trouwens ook niet minder worden, we
moeten houden wat we hebben. Anders
verarm je en dat is niet goed. Je moet
nooit achteruitkrabbenDat heb ik van
een oud-leermeester van mij en het is
waar.' Hoe ziet economisch Zeeland er,
over pakweg 25 jaar uit, denkt hij? 'Een
licht gegroeide provincie. Het inwonertal
is een beetje toegenomen, de bedrijvig
heid heeft daar gelijke tred mee gehou
den. Die lichte toename van de bedrijvig
heid komt dan hoofdzakelijk van nieuwe
bedrijven. Niet spectaculair maar wel ge
noeg om in de behoefte van de bevol
king te kunnen voorzien.' Hij kan het niet
bewijzen maar zo voorvoelt hij het. Aan
luchtfietserij doet Hartog niet. Daarvoor
is hij te nuchter. 'Het zal allemaal kalm
aan gaan. Als de economische groei gelij
ke tred houdt met de bevolkingsgroei en
het voorzieningenniveau in verhouding is
mee gegroeid dan mogen we blij zijn.
Dan is het goed. Ook in een ander op
zicht: de leefbaarheid blijft zo ook behou
den. Het is dan nog steeds goed toeven
in deze provincie.' We moeten nu niet
denken dat hij de theorie van 'genoeg is
genoeg' aanhangt. Integendeel. Econo
mische groei moét, zegt hij. 'De nationale
economie zal wél behoorlijk groeien,
maar regionaal -bijvoorbeeld hier in Zee-
land- hoeft dat niet perse.'
Pensioen
Voor hem persoonlijk moet het na dit jaar
dan eindelijk wél genoeg zijn. Hij stopt
met werken. Bereidt hij zich er op voor?
'Welnee, dat kan helemaal niet. Mijn
vrouw waarschuwt me er al voor: straks
val je weer in een gat. Ik zal er maar aan
moeten wennen, straks. Je kunt toch niet
aan de gang blijven...?' Maar, als ze hem
straks toch nog vragen voor het een of
ander zegt hij geen nee. 'Dat weten ze.
Ze kunnen altijd een beroep op me doen.
Maar je moet uitkijken dat ze het niet uit
beleefdheid gaan doen. Dat is hetzelfde
met De Schelde. Ik kom er nog wel eens
maar dat moet niet te veel worden.
Straks zeggen ze nog: wat is dat voor een
vogel? Uitkijken dat ze je niet wegsturen.
Je moet ook niet baantjes toegeschoven
krijgen uit een soort medelijden om je tijd
gevuld te krijgen. Dat hoeft van mij niet.'
Hij zal dus vaker en langer met vakantie
gaan en niet zoals nu eerder met trein of
vliegtuig terugkomen, terwijl zijn vrouw
achterblijft op de camping. Meer samen
met zijn vrouw. Hij glundert bij het voor
uitzicht. 'Zonder haar had ik nooit de car
rière kunnen maken die ik heb gemaakt.
Dat lijkt een cliché, maar het is echt waar.
Niet alleen persoonlijk: thuis was voor mij
ook altijd thuis. Als ik binnenkwam kon
ze aan mijn gezicht al zien wat er was ge
beurd. Die opvang was geweldig. Maar
ook zakelijk: ik legde haar vaak vraag
stukken voor en kreeg dan verrassende
reacties. Heel vaak dacht ik dan: dat zou
wel eens waar kunnen zijn. Dames zien
veel dingen heel anders dan kerels. Ze
hebben een andere invalshoek. Het is een
soort intuïtie, waar ik jaloers op ben en
die goud waard is. Ze lichten je kanten
toe, waar je helemaal niet aan gedacht
hebt.
Meer managers zouden dat met hun
partner moeten doen. Dat zou heel heil
zaam zijn voor het bedrijfsleven, weet
hij. 'Of -en dat is nog beter- meer vrou
wen aanstellen, juist ook in leidingge
vende functies. Maar je moet niet in het
andere uiterste vervallen. Niet alleen da
mes aannemen omdat ze vrouw zijn. En:
je moet rekening blijven houden met de
biologische verschillen tussen man en
vrouw. De man beschikt nou eenmaal
over meer spierkracht dus je moet nu
niet gaan zeggen dat het wenselijk is dat
de dames in de bodem van het schip
gaan kruipen om iets tot een oplossing te
brengen Maar het is over het algemeen
in het verleden zo geweest dat dames te
veel op de achtergrond zijn gebleven. En
dat begrijp ik niet. Ik ben erg gevoelig
voor de vrouwelijke inbreng. We hebben
slechts één dame in het huidige dagelijks
bestuur van de Kamer. Dat vind ik erg
jammer.' De nieuwe voorzitter van die
nieuwe, ene Kamer voor Zeeland een
vrouw?
'Waarom niet? Ja graag, ik denk alleen
niet dat het lukt. Maar ze zijn er natuur
lijk wel...'
Reimond Kimpe, 'Dok in Middelburg' 0925), olieverf op doek, 110 x 117 cm.
Foto: Rein A. van der Zwan.
Zeeuws Tijdschrift 9