gaan van deze twee kerken. De school
werd ook bezocht door Hervormden,
die niet allen kozen voor het openbaar
onderwijs. En in 1974 - zo lezen we -
zaten er ook kinderen op school van
wie de ouders 'niet van positief Chris
telijk beginsel zijn'.
Behalve dat in het boek de geschiede
nis wordt beschreven, staan de schrij
vers ook voor hun overtuiging, die de
zelfde is als die van het schoolbestuur,
zoals uit enkele fragmenten mag blij
ken: 'Is de grondslag van de schoolver
eniging verouderd? Er zijn veel
christenen die de bijbel hoogachten,
maar niet aanvaarden als Woord van
God. Ze zien de bijbel als een prachtig
ménselijk getuigenis: ménsen spreken
van Gód; die woorden zijn voor ons
leerzaam; ze inspireren ons tot spreken
over God; wij mogen gerust anders
spreken over God. Tegenover zulke ge
dachten hebben we de belijndheid van
de Nederlandse Geloofsbelijdenis no
dig, óók op school.' 'We moeten niet
denken dat onze kinderen heilige
boontjes zijn. Als ze slechte dingen
doen, moeten we niet raar opkijken.
Dat hóórt bij mensen van na de zonde
val. Zonde is een werkelijkheid. Zónde
is de bron van alle ellende. Door Jezus
is redding mogelijk, alléén door Jezus.
Ons leven moet worden beheerst door
blijdschap over die redding. Dat moet
ter sprake komen op school. Vanuit die
gezindheid moet in de klas gewerkt
worden. Daarom kunnen we niet zon
der de Heidelbergse Catechismus.' 'Op
school moet duidelijk worden dat wij
ons leven niet in eigen hand hebben.
God regeert. God is almachtig. Tegen
Hem kan niemand op. Aan dat geloof
moeten we vasthouden. Dat geloof
moet aan onze kinderen onderwezen
worden. Daarvoor hebben we de
Dordtse Leerregels nodig.'
'De drie formulieren van eenheid (de
Nederlandse Geloofsbelijdenis, de Hei
delbergse Catechismus en de Dordtse
Leerregels, red.) moeten niet verdwij
nen uit de grondslag van de school
vereniging. Ze moeten hun functie
houden in de praktijk van de school
vereniging. Alleen zó zal de school blij
ven wat ze wil zijn: school met de bij
bel.'
In 1994 telde de school 62 kinderen.
Op 10 april 1995 ging men voorwaar
delijk accoord met een bestuurlijke fu
sie van de zeven christelijke scholen op
Schouwen-Duiveland. De voorwaar
den betreffen met name de financiën
en de schoolgrenzen. Dus: 'Wat ge
weest is, is geweest. Om het jaarver
slag over 1994/95 aan te halen: "De
tijd vliegt. Wat is honderd jaar? God
gaf ons deze honderd jaar om als zelf
standige vereniging te bestaan. Onze
school en vereniging zijn rijk gezegend
in deze tijd." En de toekomst is open.'
Een boek kopen per katern
Met de serie 'Ach lieve tijd Zeeland'
(Waanders, per aflevering 7,95), be
reikt uitgeverij Waanders een breed
publiek. 'Ach lieve tijd' is een volgens
een formule, die ook in andere provin
cies en steden, ook in Vlaanderen, zeer
succesvol is. 'Beleef het verleden van
Zeeland', in negentien afleveringen,
die samen, met de band, 168,55 kos
ten. Er is voor deze uitgave veel recla
me gemaakt, ook op Omroep Zeeland.
Het aantrekkelijke is natuurlijk dat de
consument maandelijks een prijs be
taalt, die vergelijkbaar is met die van
een tijdschrift. In enige opzichten is de
opzet vergelijkbaar met de door Jac
ques Cats samengestelde 'boek-bro-
chures' van De Ruiter-Den Boer, die
niet verzameld werden in een boek
band, maar in een soort plastic op
bergdoos/koffertje. Inhoudelijk ging
het hierbij echter om sprokkelwerk.
Voor wie op de hoogte is van de ge
schiedenis van Zeeland, bevatten de
afleveringen van 'Ach Lieve Tijd' na
tuurlijk weinig nieuws. Dat is vanzelf
sprekend ook niet de bedoeling. Als
uitgebreide kennismaking met de ge
schiedenis van Zeeland, is deze serie
zeer geslaagd. De teksten zijn goed
onderbouwd en voor een leek toch
eenvoudig te begrijpen. De kwaliteit
van het drukwerk is hoog, waardoor
de illustraties goed tot hun recht ko
men. Inmiddels zijn er vijf afleveringen
verschenen: over het rijke verleden van
Zeeland (dl. 1, Gijs van der Ham), de
strijd tegen het water (dl. 2, Laurens
Priester), het verkeer (dl. 3, Willem van
den Broeke en Gijs van der Ham), de
steden (dl. 4, Peter Sijnke) en het plat
teland (dl. 5, Tiny Polderman).
De kille optelsom der late jaren
Wellicht zullen velen ir. M.A. Geuze
wel kennen als iemand, die zich ge
durende decennia zeer verdienstelijk
heeft gemaakt voor het Streekmuseum
De Meestoot Tholen en Sint Philips-
land. In 1995 verscheen van zijn hand
over de twintig jaar dat het museum
toen bestond 'Zichtbaar verleden' (De
Koperen Tuin, 9072138392, 7,50).
In hetzelfde jaar verscheen ook 'Het
eiland Tholen van 1900 tot nu', dl. 2
(Van Geyt, 9612231826, 57,50). De
kwaliteit van dit soort fotoboeken is
sterk afhankelijk van de persoonlijke
kennis van de samensteller. Als het de
uitgever lukt, de onderschriften bij de
juiste foto's te plaatsen (I), bieden ze
vooral aan oudere lezers een feest van
herkenning. De foto's zijn door Marien
Geuze thematisch gerangschikt: perso
nen, de waterkant, herverkaveling,
boerderijen en landschappen, vereni
gingen en scholen, kerken, beroepen,
gebouwen, klederdracht, sport en ten
slotte: allerhande. Een van de ge
plaatste foto's is van boerderij 'De
Laatste Stuiver', vlak bij Tholen, die in
1982 door Monumentenzorg werd ge
restaureerd, maar in 1986 jammerlijk
afbrandde. 'Tholen was weer een mo
nument armer', concludeert de schrij
ver. De door Van Geyt uitgegeven
boeken zal men in een boekhandel niet
snel tegenkomen, omdat de uitgever
werkt met intekenlijsten die hij zelf
verspreidt, buiten de boekhandels om.
40 Zeeuws Tijdschrift