Het Steunfonds voor de Zeeuwse Musea
Ons land telt drie bestuurslagen: het rijk,
de provincie en de gemeente. Er zijn
rijksmusea, provinciale musea en
gemeentelijke musea. En was het nu
maar zo dat de voorwerpen van natio
naal belang bewaard zouden worden in
de rijksmusea, de voorwerpen van pro
vinciaal belang in de provinciale musea
en de voorwerpen van gemeentelijk
belang in de gemeentelijke musea, dan
zou, althans op dit terrein, de wereld er
prettig eenvoudig uitzien. Het rijk hoeft
slechts de rijksmusea financieel te
ondersteunen, de provincies doen dat
met de provinciale musea en de
gemeenten betalen voor de gemeente
lijke musea.
Helaas, vaak door toevalligheden
bepaald, zijn de voorwerpen over de
diverse musea verspreid. In provinciale
en ook in gemeentelijke musea worden
zaken bewaard die absoluut onderdeel
uitmaken van ons nationale cultuurbe
zit. En dit geldt evenzo voor voorwerpen
die voor de provincie van belang zijn:
ook in de lokale musea treffen we het
nodige aan.
Een voorbeeld. Zeeland in de Romeinse
tijd. Belangrijke voorwerpen (het specta
culairst zijn de Nehalennia-altaren)
bevinden zich in het Rijksmuseum van
Oudheden, in het Zeeuws Mueum en in
de diverse lokale musea (Aardenburg,
Goes, Zierikzee b.v.).
Het veelbezongen wiel van De Ruyter,
onze nationale zeeheld. Is dit een stukje
nationaal cultuurbezit, Zeeuws cultuur
bezit of hoort het onvervreemdbaar
Vlissingen toe? De feitelijke situatie is
dat het vanuit Middelburg in bruikleen
gegeven is aan Vlissingen.
De Goese schuttersstukken, in het begin
van de zeventiende eeuw door Cornelis
en Willem Eversdyk geschilderd, hebben
duidelijk een belang dat uitstijgt boven
dat van de Goese gemeenschap.
Het moge duidelijk zijn dat het culturele
belang van de museumvoorwerpen
vaak groter is dan het territoriale gebied
van de toevallige eigenaar. En net zoals
het rijk gelden voor behoud aan de
Mondriaan Stichting ter subsidiëring
Gerard Heerebout
beschikbaar stelt, zo heeft de provincie
Zeeland gelden voor behoud van muse
umvoorwerpen ter besteding beschik
baar gesteld aan de Stichting Steun
fonds voor de Zeeuwse Musea.
Musea kunnen vanuit dit fonds een bij
drage in de kosten van behoud en res
tauratie van een voorwerp toegekend
krijgen, als uit deskundigenrapporten
blijkt dat het voorwerp in kwestie inder
daad een bovenlokaal belang vertegen
woordigt.
Hieronder worden de projecten beschre
ven die op dit moment met steun van
het Steunfonds uitgevoerd worden.
Zicht op Yerseke
"Knap werk van de lijstenmaker, zeg nu
zelf,sprak heer Bommel tevreden. "Hij
heeft het doek van Terpen Tijns schilde
rij handig omgevouwen, zodat mijn
gelijkenis precies in de antieke lijst pas,
zie je wel?" "Heel handig, zei Tom Poes
nadenkend.
Marten Toonder, 1972. Het losgetrilde
Inzicht, aflevering 7585.
In 1913 werden er enkele diorama's
opgesteld in de kapittelzaal van de abdij
te Middelburg. W.F.A.I. Vaarzon Morel
(1868-1955) uit een Zeeuwse schilders
familie schilderde de achtergronddoe
ken. Een van de doeken stelt een zicht
op Yerseke voor. Later werd het doek
overgebracht naar de raadszaal te Yerse
ke en daar op een wand gemonteerd. In
verband met een plafondbalk moest
daartoe wel aan de bovenkant een stuk
je doek (20 bij 25 cm) verwijderd wor
den. De afmeting van het doek is maar
liefst 5.8 bij 2.6 meter
In deze zaal zal binnenkort een deel van
de collectie van het Museum van Yerse
ke, voornamelijk gewijd aan schaal- en
schelpdieren, gepresenteerd worden en
het schilderij past daar uitstekend bij.
Het moest wel een aanzienlijke restaura
tie ondergaan: het onderzoeksrapport
maakt melding van vochtinwerking, van
gekrompen linnen, van overschilderin
gen en een provisorisch gerepareerde
scheur, van een vergeelde, vervuilde en
wit uitgeslagen vernislaag en van
opstaand craquelé.
Een eerste kostenraming bedroeg ruim
f. 30.000.
Bij het van de wand afnemen van het
Het monumentale schilderij (250 x 550 cm) van W.F.A.I. Vaarzon Morel op zijn oorspronkelijke plaats in de
Raadszaal van het voormalige gemeentehuis van Yerseke. Later zou blijken dat het schilderij nog ongeveer
een meter hoger is. (Foto: Foto Verschoore, Goes)
24 Zeeuws Tijdschrift
