Overkanten
Dirk Haanman
De oude volkswagen-tl ronkte en in de
cabine rook het naar olie. Ik probeerde
de boot naar Vlissingen te halen, reed
85, waar je maar 80 mag. Er wordt pas
bekeurd als je 10% te hard rijdt of meer,
heb ik horen vertellen. Ik probeer daar
dus beneden te blijven. Een vriend van
mij rijdt nooit meer dan 50 kilometer te
hard. Hij is officier van justitie, de vriend
waarmee hij woont tandarts, goed voor
vijf ton per jaar. 'Een bekeuring, ach...
Maar rij je nog harder, dan moet je voor
komen en dat kan ik in mijn positie niet
hebben!'
'Zegt u het maar!', klonk het op de
radio. 'Nog vijf minuten voor het
nieuws. Daar is de laatste beller...,
meneer Diekstra uit Terneuzen.' 'Ja, met
Diepstra uit Terneuzen.' 'Zegt u het
maar, meneer Diekstra...'
'De sigaretten èn de benzine worden
duurder, voor onze gezondheid en het
milieu. Vooral goed voor de schatkist,
als je het mij vraagt. De regering plukt
de ene helft van de bevolking, met
instemming van de andere helft; verdeel
en heers dus. Ik rij zondags altijd naar
mijn moeder, om met haar te babbelen
onder het genot van een sigaretje en
portje, zoals ik al jaren doe sinds mijn
vader er niet meer is: dat is drie keer een
hoofdzonde, althans, dat wil de over
heid me in reclamespotjes doen geloven.
M'n vader zaliger, die stapelde op z'n
verjaardag en vaderdag de dozen met
sigaren die hij van zijn kinderen en klein
kinderen cadeau kreeg naast zijn rook-
stoel op, om ze in de maanden die volg
den doos na doos op te roken. 'Dank je
kind', zei hij dan, pakte ze niet eens uit.
Altijd hard gewerkt, die man, als politie
agent. Ik wil maar zeggen: wat is goed
en wat is fout, wat mag, wat mag niet...
Hoeveel gram hasj mag iemand op zak
dragen, hoeveel een koffieshophouder
op de plank hebben... Wie het weet,
mag het zeggen.'
Intussen naderde ik het veerplein van
Breskens. Het bord waar anders met
rode lampjes op staat 'afvaart normaal',
vermeldde: 'storing.' 'Storing?' In m'n
naïeveteit dacht ik even dat de PSD wil
de laten weten dat het bord niet werkte,
terwijl de lampjes toch brandden? De
kaartverkoper, amper achttien jaar oud,
wellicht een vakantiewerker, was blij dat
er eindelijk eens iets gebeurde. 'De veer-
brug in Vlissingen werkt niet, meneer!
Het kan wel één uur gaan duren, twee
uur, drie uur of langer. We weten het
niet!' Zo vrolijk was mij nog nooit een
kaartje verkocht. Ik betaalde ouderwets
contant, zeker niet met de Zeelandkaart.
Oude zomerhits waren dit jaar uit mijn
hoofd geramd door hard zingende meis
jes van de reclame, blij met de Zeeland
kaart! leder half uur, eindeloos herhaald.
Net zolang tot iedereen het leuk vond,
dat je bij de Veerse Dam moet betalen
als je er wilt parkeren om een strand
wandeling te maken. Vorig jaar was dat
nog gratis!
We zijn heel wat waard...
Ik stond in de tweede rij en begreep dat
het lang ging duren. Een aantal automo
bilisten maakte rechtsomkeer, naar Perk-
polder. Op het parkeerplein dromden de
achterblijvers samen, de rasoptimisten.
Ze spraken met elkaar, alsof ze gelukkig
waren met dit oponthoud. Het doorbrak
hun dagelijkse sleur. De Zeeuwse versie
van een opwindend leven. 'We zien
wel....', zei er een, 'ik geef via m'n auto
telefoon door, dat ik een paar uur later
kom.'
'De PSD kan het probleem oplossen,
maar dat mag niet van Rijkswaterstaat',
zei de vrouw uit de auto achter me.
'Daar zijn we goed mee', reageerde ik,
'laten we een tunnel aanleggen!' De
echtgenoot keek verschrikt, maar ver
anderde meteen weer in het vriendelijk
heertje van zoéven: 'Ik zou de roman
tiek van de veerboot niet willen missen
hoor, echt niet. Jij wel?' Zijn lieve vrouw
knikte van niet.
'Kom nou', zei ik, 'nu de Zeelandbrug er
is, zou je toch de veerboot van Kats naar
Zierikzee niet nemen, als die nog er nog
was, alleen maar voor 'de romantiek'?
Waarom moet dit stuk Nederland geïso
leerd blijven en doodbloeden?' Deze
opmerking werd niet in dank afgeno
men. Niemand reageerde, alsof er hele
maal niets gezegd was. 'Je zou vandaag
nergens tegenin gaan!', zei ik tegen
mezelf.
Even later stond er alleen nog een
stelletje uit Amsterdam, dat wilde weten
of ik uit Zeeland kwam. 'Geboren en
getogen', zei ik, 'maar wel buiten de
provincie gestudeerd.' 'Mist u de stad
niet verschrikkelijk?', vroeg hij: 'In de
zomers is het hier wel leuk, maar 's win
ters... Dan is er natuurlijk niets te doen
en zie je niemand.' Ik wilde geen discus
sie meer uitlokken, besloot er een
schepje bovenop te gooien. Wordt het
niet begrepen, dan is er nog geen kind
overboord. 'In de winter is het écht
afgezien', verzuchtte ik, 'maar we over
leven het iedere keer weer. Afgelopen
winter: de krant werd niet bezorgd, de
telefoon viel uit, de broodvoorraad raak
te op... Ik moest toen met sneeuw
kettingen om naar het dorp.' Ze knikten
vol begrip.
In de verte lag nog de veerboot te
dobberen, de neus tegen de wind in. Ik
liep naar m'n auto, om de tijd te doden
met het lezen van de kranten van de
afgelopen week, die op de achterbank
lagen. Van Gelder heeft gezegd dat Zee
land het imago heeft van een provincie
uit de jaren vijftig, met boeren en veel
streng kerkelijken, stond er op de voor
pagina te lezen: 'Commissaris schoffeert
achterban SGP.' Statenlid Van Heukel-
kom meende dat er volgens Van Gelder
iets mis was met agrariërs en gerefor
meerden: een 'grachtengordel-visie'.
Van Gelder had geconstateerd, dat het
beeld dat men van Zeeland heeft niet
klopt en moet veranderen. In plaats van
daar iets aan te gaan doen, vond het
college van GS dat Van Gelder dit soort
dingen beter niet kon zeggen. De PZC
had nog een hoofdartikel, dat dieper op
de kwestie in ging. Met aan het woord
kamerlid Van Dijke, die zei: 'Van Gelder
spreekt echt met de verkeerde mensen.'
En met uitspraken van anderen, die vin
den dat Zeeland géén ingedutte provin
cie is.
Alsof Van Gelder dat beweerde! 'Nee',
mompelde ik in mezelf, 'laten we het
imago dan verbeteren met de Zeeland
kaart en iedere toerist die niet weet
waar je die kan kopen of voor een niet
werkende parkeerautomaat staat, een
bon onder de voorruit schuiven. Zee
land een provincie van gereformeerde
boertjes? Hoe kunt u dat denken? Wij
zijn heel wat waard, met de Zeeland-
kaart!'
12 Zeeuws Tijdschrift