Dood paard
Schade
Dwalen
tegen en pleitte voor twee nieuwe
gemeenten: Schouwen en Duiveland.
Duiveland was immers ooit een apart
eiland, tot de brede stroom De Gouwe
verzandde en in 1610 door dammen
werd afgesloten.
Teun van Oostenbrugge: 'Er is jaren
over de herindeling gesproken. Ik denk
dat er uiteindelijk een soort gelatenheid
is ontstaan bij de mensen, waardoor ze
minder opstandig zijn geweest als in
1961De opkomst voor de gemeente
raadsverkiezingen was in Bruinisse nau
welijks hoger dan 60 procent. De rest
van Schouwen-Duiveland vertoonde
eenzelfde ongeïnteresseerdheid, met als
dieptepunt Zierikzee met 56 procent.
Twee jaar geleden nog protesteerde een
delegatie uit Bruinisse op het Abdijplein
in Middelburg. De gedelegeerden toon
den zich bezorgd om het behoud van
het eigen karakter van de woonkernen.
Tijdens de verkiezingen stond er geen
eigen politieke partij van Bruinisse op de
lijst. Nu puntje bij paaltje komt en er
dorpsraden worden ingesteld, haken de
Bruenaars af.
Er komt geen dorpsraad in Bruinisse,
omdat er te weinig draagvlak voor is.
Teun van Oostenbrugge: 'Een Bruenaar
heeft meestal het hart op de tong. Het
college van b en w heeft geprobeerd
een dorpsraad van de grond te krijgen,
maar het was als trekken aan een dood
paard. Dat heeft geen zin. Het nieuwe
college is er een van paarse signatuur:
wanneer er signalen vanuit de bevolking
komen dat er alsnog een dorpsraad in
Bruinisse komen moet, zal die er wel
komen.'
Het zal nog de nodige moeite kosten de
interesse van de inwoners te wekken
voor de gemeentepolitiek. Het vertrou
wen groeit niet wanneer de voorzitter
van de Stuurgroep Herindeling Schou
wen-Duiveland 'onduidelijke' declaraties
indient en aftreedt. Wanneer kosten van
de bouw van een tijdelijk gemeentehuis
uit de hand lopen, doet dat ook geen
goed. Het verbaasd me niets dat er maar
vijftien kandidaten zijn voor de vacature
van burgemeester van de nieuwe
gemeente. Dat moet een man of vrouw
zijn met een groot charisma en veel
doorzettingsvermogen. Iemand die van
alle markten thuis is. Er is nogal wat ver
schil tussen Westerschouwen en Bruinis
se. Zoveel is me wel duidelijk geworden
tijdens deze rondreis. Toch zeggen de
meeste inwoners van de nieuwe ge
meente zich een te voelen met de ande
re bewoners van het voormalige eiland.
Dat biedt perspectief.
Via Nieuwerkerk en Ouwerkerk loopt de
weg langs De Vierbannen, een bos- en
wandelgebied ontstaan door de water
snoodramp in 1953. De zeshoekige
toren van de kerk in Nieuwerkerk was
op architectonisch vlak bijzonder. Hij
werd verwoest en opnieuw opgetrokken
in 1976. Op het veldje voor de kerk
staat een pony te grazen. Dit paardje
geeft het dorp nog iets grappigs. Daar
blijft het bij voor mij. De kerk van
Ouwerkerk vind ik ronduit lelijk, maar
smaken verschillen. Mijn vermoeden dat
er veel verwoest is in dit dorp, het oud
ste van Schouwen-Duiveland, wordt
bevestigd. Het oorlogsgeweld van
1940-1945 en de watersnoodramp van
1953 kostten vele doden en veroorzaak
te enorme materiële schade. Terugtrek
kende Duitse troepen bliezen de overge
bleven toren van de werkelijke oude
kerk op. Deze werd niet opgebouwd.
Nee, de stenen werden gebruikt voor
het herstel van de Abdij in Middelburg.
In de plaats van een gerestaureerd kerk
gebouw staat nu een godshuis naar ont
werp van ir. F. H. Klokke uit 1956. Salva-
tor, de klok uit de oude kerk, siert nu het
moderne gebouw. De bel heeft het
dorpsgezicht niet kunnen redden.
Via de Gouwe Veersezeedijk en de Plat
te weg rijd ik uiteindelijk Zierikzee bin
nen. Wat een welkom, deze Noordha
venpoort. De torens heb ik al van ver
gezien, maar eenmaal binnen de muren
van deze oude stad ben ik echt over
tuigd van de grandeur. Ik houd van Zier
ikzee. Liefst 561 monumenten telt de
stad. Niet echt dankzij, maar ondanks
zijn vroegere bestuurders zijn deze
gebouwen behouden gebleven. In de
negentiende eeuw sneuvelde elders in
Nederland vele oude bouwwerken,
maar Zierikzee ontbrak het aan geld
voor nieuwbouw. Nu het beter gaat met
de stad, wordt veel zorg besteed aan het
behoud van dit kostbare verleden. Ik
laat het weinige aan richtinggevoel wat
ik heb voor wat het is en slenter op goed
geluk door het stadje. Zierikzee heeft
alles: een mooie binnenhaven, stads
poorten en -muren, terrassen in de
zomer, glibberige kinderkopjes in de
winter. Verlaten mistige straatjes naar de
vissershaven. Echte kotters aan de kade.
In Zierikzee overheerst de zilte geur van
het water. Prachtige, imposante monu
menten. De oude, kleine woninkjes zijn
me net zo lief. En zelfs nieuwbouw kun
nen ze hier in stijl realiseren. Musea,
galeries, te veel om op te noemen. De
winkels hebben de oude straten en hui
zen niet verdrongen, maar zijn ingepast.
Het is hier heerlijk dwalen.
Voldaan rijd ik terug over de Zeeland-
brug. Ook dit wonder der techniek heeft
een prettige kadans. De reling, die de
fietsers belemmert in het water te val
len, zit jammergenoeg precies op oog
hoogte. Ach, veel valt er nu toch niet te
zien. Het is inmiddels donker.
Mijn dank gaat uit naar Rosalien Kor-
stanje die mij tot gids diende bij mijn
tocht over Schouwen-Duiveland.
8 Zeeuws Tijdschrift