Wat u niet wilt dat u geschiedt,
doet dat ook de boten niet
De veerboot Prins Bernhard.
antwoorde wijze beantwoorden van
vragen. Niets zou het door mij geformu
leerde antwoord met recht ter discussie
stellen. Ongeacht wat het antwoord
mocht zijn, niets zou aan de juistheid
ervan kunnen tornen. Het antwoord
moest onomstotelijk en boven elke twij
fel verheven zijn.
Daartoe zou ik mijn werk volgens de
regels des onafhankelijken onderzoeks
verrichten. Ik zou een groot aantal wille
keurige reizigers op hun ervaringen van
het afgelopen jaar laten bevragen. Ik
zou vaststellen wat zij vonden van 'de
boot', het volgens de dienstregeling
varen van 'de boot', en over de wijze
waarop de PSD haar reizigers informeert
bij het onaangekondigd niet volgens de
dienstregeling varen van 'de boot'. Bij
dit laatste is dat gebeurd door te vragen
wat men vond van de informering via de
verkeersinformatie op radio en televisie,
de lichtkranten en de omroepinstallaties
aan boord en op de wal. Onomstotelijk
zou vast komen te staan wat de gemid
delde gebruiker van 'de boot' zou vin
den van deze zaken.
Ik liet niet zomaar reizigers ondervragen.
Misschien zouden bepaalde groepen rei
zende Zeeuwen - bijvoorbeeld zij die
kwaad of juist goed over 'de boot' spre
ken - wel op bepaalde trajecten, op
bepaalde dagen, op bepaalde tijden, of
met een bepaald vervoermiddel van 'de
boot' gebruik maken. Dat moest voor
komen worden. Immers, het antwoord
moest het antwoord zijn van alle reizi
gers. Ik liet daarom reizigers ondervra
gen op alle trajecten, op alle dagen, op
alle tijden, en gebruik makend van alle
vervoermiddelen. Ik liet dat doen door
meerdere interviewers natuurlijk, want
wat geldt voor ondervraagden geldt ook
voor interviewers. Misschien zou juist
een afvallige Zeeuw de interviews afne
men. Nee, in die val zou ik niet lopen.
Het oordeel dat de in opdracht van mij
bevraagde reizigers zouden geven, zou
ook het oordeel zijn van de niet
bevraagde reizigers. Het zou niet verte
kend zijn door selectiviteit wat betreft
bevraagden en/of bevragers.
Ik liet reizigers oordelen door hen rap
portcijfers te laten geven. Dat was slim
bedacht. Immers, iedereen heeft op
school gezeten en heeft een rapport
gekregen. Zeker, de één heeft wat lan
ger op school gezeten dan de ander.
Maar dat iedereen bekend is met rap
portcijfers en de oordelen waar zij voor
staan, is zonder twijfel. Maar er is meer.
Niet alleen doordat eenieder met rap
portcijfers bekend is, vormen rapportcij
fers een voor onderzoek dankbare wijze
van beoordelen, ledereen weet namelijk
ook bij welke rapportcijfers het oordeel
in uw voordeel of nadeel is. De scheids
lijn ligt zoals u weet tussen een 5 en een
6. Kreeg u voor rekenen een 6 of hoger
van uw leerkracht, dan betekende dit
dat u met gepaste trots en een gerust
hart huiswaarts kon. Kreeg u minder
dan een 6, dan keerde u vol schaamte
en met een minder gerust hart aan het
thuisfront terug. Een wijze van beoorde
ling derhalve die prettig is voor zowel
bevrager als bevraagde.
Toen mijn computer de gemiddeld
gegeven rapportcijfers over zijn scherm
liet rollen, vulde mijn hart zich met
vreugde. Het Zeeuwse burgerschap was
aanstaande, want ik zag alleen gemid
delde rapportcijfers van 6 of hoger. Over
zowel het traject Vlissingen-Breskens als
het traject Kruiningen-Perkpolder wer
den alle voorgelegde zaken door de
bevraagde reizigers als voldoende of
zelfs hoger bestempeld. 'De boot' tus
sen Vlissingen-Breskens kreeg van de
reizigers een 7 wat betreft haar kwaliteit
in het algemeen. Geen voldoende, maar
een ruime voldoende dus. 'De boot' die
tussen Kruiningen en Perkpolder heen
en weer vaart, kreeg zelfs een 8. Haar
reizigers vinden de kwaliteit in het alge
meen dus goed. Welk een voorspoed!
Echter, niet te vroeg gejuicht. De pijn zat
hem immers niet in de kwaliteit in het
algemeen. Nee, het niet of niet op tijd
varen van onze boten was het pro
bleem. Immers, daar berichtten de
Zeeuwse media over. Met enige angst
keek ik naar de rapportcijfers die beide
trajecten kregen voor het varen volgens
de dienstregeling. De angst bleek onge
grond. Een 8 voor elk gaven de reizigers
gemiddeld. Driewerf hoera! Het
moment dat ik niet alléén zal roepen dat
ik een Zeeuw ben, is nakend. Anderen
zullen dat voortaan voor mij doen.
Voor alle zekerheid toch maar wat nader
geanalyseerd. Een goed onderzoeker
gelooft immers zijn eigen ogen niet
meteen. Hij is kritisch ten opzichte van
alles, dus ook ten opzichte van zijn eigen
werk. De pers repte van Zeeuwen die
ontevreden waren over de informering
bij calamiteiten. Natuurlijk, of een boot
vaart of niet vaart, is immers afhankelijk
van tal van door de PSD onbeïnvloedba
re omstandigheden. Dat nam men de
PSD dan ook niet kwalijk. Nee, het leed
34 Zeeuws Tijdschrift
