Middenschip van de Grote Kerk in Veere (1980).
gewijd aan de maquette van Veere anno
1813. De vestingwerken hadden toen
hun grootste omvang bereikt, kort daar
na zou er in snel tempo een grote kaal
slag in de bebouwing plaatsinden. Het
maken van de maquette vormde de
aanleiding tot het schrijven van het
boek. Maquette en boek geven samen
een beeld van een Nederlandse stad in
een cruciale fase van haar bestaan. Het
eerste exemplaar van het boek werd op
25 juni in ontvangst genomen en de
maquette onthuld door ZKH kroonprins
Willem-Alexander.
'In schoonheid verstild, de kunstenaar
Jan Heyse 1882-1954' (Zeeuwse Kater
nen 12, 9074517056, 25,-) van Fran-
cisca van Vloten verscheen ter gelegen
heid van de gelijknamige tentoonstellin
gen rond het werk en leven van Jan
Heyse in het Marie Tak van Poortvliet
Museum in Domburg en het Zeeuws
Museum in Middelburg, april-augustus
1996. 'Jan Heyse leefde in een droom;
wat er over hem te vertellen valt, schuilt
in zijn werk', merkt Francisca van Vloten
op. 'Wie daar gevoelig voor is, zal ont
roering proeven in Heyse's werk, ontzag
voor het leven en het verlangen dat
leven weer te geven in zijn allerdiepste
kern; dat vonkje te raken waar het ont
luiken begint en alles nog mogelijk is.'
Vele werken zijn styleringen. Heyse luis
terde daarbij naar de stilten in zijn
onderwerpen, wordt daarbij opgemerkt.
Jacky Nijsen stelde 'Oostkapelle in vroe
ger tijden' (Deboektant, 9055340480,
34,90) samen. In deze serie zijn er al
vele verschenen en vele nog in voorbe
reiding. Zelf niet van Oostkapelle
afkomstig, zegt een aantal foto's mij
natuurlijk niet veel. Leuk om zien zijn
echter zeker een opname van de rijwiel-
herstelplaats van Simon Wisse, een paar
foto's van de ringrijderij en een optocht
met trekpaarden. De prachtige kleder
dracht (streekdracht zou je tegenwoor
dig volgens sommigen moeten zeggen)
valt zeer in het oog. En grappig is die
van Jaap Flipse en zijn vrouw Maatje bij
een groot varken dat haast genoeglijk
over het schot van zijn hok leunt.
Ik behoor niet tot degenen die neer
buigend doen over op dit soort uitga
ven. Veel beeldmateriaal dat op deze
manier is vastgelegd, zou anders verlo
ren zijn gegaan. In eerste instantie zijn
vooral de inwoners van de betreffende
plaats met de fotoboekjes zeer gelukkig,
omdat zij er hun familie en dorpsgeno
ten en de directe omgeving uit hun
jeugd op herkennen. Als de namen van
de gefotografeerden worden vermeld, is
dat voor hen veelbetekenend. Maar
zeker moet aan al dit speurwerk ook een
historische waarde worden toegekend.
Als er van alle dorpen één of meerdere
boekjes verschenen zijn, is het natuurlijk
ook nog mogelijk thema's uit te diepen
en meer tekst toe te voegen. Dit gebeurt
in een andere recente uitgave: 'Op reis
door Walcheren en de Bevelanden, ver
keer en vervoer door de jaren heen'
(Van Geyt, zonder ISBN, 59,90) van
Annette Kuiper-Timmerman en Leen
Moerland. In afzonderlijke hoofdstuk
ken belichten zijn het vervoer over
water, over rails, per bus en over de
weg. Historisch onderzoek ligt er niet
aan ten grondslag en dat is niet nodig,
want ook dit boek dient voornamelijk
om herinneringen op te halen.
De provincie Zeeland produceerde de
laatste jaren een aantal kleine uitgaven,
o.a. over de karolingische burchten, de
prehistorie en kerkgebouwen. Dunner,
meer brochure-achtig van karakter, zijn
publicaties zoals 'Veedrinkputten', 'De
zin van de Westerschelde', 'Zeeland in
cijfers en feiten' en 'Over natuur en
milieu'. In de milieureeks verschenen
onder meer 'Milieufonds, subsidie
mogelijkheid voor milieuvriendelijke
projecten', 'Milieubeschermings-
gebieden', 'Milieuregels: toezicht en
handhaving' en 'Scheiden GFT is op
campings goed mogelijk'. Sommige uit
gaven zijn bedoeld voor een breed
publiek, andere voor een meer specifie
ke doelgroep bestemd. Misschien is het
een goed idee als de provincie als uitge-
Jaap Flipse en zijn vrouw Maatje Willeboordse voederen de varkens. Links een tevreden klant die over de
bediening geen klagen heeft (1935).
Zeeuws Tijdschrift 41