Des overheids
Eén gemeente?
Menselijke maat
'Het is altijd beter iets -desnoods wat
zenuwachtig- te snél te beslissen dan te
laat, want te laat is altijd fout', zei hij
eens. Hij staat er nog altijd achter. Wat
moet er persé nu in Zeeuwsch-Vlaande-
ren gebeuren voor het te laat is? Hij
aarzelt geen moment:
„Een tunnel onder het Kanaal Gent-
Terneuzen. In de verbinding oost-west
is de brug bij Sluiskil een groot pro
bleem.Wat er nu gebeurt kan gewoon
niet! Een ondernemer in het midden-
en kleinbedrijf hier probeert zo goed
mogelijk mee te gaan in modernisering
van systemen, bevordering van effi
ciency en noem maar op, om de kosten
te reduceren en dan staat hij twee keer
per dag een half uur voor die gammele
brug. Hij is prachtig hoor, mooi groot,
waarschijnlijk de grootste draaibare in
West-Europa. Maar hij doet er wel lang
over. ledereen kent het probleem, bur
gemeester Barbé (van Terneuzen) ook.
En toch is die eventuele tunnel pas
voorzien in 2005. Dat zou toch
gewoon niet mogen. En dan de verbin
dingen met de Belgische expressweg,
die vlak onder de grens loopt, zijn ook
van groot belang. We hebben het met
het Toeristisch Bureau al voor elkaar
gekregen dat er in Belgie mooie borden
met de aanduiding Zeeuwsch-Vlaande-
ren staan. Nu de aansluitingen nog.
Infrastructuur, inderdaad. Dat is toch
een primaire taak van de overheid.
Neem nou Morres in Hulst. Een prach
tig bedrijf dat zeer veel inbrengt voor
de gemeenschap. Al die mensen, die na
een dagje meubels kijken nog eens
even een maaltijd gebruiken, wat drin
ken, boodschappen doen. Dat is toch
allemaal economisch inkomen. Morres
moet uitbreiden. Dat is nodig om te
kunnen blijven voortbestaan. De
gemeente moét zo'n bedrijf helpen met
de aanleg van wegen. Een bedrijf kan
toch moeilijk zelf wegen gaan aanle
gen. Dat is des overheids. Het gaat
voor meer bedrijven op: schaalvergro
ting. Als ze niet de mogelijkheden krij
gen om doelmatig hun werkgebied te
bestrijken, dus ook verder naar het zui
den, dan sterven ze en dan komt het
van beneden af. Dat kan toch niet de
bedoeling zijn?"
Schaalvergroting, óók op bestuurlijk
niveau. Er wordt binnenkort opnieuw
gesproken over een nieuwe gemeente
lijke herindeling in Zeeuwsch-Vlaande-
ren. Vier gemeenten, drie of misschien
nog maar één, zoals de voorzitter van de
Brabants-Zeeuwse werkgeversvereni
ging heeft bepleit?
„Op het ogenblik zijn de gemeenten te
klein. Ze kunnen het niet meer aan.
Moderne informatiesystemen, specialis
tische onderwerpen, dat kan gewoon
niet meer op de schaalgrootte van veel
Zeeuws-Vlaamse gemeenten. Ze kun
nen het niet betalen, al die dure dingen.
Er kan wel iets aan gedaan worden met
gemeenschappelijke diensten, maar
schaalvergroting in onvermijdelijk. Er cir
culeerden allerlei modellen, er is veel
gediscussieerd en toen kwam de samen
voeging van Sluis en Aardenburg. Dat
vind ik gewoon een zwaktebod. Ik denk
dat de provincie sneller had moeten
besluiten. Nu zie ik vooral één absolute
voorwaarde bij een herindeling: de vor
ming van één gemeente voor de
Kanaalzone. Het is essentieel datje dat
gebied van industriële activiteit samen
voegt. Eén gemeente Zeeuwsch-Vlaan-
deren hoeft misschien niet. Met goede
gemeenschappelijke diensten voor de
hele regio kom je ook ver. We moeten
de samenwerkingsgedachte op veel
meer gebieden ontwikkelen. Drie ge
meenten dan of vier? Ach je hoort nu
van alles circuleren in de wandelgangen.
Dat het vooral zou gaan om in grootte
evenwichtige gebieden. Dat Terneuzen
er dan wat bij zou krijgen, maar dat er
ook weer wat af zou gaan. Moet je gaan
afscheiden omwille van het getal? Flau
wekul. Je moet natuurlijk ook blijven kij
ken naar wat er in de geest van de men
sen zit. Mensen hebben een plaats,
horen ergens historisch bij. Dat moetje
zo laten. Kijk gewoon naar wat redelijk
is qua bestuurlijkheid en naar histori
sche, oorspronkelijke en logische ver
banden, zou ik zeggen. Koewacht en
Zuiddorpe bijvoorbeeld horen volgens
mij bij Hulst. Typische grensplaatsjes,
katholiek, een overgang naar België.
Axel ligt daar toch ver van af?"
Hij laat zich er verder niet over uit.
Heeft het over het dualisme dat in elke
burger zit:
Soms zou ik wel eens een burgemees
ter voor Philippine willen hebben. Bang
dat de afstand tot het bestuur te groot
wordt. Bang ook voor een ambtenarij. Ik
zou zo graag een structuur zien met een
grote herkenbaarheid, met mensen met
kennis van de streek. Zo van: 'wij ken
nen dat probleem'. Niet een groot kan
toor met bestuurders, die de mensen
niet kennen. Het Zwitserse systeem van
kantons, dat lijkt me wel wat."
Niet te klein en niet te groot. De schaal
van Zeeuwsch-Vlaanderen? De mense
lijke maat?
„Zo heb ik het altijd gezegd. Zeeuwsch-
Vlaanderen is groot genoeg om in de
menselijke geest te passen. Je hoeft je
ogen maar dicht te doen en je ziet het
voor je. Een regio met een rijk, geva
rieerd aanbod; werk, vertier, strand,
natuur en niet teveel mensen.
In mijn werk voor het Toeristisch Bureau
komt het zo vaak voor. Je praat met
Kruize in Oostburg of met Kessen in
Hulst en je wéét, waar we het over heb
ben. Je ként het. Dat is de menselijke
maat der dingen en daar hou ik van. Als
die maat wordt overschreden, zoals bij
de overheid, ontstaat er bureaucratie.
Wordt het onpersoonlijk en beroepen ze
zich op regels en kijken niet naar de
praktijk. Verschrikkelijk. Grote bedrijven
hebben daar ook een handje van hoor!
Dus de maat der dingen en toch groei
en. Want je moet groeien om het hier
leefbaar te houden. De Axelse Vlakte is
een goede mogelijkheid voor uitbrei
ding. Jaren geleden bestempelde een
rapport in opdracht van de Nationale
Havenraad de Axelse Vlakte al als
'speerpunt van nationaal belang'. En
wat doet een minister van Verkeer en
Waterstaat? Prioriteit geven aan de
havens van Rotterdam en Amsterdam.
Onbegrijpelijk!
Het Havenschap Terneuzen probeert nu
alsnog een startsubsidie te krijgen. Ont
wikkeling van de eerste honderd hecta
re van de Axelse Vlakte levert 3300
Zeeuws Tijdschrift 5