op het toeristisch beleid. Rijk, provincie
en gemeenten erkennen met die ver
nieuwde visie dat er in de loop der jaren
wat zaken uit de hand zijn gelopen op
het gebied van recreatie en toerisme. De
auto's zijn steeds verder opgerukt naar
de duinrand en er zijn ook recreatieve
bedrijven tot ontwikkeling gekomen op
plekken waar de natuur prioriteit had
verdiend.
Gedane zaken nemen geen keer? On
zin! Als de goed besmeerde boterham in
gevaar komt, blijkt men uiteindelijk toch
bereid de bakens te verzetten. Op basis
van de Regiovisie Schouwen-West wor
den ambitieuze plannen ontwikkeld tot
verbetering van het toeristisch product.
Het mobiliteitsscenario sluit daar naad
loos op aan. Doel is het aantal autokilo
meters, dat thans jaarlijks in het westen
van Schouwen wordt gereden met vijf
tien procent terug te dringen en in de
dorpskernen Renesse en Burgh/Haam-
stede hoopt men zelfs een terugloop
van veertig procent te bereiken.
Toeters en bellen
De ingrijpende maatregelen daartoe
worden gefaseerd uitgevoerd. Aanleg
van de Randweg bij Renesse eind
193/begin 1994 vormde een eerste on
derdeel. De herinrichting van de kom
van Renesse en herstructurering van de
Hogezoom vormen de pijlers van een
ontmoedigingsbeleid om nog met de
auto door het dorp te crossen. Twee ro
tonden aan begin van de Randweg en
bij de kruising Roelandsweg, Vroonweg,
Hogezoom werden aangelegd om ge
vaarlijke kruisingen veiliger te maken. En
tenslotte als kroon op het mobiliteitssce
nario het transferium aan het einde van
de Roelandsweg. Niet zomaar een me-
gaparkeerplaats voor negenhonderd au
to's, maar een voorziening met toeters
en bellen. Een plek waar het goed toe
ven moet zijn voor de recreant,die be
reid is hier op aanzienlijke afstand van
het strand zijn auto achter te laten. Toi
letten en douches zijn noodzakelijke
voorzieningen, maar er wordt de bezoe
ker nog veel meer geboden: een geld -
wisselautomaat en een informatieloket
van de VVV met de mogelijkheid inlich
tingen in te winnen over verblijfs- en re
creatiemogelijkheden en een plek waar
fietsen en bolderkarren gehuurd kunnen
worden.
Bij de aanleg is getracht van dit mega-
parkeerterrein geen betonnen vlakte te
maken. Ongeveer eenderde deel van
het transferium is verhard met beton
voor bussen en touringcars en met be-
tonsteen voor personenauto's, maar het
overgrote deel is uitgevoerd in zoge
naamd gewapend gras. Dat is een com
binatie van versterkt gaas, grond en in
gezaaid gras. De bomen bij boerderij De
Dreef vormen een soort groene buffer
aan de rand van het transferium en door
het aanleggen van een elzenmeet wordt
een overganszone gecreëerd. Ook de
futuristische belichting mag niet onver
meld blijven.
Niet elke recreant, die zijn auto op het
transferium plant wil naar het strand.
Wie het dorp in wil, kan gebruik maken
van de speciaal aangelegde wandelrou
te, die de wandelaars op een klein plein
tje met banken brengt. Een zogenaamde
eb- en vloedindicator dient de recreant
te informeren over de stand van het
zeewater, misschien om hem alsnog te
doen besluiten toch maar naar het
strand te gaan.
Hoe?
Hoe moet de toerist met volle bepak
king daar komen? Zeker niet elke Re-
nesseganger is een avonturier, die ge
noeg heeft aan een strandmatje en een
handdoek. Het gros van de recreanten is
Duits en de meesten van hen komen in
derdaad met volle bepakking: strand
stoelen, windschermen, strandballen en
natuurlijk de koeltassen.
Sinds Veerhoek zijn mobiliteitsscenario
ontvouwde deed een nieuw woord zijn
intrede in de gemeentepolitiek: 'Na
transport'. Een woord dat minder leuk
klinkt dan wat het begrip in feite zou
moeten zijn. Natransport: het vervoer
van recreanten van het transferium naar
het strand en vice versa. Dat natransport
moet leuk zijn, ontzettend leuk zelfs, zo
leuk dat het zomer, zon en zee gevoel al
begint zodra de auto op het transferium
geparkeerd wordt. Ludieke vervoers
voorzieningen kunnen in die wens van
het gemeentebestuur voorzien: elektro-
cars bijvoorbeeld, of zogenaamde shut
tlebusjes, een cabrio-strandbus, het Re-
nesser 'stoomtreintje' of de paardentram
en natuurlijk ook - minder ludiek, maar
wel functioneel - gewone streekbussen.
Ter verhoging van de lol duiken er dan
op de gang naar het strand ook nog
overal clowns en straatartiesten op.
Er worden vier lijnen onderhouden van
af het transferium naar de Jan van Re-
nesseweg, de Laone, de Hoogenboom-
laan en de campings in het Zoomgebied.
Er wordt gereden met een frequentie
van zes tot acht maal per uur in de piek
perioden en in het voor- en naseizoen
wordt 'flexibiliteit' nagestreefd, oftwel:
de frequentie aanpassen op het aanbod.
Op basis van tellingen, die vorig jaar
werden verricht, gaat men er vanuit dat
er bij optimaal gebruik van het transferi
um drieduizend mensen aan het strand
liggen. Een snel opkomende onweersbui
- geen ondenkbare situatie - kan oor
zaak zijn dat al die drieduizend mensen
tegelijk terug willen naar hun auto.
Wethouder Veerhoek koestert daar
geen illusies over: ,,Dan worden er een
paar mensen nat, want in zo'n situatie
kun je ze niet allemaal tegelijk vervoe
ren," antwoordde hij lakoniek op een
desbetreffende vraag binnen de com
missie ruimtelijke ordening en economi
sche zaken.
Touwtrekken
Het touwtrekken om wie het natrans
port mag gaan uitvoeren vond plaats
tussen de ZWN en touringcarbedrijf
Carlier. Laatstgenoemde werd uitverko
rene. Niet alleen omdat de offerte van
Carlier aanzienlijk lager was, maar voor
al ook om het gevarieerdere aanbod aan
vervoersmogelijkheden. De gemeente
Schouwen-Duiveland heeft voor het na
transport een bedrag van 211.200 gul
den in de begroting voor 1997 opgeno
men. De varianten, die de ZWN biedt
liggen tussen de 314.500 en 353.800
gulden. Varianten die voor de gemeente
niet bespreekbaar waren. De offerte van
Carlier overstijgt ook de begroting met
ruim zeventig duizend gulden, maar dat
gat blijkt te dichten met een bijdrage uit
de voorziening natransport transferium.
Carlier biedt restitutie aan van de dag-
kosten als, bijvoorbeeld bij slecht weer,
ritdagen vervallen. Bij inzet van extra ca
paciteit als gevolg van een groter ver
voersaanbod worden deze bovendien
niet doorbelast.
De twee taxi-ondernemers in Renesse
De Keijzer en Van der Slikke willen graag
meedelen in het natransport. Carlier
heeft te kennen gegeven niet onwelwil-
Zeeuws Tijdschrift 33