wat ik gedaan heb is, met een aantal staf functionarissen, met de ambtenaren van economische zaken uitonderhandelen wat voor bedrag er op tafel moest ko men. Daar kun je alleen maar van zeg gen: jullie zijn sterk genoeg geweest om in die onderhandelingen -die wel een half jaar hebben geduurd- overeind te blijven. Meer niet.' Neuzen Zou de 'stijl van de leider' ook niet heb ben bijgedragen aan de standvastigheid en motivatie van de Schelde-werkne- mers? Dat weet hij niet. Over het bestu ren van een onderneming heeft hij nog steeds dezelfde, uitgesproken opvatting: 'Ik ben een merkwaardige snuiter, ik hou er niet van dat dat gestructureerd ge beurd. Ik kwam bij De Schelde op kan toor en daar had ik natuurlijk aan agenda die werd bijgehouden door mijn secreta resse, maar iedereen had altijd het recht om bij mij te komen en willekeurig wat Drs. C. Hartog Foto, PZC archief. voor vraagstuk dan ook aan te snijden. En als ik het gevoelen had dat er belang rijke vraagstukken of knelpunten waren dan liep ik onaangekondigd het bedrijf in en ging kijken. Oók op de reparatiewerf, óók als ik onder in het dok moest krui pen. Niet om te controleren of te zeggen: dat moet je zus of zo doen, maar gewoon om de omvang van het vraagstuk te zien. Management by walking around, heet dat tegenwoordig duur, maar dat was toen nog niet uitgevonden. Neuzen noemde ik het. Het bezwaar van dat mo del is het ongestructureerde, het hier en daar zomaar ergens op inschieten. Maar ik dacht altijd zo: ik heb een staf van mensen die precies gestructureerd kun nen optreden, ik ben alleen maar de praatpaal voor die mensen om hun zor gen kwijt te kunnen, of - als het noodza kelijk is- de nodige beslissingen te nemen. Niet alles moet in regels en structuren worden vastgelegd, dat is niet goed. Ik denk dat je af en toe je menselijke feeling moet laten rouzen door het bedrijf. Daar is heus ook wel eens kritiek op geweest, dat weet ik wel. Maar ik zou het nooit anders gedaan kunnen hebben.' Hartog gelooft in praktisch en concreet manage ment, dicht bij de mensen en het pro duct. Misschien is het ook wel de enige goede manier, zeker bij grote bedrijven? 'Ik denk het wel. De leiding staat daar vaak te geïsoleerd, te ver af van de vloer. Ja, dat zou ook een oorzaak kunnen zijn van problemen bij bedrijven. Wat niet wil zeggen dat als je het niét doet, dat je dan géén problemen krijgt!' Aan het hart Zijn feitelijke vertrek bij De Schelde is nooit een werkelijk afscheid geworden. Hartog komt er nog geregeld. 'Die werf gaat me nog steeds zeer aan het hart.', zegt hij. Slecht nieuws over het bedrijf laat hem niet koud, als hij het 's ochtends aan zijn ontbijttafel leest. 'Als er op De Schelde iets aan de hand is -dan heb ik meestal al voorsignalen gekregen-, dan wordt ik zeer onrustig. Dan ga ik steeds zitten verzinnen: zou ik het anders ge daan hebben? Kan het anders? Slaan ze niet wat over? Dat is zo'n onhebbelijke eigenschap van me. Jazeker, het houdt me nog steeds bezig. Ik heb er zoveel jaar gewerkt. Dagelijks was je zoveel uren tot 's avonds toe betrokken bij van alles en ook zo begaan met een groot aantal 6 Zeeuws Tijdschrift

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeuws Tijdschrift | 1997 | | pagina 8