De hofstede Donkerzicht
Provincie Zeeland
Vogelobservatiehutten in Zeeland
'~aN
ver een molen of display zou ontwikke
len, waarin de boekjes in boekhandels,
bibliotheken, postkantoren en elders in
het totaal gepresenteerd zouden kunnen
worden, opdat het publiek er nog wat
gemakkelijker kennis van zou kunnen
nemen.
Natuurliefhebbers kennen de zuidkust
van Schouwen als een rijk en zeer waar
devol gebied. Hoe is het ontstaan? Hoe
beheer je het? Welke ontwikkelingen
moet je stimuleren en welke afremmen?
'Gebiedsvisie voor de zuidkust van
Schouwen' (9071565440, 35,-) is een
gemeenschappelijk uitgave van de Pro
vincie Zeeland en het Ministerie van
Landbouw, natuurbeheer en Visserij,
geschreven door John Beijersbergen
Jeroen de Maat, met aquarellen en teke
ningen van Kees de Kraker, dat op al dit
soort vragen een antwoord geeft. Na een
inventarisatie van o.a. de historisch-
geografische ontwikkeling, de geologie,
de bodem en levensgemeenschappen,
volgt het beleidskader, de natuurvisie die
ontwikkeld is en een bespreking van de
resultaten. Het geheel is wetenschappelijk
onderbouwd en tevens voor het lezerspu
bliek toegankelijk en voor geïnteresseer
den in dit onderwerp zeer aan te bevelen.
Zeker getuigt deze uitgave ervan, dat
maatregelen niet zomaar uit de lucht
komen vallen, maar doordacht zijn.
Op het eerder uitgegeven 'Zeeuws
Licht' volgt nu 'Licht Zeeuws' (ADZ -
Ballustrada, 9072838157, 19,95), met
bijdragen van o.a. Rinus Ferdinandusse,
Lou Vleugelhof, Ed Leeflang, Andreas
Oosthoek, Calorlijn Visser, Kees Slager
en Johanna Kruit.
Rinus Ferdinandusse schreef 'Het
geheim van Zeeuwse klei', een verhaal,
waarin, als vanouds, Rutger Lemming -
o.a. bekend van 'De bloedkoralen van
de bastaard' - de hoofdrol speelt. Een
spannend kort verhaal schrijven is een
kunst die Ferdinandusse zeker beheerst.
Maar het plezier van het lezen zit niet
alleen in de verhaallijn - die we hier ver
der niet zullen onthullen - maar ook in
allerlei zijlijnen en details. Ver van Zee
land, toont Ferdinandusse zich iemand
die sterk met Zeeland verbonden is en
op de hoogte van wat daar gebeurt. Hij
kan zijn verhaal daarom ook een bijzon
dere plaatselijke kleur geven, personen
ten tonele voeren die niet geheel fictief
zijn. Aanleiding tot verwikkelingen in
zijn verhaal vormt een geschenk in het
kader van 'De Week van het Zeeuwse
boek'. Ko van Duvenede, de ex-
gedeputeerde van cultuur, die in het
verleden zekere fouten heeft begaan
die niet aan het licht mogen komen, is
achter zijn rug om belasterd: 'Een paar
jaar geleden wist iedereen ineens dat Ko
van Duvenede niet intellectueel genoeg
was voor de redactie van het Zeeuws
Tijdschrift: hij zou het verschil niet
weten tussen een walnoot en een voet
noot.' Hij komt niet in aanmerking voor
het schrijven van het geschenk dat in
'De Week van het Zeeuwse boek' over
de toonbank zal gaan. Dat voorrecht is
gegund aan zijn tegenspeler Joffers, die
een voorpublicatie gaat geven van een
fragment van zijn geheim dagboek,
'Geheim Palet' geheten. Van Duvenede
over het eerste deel ervan, dat loopt
van 1955 tot 1965: 'Dat waren vooral
anekdotes en veel drinken...' Er kwam
ook een opblaaspop in voor: 'Ja, dat
kan je tegenwoordig rustig opschrijven.
Dat mag je nu als bekend en bijna nor
maal veronderstellen. Toen was een
opblaaspop nog een sensatie, iets
geheimzinnigs. Niemand wist wat je
ermee moest doen.' Het zal de lezer
niet ontgaan, dat het 'Geheim Dag
boek' van Hans Warren aan Rinus Fer
dinandusse enige inspiratie heeft gege
ven om dit prachtige verhaal te schrij
ven.
'Zeeuws Licht' heet het verhaal van
Kees Slager. Hij ontdekt dat in de krant
waarin zijn geboortebericht was opge
nomen allerlei nieuws stond, die duide
lijke voortekens vormden voor hoe zijn
leven tot nu toe is verlopen. Samen met
een new-age-vriendin probeert hij zo
ook in de toekomst te kijken. Of juist
niet?
Uitvoeriger kunnen we hier niet stilstaan
bij 'Licht Zeeuws'. De bijdragen zijn zeer
verschillend van aard; een aantal moet
ik overigens nog lezen. In opzet en uit
voering levert dit toch wel een goed
geheel op en we zullen zeker uit gaan
zien naar een volgende uitgave.
Voor het door Pastor Paul Verbeek
geschreven boekje 'De kruisweg van de
Parochiekerk van de H. Bonifacius te
Kwadendamme' (Parochie H. Bonifaci
us, geen ISBN, 15,-), werden kleuren
foto's gemaakt door Jan Smith. De uit
1912 daterende kruisweg is vervaardigd
door vader en zoon De Fernelmont uit
Den Bosch. In 1995 is restauratie ervan
mogelijk gemaakt door bijdragen van
parochianen. Het boekje beschrijft de
verschillende staties en geeft bespiege
lingen. Bijvoorbeeld de negende statie,
als Jezus voor de derde keer valt. Op de
beschrijving van wat er gebeurde, volgt:
gedenkschrift betreffende vijf generaties Lecnderlse
op de hofstede Donker/.ieht te Kamperland, 1810-,1995
O. Hoekstra
42 Zeeuws Tijdschrift