar doorslaan,
dat het té is. In sommige portretten zit
ten héél persoonlijke dingen, die heel
pijnlijk en schrijnend zijn, die mensen in
de directe omgeving heel erg raken. Dan
hoop ik maar dat het niet daarom gele
zen wordt, om te kunnen roddelen.
Daarom heb ik ook besloten om de
vrouwen alleen maar een voornaam te
geven en in twee gevallen hun identiteit
zelfs af te schermen door hen nog ver
der te anonimiseren. Het ging tenslotte
om het verhaal, het gaat niet om de
mensen."
"We bleven altijd de hele dag op het
land. Om vijf uur gingen de getrouwde
vrouwen naar huis om voor het warme
eten te gaan zorgen. De mannen blven
dan nog tot half zes op het land. Als m'n
man thuiskwam had ik intussen het kind
gehaald, het varken gevoerd, de geit
gemolken en het eten gekookt. Na het
eten ging m'n man naar de groentehof;
daar haalde hij aardappelen en groente,
die hij alvast schilde en schoonmaakte
voor de volgende dag. Ik bracht intus
sen het kind naar bed, deed de babywas
en de afwas en maakte gauw het bed
op Nou, dan was het tien uur en dan
gingen wij ook naar bed. Ik was meestal
zo moe dat ik al sliep als ik het bed nog
maar zag. Als man en vrouw had je ook
niet veel aan elkaar, hoor. Daar was je te
moe voor, jongen..."
Het boek geeft een gevarieerd beeld
van stukken Zeeuwse geschiedenis. De
verhalen spelen zich af in verschillende
regio's van de provincie, in uiteenlopen
de gemeenschappen en in verscheidene
milieu's. Toeval is dat niet:
Ik heb me rot gezocht. Ik wilde persé
een spreiding over het gebied, ik wilde
vrouwen van verschillend geloof maar
eren Ttan
Onvergetelijke levensverhalen
Zeven Zeeuwse vrouwen, in leeftijd! variërend
van zeventig tot tachtig tsar,
vertellen in dit boek op indringende wipte
het verhaal van hun eigen leven.
Het zijn stuk voor stuk doodgewone vrouwen;
de meesten groeiden op in gezinnen van
arbeiders en middenstanders en geen van hen bezocht
de middelbare school. Maar het zijriwèl vróuwen
aan wié het leven niet ongeffterkt voorbij is gegaan.
Ze zijn ér door getekend en soms gekneusd,
maar zé zijn er niet aart onderdoor gegaan.
De meesten zijn er sterk en strijdbaar van geworden.
Ze hebben het aangedurfd om de vele emotionele
en schrijnende, maar soms ook vrolijke en vertederende
momenten uit hun leven eerlijk en open te vertellen,
Daardoor groeien deze 'doodgewone' vrouwen irv bdn
zelfportretten uit tot bijzondere vrouwen.
Omdat hun leven het grootste deel van deze eeuw beslaat,
schetsen ze samen ook een geheel eigen beeld f
van de Zeeuwse samenleving in de twintigste eeuw;
een samenleving gezien door de ogen van vrouwen.
In vaak meeslepende verhalen vertellen ze
hoe ze als kind de crisis en als jonge vrouw
de oorlog meemaakten, hoe ze meehielpen
in de wederopbouwperiode en hoe ze
nu de welvaart en de nieuwe vrijheden
van hel èfnde van de eeuw beleven beoordelen.
12 Zeeuws Tijdschrift
Zelfportretten van vrouwen,
opgetekend door
Kees Slager
