Festival van Zeeuwsch-Vlaanderen
Muziekspiegel der kunsten
Ali Pankow
Industrie en cultuur lijken op het eerste gezicht weinig met elkaar van doen te heb
ben. Bij nader inzien echter is er wel degelijk een relatie. Immers niet de landelijke
streek met veel landbouw in Zeeuws-Vlaanderen, maar juist de ontwikkeling van
de Kanaalzone vormde een impuls voor het Festival van Zeeuwsch-Vlaanderen.
Door de industrialisatie van de Kanaalzone hebben er zich veel mensen uit de
Randstad, België en uit andere landen gevestigd. Mensen, die behoefte hebben aan
voldoende ontspanningsmogelijkheden en aan culturele impulsen in hun woonom
geving.
De overheid onderkent die behoefte en streeft ernaar van Zeeuwsch-Vlaanderen
een leefbare streek te maken. Voeg daarbij de vele kerken, die gereed staan om als
concertzaal dienst te doen en het ideale klimaat is geschapen voor een festival
waarbij het element klassieke muziek gecombineerd kan worden met historische
locaties in een prachtige omgeving.
Het initiatief om te komen tot een Fes
tival van Zeeuwsch-Vlaanderen, als
partner van het Festival van Vlaande
ren in België, werd in 1988 genomen
in het kader van een door de provincie
Zeeland en de gemeente Terneuzen
gevoerd beleid. Dat beleid is gericht op
versterking van grensoverschrijdende
contacten met Vlaanderen op onder
meer cultureel gebied.
Sinds 1989 neemt het festival ook deel
aan de Zeeland Nazomer Festivals, dat
gericht is op verlenging van het toeris
tisch seizoen in Zeeland. Verder werkt
het festival samen met de Europalia in
België, een organisatie die om de paar
jaar de cultuur van een bepaald land
promoot.
Het doel van het Festival van
Zeeuwsch-Vlaanderen is het brengen
van hoogwaardige klassieke muziek in
kerken en op de podia van Zeeuws-
Vlaanderen dat geen concertzalen
heeft. In Terneuzen, de grootste ge
meente, is één schouwburg en twee
kleinere podia. De talrijke oude kerken
en een paar monumentale gebouwen
lenen zich echter uitstekend voor de
uitvoering van klassieke muziek en hun
indrukwekkende ambiance schept een
natuurlijke meerwaarde.
Het festival heeft zich de afgelopen ja
ren ontwikkeld tot een bijzonder muzi
kaal evenement met een landelijke en
grensoverschrijdende uitstraling. Jaar
lijks wordt gekozen om binnen een be
paald thema een programma samen te
stellen, dat een aanvulling vormt op
het reguliere aanbod in Nederland.
Vaak treden tijdens het festival buiten
landse musici en ensembles voor de
eerste keer in ons land op en worden
er werken uitgevoerd van componisten
die hier zelden of nooit worden ge
hoord. Er worden ongebruikelijke sa
menwerkingsverbanden tussen musici
tot stand gebracht en er worden speci
fieke opdrachten gegeven.
De keuze voor een thema heeft tot
doel het festival een bindend element
te bieden. Dit jaar luidt dat thema:
Muziek, spiegel der kunsten. Op welke
manier weerspiegelen de kunsten zich
in de muziek? In hoeverre laat een
componist zich beïnvloeden door an
dere kunsten? Hebben schilders, schrij
vers en dichters invloed op het werk
van componisten en zo ja, hoe komt
dat dan tot uiting?
Yolanda Mergler, directeur van het
Zuidlandtheater in Terneuzen en belast
met de organisatie van het festival is er
van overtuigd, dat het komende Festi
val van Zeeuwsch-Vlaanderen van 11
september tot en met 4 oktober daar
op de antwoorden gaat geven.
Elitair?
De vraag dringt zich op of het Festival
van Zeeuwsch-Vlaanderen elitair is. Als
men het Beleidsplan 1996-1999 mag
geloven, kan die vraag met een vol
mondig "nee" beantwoord worden.
Aan de doelstelling, 'het organiseren
van hoogwaardige concerten' zal niet
worden getornd. Zo geeft dat beleids
plan aan en en dat het ernaar streeft
'de toegankelijkheid van het festival te
verhogen door het organiseren van zo-
genaande Opstapconcerten, het ont
plooien van een actief jongerenbeleid
en het organiseren van educatieve ac
tiviteiten.
Om de drempel voor klassieke muziek
te verlagen kan een organisatie twee
dingen doen. Men kan kiezen voor het
populariseren van de concerten, maar
men kan ook kiezen om extra concer
ten te organiseren die een meer popu
lair karakter dragen of waar men ge
makkelijker binnenloopt. Het Festival
van Zeeuwsch-Vlaanderen kiest voor
de tweede mogelijkheid, leder festival
zal minstens tien concerten hebben
waarbij de doelstelling wordt gereali
seerd. Daarnaast organiseert het festi
val opstapconcerten die fungeren als
een opstapje naar de tien basisconcer
ten.'
Een voorbeeld van een opstapconcert is
het fringe-concert (fringe is letterlijk
'franje'). De fringe-concerten zijn gratis
toegankelijk waarbij jonge musici de
kans krijgen om zich te presenteren aan
het publiek. De musici krijgen geen ho
norarium, maar draaien volwaardig
mee in de publiciteitscampagne. De lo
caties worden gratis ter beschikking ge
steld en bevinden zich meestal in een
buurt met veel (winkelend) publie.
Hierdoor is het, volgens de organisatie,
gemakkelijker voor het publiek om het
concert even mee te nemen.
Heieen van Leerzem
Iemand die voor het geven van zo'n
fringe-concert is uitgenodigd, is de 22-
jarige pianiste Heieen van Leerzem uit
Middelburg. Zij is blij met de uitnodi
ging om op zaterdagmiddag 20 sep
tember een concert van ongeveer een
uur te verzorgen in gebouw Baudeloo
(waarin de muziekschool is gevestigd)
46 Zeeuws Tijdschrift
