:h,accordin<
of his ow.
Een halve eeuw van uitdagingen
De VN werd door zijn Handvest gehou
den aandacht te besteden aan funda
mentele oorzaken van oorlog en andere
menselijke ellende. Daarom moest de
organisatie internationale samenwerking
bevorderen om een hogere levensstan
daard te bereiken, internationale econo
mische, sociale en gezondheidsproble
men op te lossen en de erkenning en
handhaving van mensenrechten te be
pleiten. Regeringen beloven plechtig
samen te werken. Dat doen zij in de ver
onderstelling dat zij voorwaarden voor
stabiliteit en welzijn moeten scheppen
om vrede te kunnen bereiken. Er is nog
nooit in de geschiedenis zo'n grote
schaal van internationale samenwerking
nagestreefd of gerealiseerd.
Die zinsnede "bepleiten van de erken
ning en handhaving van mensenrech
ten" heeft een speciale betekenis. Ze
impliceerde een revolutionaire doctrine -
in nog grotere mate revolutionair dan
vreedzame internationale betrekkingen -
in een wereld waarin mensen routine
matig uit hun huizen worden gesleurd,
in de gevangenis worden gegooid, mis
handeld worden door de politie, uitge
sloten worden van het laten horen van
hun stem in regering en samenleving, te
kampen hebben met voedselgebrek
door kortzichtig beleid, waarin mensen
de toegang wordt ontzegd tot onderwijs
en waarin zij in het algemeen veroor
deeld worden tot een miserabel bestaan.
Zulke praktijken zijn niet beperkt tot
wrede regimes. Zelfs keurig democrati
sche landen hebben problemen met ras
sendiscriminatie, of primitief gedrag
door politie-beambten en politieke lei
ders. Het bereiken van een hoog niveau
in het handhaven van mensenrechten,
staat gelijk aan het doorvoeren van een
succesvolle revolutie.
Daar komt nog bij dat de VN vanaf het
begin gevoelig was voor de koloniale
situatie. Een dynamische kijk op kolo
niën vormde een hoeksteen van de
organisatie. De organisatie werd het
wereldforum voor dekolonisatie.
Een internationaal bestuursapparaat
werd opgezet. Het had een actief karak
ter en het hoofd ervan in de Verenigde
Naties, de Secretaris-Generaal, en de
belangrijkste ambtenaren van andere
organisaties, hebben hun plaats naast
die van de senior vertegenwoordigers
van regeringen. Ook dit hield een dyna
mischer benadering in dan wat dan ook
uit het verleden.
Op vage manier was de nieuwe organi
satie verantwoording schuldig aan alle
volkeren. Deze nieuwe notie was nau
welijks ontwikkeld, maar de preambule
tot het Handvest van de VN spreekt wel
van de volkeren en maakt ook zelfbe
schikkingsrecht tot grondslag voor
samenwerking.
Vijftig jaar Verenigde Naties hebben
iedere te verwachten uitdaging omvat
en nog veel meer. Enkele illustraties: De
Koude Oorlog. Deze belemmerde iedere
samenwerking. De Koude Oorlog stelde
het hele idee van internationale organi
satie ter discussie, in het bijzonder het
idee van instituties met universeel lid-
Op 6 /anuari 1941, elf maanden voordat Amerika aan de oorlog zou gaan deelnemen, hield de Amerikaan
se president Franklin D. Roosevelt een rede voor het congres. Daarin zette hij zijn idealen voor een vrije
wereld uiteen, gesymboliseerd door vier vrijheden: vrijheid van meningsuiting, vrijheid van godsdienst, vrij
waring van gebrek en vrijwaring van vrees. Deze "Four Freedoms" vormden de leidraad van Roosevelts
inspanningen om de Verenigde Naties te organiseren. De Amerikaanse kunstenaar Norman Rockwell maak
te er vier illustraties bij, waarvan er hier twee zijn afgebeeld: Freedom of Worship en Freedom from Want.
Zeeuws Tijdschrift 17