het Kanaal, leefde van de Oostkolk en
Westkolk, daar speelde het zich af. Door
de schaalvergroting kwamen er nieuwe
zeesluizen bij aan de westkant. Oost- en
Westkolk raakte buiten gebruik en de
verbinding die de stad er mee had stierf
af. De woningbouw in dat gebied da-
ceerde uit jaren '20 en '30 en de kwali
teit liet te wensen over. Resultaat: verg-
ijzing en vergrauwing. Er ontstond een
apathie die funest was voor de ontwik
keling van de stad.' Hij spreekt over een
omslag in het denken, in groter ver
band. 'Het besef dat de economische
<ansen in de toekomst niet langer meer
zullen liggen in grootschalige industriële
nvesteringen zoals destijds met Dow en
Philips, maar veel meer op het gebied
van de logistiek en de distributie. Daar
noort ook bij dat je als woongemeente
aantrekkelijk moet worden.' Bij de plan
nenmakerij stond volgens hem één
vraag centraal: hoe kunnen we het hart
van Terneuzen zijn centrumfunctie weer
terug laten krijgen en hoe kunnen we
het economisch weer een impuls geven?
'Dat hebben we geprobeerd te doen
door bruggen te slaan tussen de kanto
ren en het eigenlijke centrum met zijn
kernwinkelapparaat. Want, een stad
heeft immers meer functies: als winkel
centrum, als bestuurscentrum, en waar
het kan ook als cultureel centrum.' De
waardering voor de grootscheepse aan
pak groeit, merkt de burgemeester. 'Het
is toch wel zo geweest dat het op de
schop nemen van de hele binnenstad
mensen heeft afgeschrikt. Het was ook
niet aantrekkelijk. Naar mate we dingen
meer op orde hebben krijgen we positie
vere reacties.' De gemeente merkt het
ook aan de inning van parkeergelden
van de nieuwe parkeergarage. Er is spra
ke van een substantiële stijging. 'Er is
een soort gewenning aan de idee dat
het bij een moderne stad hoort. Er was
angst voor onder het water parkeren
maar nu ziet men ook de voordelen.
Vlakbij de oude binnenstad, de auto
staat er koel en veilig.' Ondernemend
Terneuzen begint ook steeds meer in te
spelen op de nieuwe binnenstad., heeft
hij gemerkt. 'Het nieuwe heeft ook
nieuwe initiatieven uitgelokt en dat is
positief.' Ook in het gemeentehuis is
sprake van een nieuw elan. 'We gaan de
stad verder afmaken', zegt de burge
meester kordaat. Er komt een derde
'poort',een hedendaagse toegang tot de
stad vanaf de Axelsestraat. En er komt
een nieuw, modern theater.'
Werkverschaffers
Terneuzen als kloppend hart van de Ka
naalzone en die twee samen als econo
misch centrum van Zeeuws-Vlaande-
ren? 'In feite is dat al zo.Terneuzen en
de Kanaalzone zijn de werkverschaffers
voor het gebied. Zeventig tot tachtig
procent van de arbeidsplaatsen in
Zeeuws-Vlaanderen wordt hier ge-
creeerd. Dat markeert hoe belangrijk
Terneuzen en omgeving is. Om die
functie te kunnen volhouden zullen we
toemeten naar een nieuwe dynamiek en
zullen we de kwaliteit van de stad als
winkel en woongebied moeten verbete
ren, maar ook de kwaliteit van de
dienstverlening. Bij zo'n kwaliteitsverbe
tering hoort schaalvergroting. Dat kun je
niet meer op die kleine schaal die we tot
nu toe in Zeeuws-vlaanderen kennen.
De kwaliteit van je ambtelijk apparaat
kan uitsluiten worden verbeterd als je
daar ook een maat groter salaris tegen
over zet, anders kun je niet de nodige
specialisten aantrekken. De maatschap
pij wordt gecompliceerder. Een omscha
keling naar een grotere schaal is onont
koombaar, wil je als Terneuzen en
Kanaalzone die ambities in de toekomst
kunnen waarmaken. Ook voor de kwali
teit op sociaal-cultureel en maatschap
pelijk gebied in deze regio is dat nood
zakelijk.' Een warm pleidooi voor
gemeentelijke herindeling dus. Hij weet
dat het gevoelig ligt en toch blijft hij het
herhalen. Bijna fel: 'Het gaat er mij niet
om de indentiteit van welke gemeente
dan ook aan te tasten, het gaat mij om
een toekomstvisie voor het hele gebied
Zeeuws-Vlaanderen. Ik zou zo graag de
ambities en potenties van dit gebied wil
len verwezenlijken. Dat is mijn drijfveer.'
Er heerst volgens hem een hardnekkig
misverstand dat zijn stad Terneuzen zo
nodig groter moet worden en andere
gemeenten wil opslokken. 'Het wordt
als een bedreiging ervaren. Dat vind ik
eigenlijk jammer, het gaat niet om Ter
neuzen, het gaat om de toekomst van
dit hele gebied. Met Terneuzen als voor
trekker, ja dat zou je zo kunnen zeggen.
Die visie zou moeten doorbreken: dat
het niet gaat zónder herindeling. Anders
blijf je steken op het gebied van de au
tonomie van de gemeente. Op een ge
geven moment moet er één autoriteit
zijn die moet kunnen zeggen: en nu
doen we het zo! Er moet één democra
tisch aangestuurd bestuur zijn dat zegt
voor dit gebied is dié beslissing het be
langrijkste. Nu klinkt telkens de autono
mie van een gemeente nog door en krijg
je een blokkade. Een adequaat uitgerust
gemeentelijke bestuur is absoluut nood
zakelijk om de ontwikkelingen in de toe
komst aan te kunnen. Je moet niet af
hankelijk zijn van de welwillendheid van
het provinciebestuur. Dat moet je niet
willen. We moeten het in de Kanaalzone
zélf doen, zelf een stempel drukken en
niet afhankelijk zijn van het functioneren
van een gedeputeerde. We moeten zélf
een vinger in de pap hebben.'
Gemeente Kanaalzone
Een herindeling in één gemeente
Zeeuws-Vlaanderen ziet hij -hoe wense
lijk in de verdere toekomst dan ook-
vooralsnog als politiek onhaalbaar. Maar
een driedeling van Zeeuws-Vlaanderen
is volgens hem een kwestie van tijd. 'Er
komt één gemeente Kanaalzone. Daar
ben ik stellig van overtuigd! Het is nog
steeds beleid van het kabinet: herinde
ling in grotere eenheden met een onder
linge samenhang. Naar aanleiding van
het gekrakeel over het woningbouwbe
leid (iedereen wil in zijn eigen gemeente
bouwen) dringt bij de provincie toch
ook wel het besef door dat het beleid
niet kan worden uitgevoerd op deze
manier.' Een voorspelling? 'Als de Wes-
terscheldetunnel er ligt is er ook één ge
meente Kanaalzone, dus over vijf hoog
uit zes jaar.' Hij, de burgemeester van
Terneuzen die ook jaren 'aan de over
kant' als provinciebestuurder zetelde,
sluit niet uit dat de provincie zélf zich
enigzins bedreigd voelt bij de discussie
over gemeentelijke herindeling in
Zeeuws-Vlaanderen. Eén gemeente
Zeeuws-Vlaanderen zou immers bijna
een derde van de provincie vertegen
woordigen en met zo'n 100.000 inwo
ners op slag de grootste gemeente van
Zeeland zijn. 'Bij de beslissing om af te
zien van herindeling heeft de emotiona
liteit de rationaliteit overheerst', weet
Barbé zeker. Dat heeft volgens hem ook
te maken met het beeld van Zeeland.
'We zijn al lang niet meer wat we wa
ren. In Middelburg leeft dat oude beeld
Zeeuws Tijdschrift 3
