Lichtbaken op splitsingsgedeelte, Sas van Gent. Foto: Corné Bastiaansen.
joenen investeren in de kanaalzone? De
Nederlandse arbeidsmarkt heeft een uit
stekende reputatie, volgens de mannen
aan boord. De economie is stabiel, er zijn
weinig of geen stakingen en het perso
neel is goed opgeleid. Bovendien ligt de
kanaalzone in het centrum van Europa:
Engeland en België liggen binnen hand
bereik. Genoeg vertrouwen kortom voor
Norsk Hydro bijvoorbeeld om van 1982
tot 1988 1,1 miljard gulden in de N.S.M.
te steken voor het maken van meststoffen
bij Sluiskil. Bij de Association Cooperative
Zélandaise de Carbonisation G.A. (ACZ)
heerst volop bedrijvigheid: binnenvaart
schepen worden geladen en gelost met
kolen door middel van hoge kranen op
rails. Bergen cokes vormen een futuris
tisch landschap in vele tinten grijs. ZA&A
(Zeeuwse Asfalt Associatie), Cerestar (glu-
cosestroop), Zuid Chemie, Sas Glas; alles
is prachtig te zien vanaf de Rupelmonde.
Realisten
De bespiegelingen aan boord van de Ru
pelmonde zijn wat somber van toon: er is
minder werk en dat moet door minder
mensen worden gedaan. Vroeger was
veel beter, maar het werk was zwaarder.
Weinigen halen hun pensioen in goede
gezondheid. 'Met drie man aan boord
kun je niet rustig aan doen. Vroeger als je
oud begon te worden, mocht je koken,
schoonmaken, smeren, dat soort klussen',
vertellen Kees, Hans en Jan. 'Nu is het
aanpoten; ook de machinist werkt aan
boord.' Kees: 'Dat is niet goed voor je. In
de machinekamer is het gauw over de
dertig graden en buiten is het een stuk
kouder. Een verkoudheid heb je zo te pak
ken.' Gelukkig zijn het realisten, deze in
nemende mannen. Zij weten dat het wei
nig zin heeft bij de pakken neer te zitten
en te kniezen en ze gedragen zich hier
naar.
Ze vertellen anekdotes bij de koffie. Over
de wachttoren van de bruggen bij Sas van
Gent en Sluiskil bijvoorbeeld: de brug
wachters waren na een aanvaring bang
geramd te worden door de zeeschepen.
De wachttoren is verplaatst naar de wal.
Er worden nu speciale buffers gemaakt
voor het geval de brug weer geraakt zou
worden. Links bomen in twee rijen dik
langs het kanaal, groen achterland, rechts
industrie.
Het 'zottekot' bij Zelzate is een dorp op
zich en boezemt voornamelijk angst in: als
je daar eenmaal in zit, kom je er niet meer
uit. Het park bij het grensdorp ligt er
prachtig bij, maar mag niet betreed wor
den vanwege het gif in grond. Dat deze
gifaffaire nog een staart zou krijgen, kon
den we toen nog niet bevroeden.
Breder, dieper, rechter
De douanekantoren getuigen van tijden
Zeeuws Tijdschrift 21