Niet meer maar beter
Een toekomstvisie van Plet de Ruiter
Karen Kroese
Peter van Houte
Het Nederlands toeristisch product kent te weinig samenhang, biedt teveel van het
zelfde en er wordt door de ondernemers in deze branche te weinig samen gewerkt.
Dat wordt geconstateerd in Zee van cultuur, een rapport over het toeristisch product
dat drs. Piet de Ruiter (1939, econoom, gewezen volksvertegenwoordiger en be
stuurder) als onafhankelijk adviseur voor de branche heeft opgesteld. Voor Zeeland
gaat dan ook nog eens op dat een grote toeristische trekker ontbreekt en dat de af
hankelijkheid van de Duitse toerist wel erg groot is. Er mankeert van alles aan het
toeristisch product van Zeeland, maar volgens Piet de Ruiter is er geen reden tot pa
niek. Hij ziet volop kansen als de provincie haar sterke kanten beter benut: ruimte,
rust, frisse lucht, water voor recreatie en sport en een goede ligging aan zee.
De Nota 'Werken aan concurrentie
kracht. het toeristisch beleid tot 2000'
van staatssecretaris Van Dok van Eco
nomische Zaken (mei 1996) wil dat
NBT en AVN uitgroeien tot spitsorgani-
saties, regisseurs van een uitgebreid
netwerk. Een vereiste dit te realiseren is
dat de ondernemers en politici in de
toeristische sector het met elkaar eens
zijn over de koers die gevaren moet
worden. In opdracht van NBT (Neder
lands Bureau voor Toerisme) en AVN
(Toerisme en Recreatie AVN) heeft De
Ruiter een toekomstvisie op het toeris
me aan de Nederlandse kust en de rela
tie tot het achterland opgesteld: Zee
van cultuur, Actieplan kwaliteitsverbe
tering toeristisch product Kust en Cul
tuur/Steden. Het actieplan wil diege
nen die in de sector van toerisme en
recreatie hun brood verdienen prikke
len en uitdagen hun visie te geven op
de toekomst van de twee product-mar-
keting-combinaties kust en cultuur/ste
den. AVN en NBT zullen de reacties, die
dit Actieplan uitlokt, in de loop van
1997 betrekken bij een verdere uitwer
king van het plan.
Mineur
De Ruiter: 'We stippen van alles aan in
het rapport. We gaan er mee de boer
op, organiseren bijeenkomsten in het
land om te kijken of er vanuit de sector
ideeën komen.' In het rapport wordt
gesteld dat het verblijfstoerisme aan de
kust onder druk staat, met name het
aandeel van onze Duitse klanten. Onze
traditionele productcombinatie zon-
zee-strand schiet steeds meer tekort als
niet wordt geïnvesteerd in seizoensver
lenging en productvernieuwing. In de
promotie en marketing van onze kust
zal meer aandacht moeten worden ge
schonken aan het achterland met zijn
cultuur en steden. Piet de Ruiter: 'Je
zou kunnen stellen dat, waar de con
clusies van dit rapport in mineur zijn,
dat nog sterker voor Zeeland geldt. De
Hollandse kust heeft de steden en het
culturele aanbod nog als tegenwicht.
De problemen in Zeeland zijn dus nog
ernstiger. Zeeland is heel sterk afhanke
lijk van de kust. Het heeft in het achter
land wel wat dingen, zoals Middelburg,
die best aardig zijn, maar het heeft niet
voldoende "kritische massa".'
Zonvluggertje
'De verblijfsrecreatie staat zwaar onder
druk, omdat met name de Duitse toe
risten wegblijven. Dat is deels een con
junctureel probleem. Het gaat econo
misch minder goed in Duitsland, vooral
de recessie in het Rurhgebied zal zich
laten gelden. Veel klanten van het
Zeeuwse toerisme komen uit Rheinland
Westfalen. De prijs-kwaliteitsverhou-
ding wordt voor hen steeds belangrij
ker, daar wordt kritischer naar gekeken.
Zo kan het zijn dat niet meer twee we
ken Zeeland worden geboekt - met het
hele gezin en de auto en het risico van
een file - maar dat op het laatste mo
ment voor een zonvluggertje wordt ge
kozen naar de Spaanse costa's. Dit is
een actuele bedreiging. Toch zijn er ook
structureel redenen om je zorgen te
maken: de - Duitse - consument/toerist
modaal en boven-modaal, die met zijn
gezin een vakantie aan zee wil door
brengen, kan uit steeds meer mogelijk
heden kiezen. De concurrentie neemt
toe. Ook van de Oostzeekust, hoewel
niet binnen de twee jaar, omdat daar
eerst nog stevig geïnvesteerd moet
worden.' Redenen tot zorg voor Zee
land, volgens de econoom. 'Exacte cij
fers zijn er nog niet. Het beeld loopt
ook sterk uiteen per badplaats. Sommi
gen merken er nog niets van, bij ande
ren is het nu al een en al jammer
klacht.'
Zap-toerist
Met een totale omzet van 40 miljard
gulden per jaar en 280.000 arbeids
plaatsen en een werkgelegendheids-
groei van gemiddeld 3 is de toeristi
sche sector niet alleen een van de
grootste, maar ook een van de snelst
groeiende bedrijfstakken in ons land.
Onderzoek toont aan dat het interna
tionale toeristisch verkeer in de komen
de decennia een flinke groei zal bele
ven. Desondanks geen reden tot
zelfgenoegzaamheid en tevreden ach
terover leunen. Het karakter en de
wensen van de toerist veranderen.
Wanneer wij ons profileren als com
pact, Internationaal georiënteerd land
met een verscheidenheid aan voorzie
ningen, trekken we de nieuwe toerist
aan; de grillige zap-toerist. De mo
ment-consument heeft zijn intrede ge
daan. Hij wordt niet alleen steeds veel
eisender, maar ook grilliger. Hij gaat
vaker, maar korter op vakantie. Hij
zoekt meer variatie en meer nieuwe er
varingen. Hij hecht niet alleen aan na
tuur, duurzaamheid, gezondheid en
authenticiteit, maar ook aan gastheer
schap, sfeer en persoonlijke benade
ring. Kortom, hij wil een op maat ge
sneden toeristisch aanbod.
Zeeuws Tijdschrift 3
