niet gelegd? Natuurlijk is er achteraf het gevoel van
heimwee naar die veerpontjes, naar de jeugd, naar
de beslotenheid van het eigen eiland, de overzichte
lijkheid van de gemeenschap, waarin iedereen ieder
een kent. Op de steiger en aan boord ontmoette je
elkaar. Het Luitje in Zierikzee, dat is daar nog een
begrip. Maar wie verlangt er bijvoorbeeld naar het
eindeloos wachten op het pontje van Zijpe, totdat
je tenslotte vernam, dat het toch maar weer uit de
vaart genomen was.
Nee, iedereen die uit z'n isolement verlost raakt, is
daar blij mee. Behalve de Zeeuws-Vlaming en dan
vraag je jezelf af: waarom?
Er mogen in Zeeuws-Vlaanderen geen huizen meer
worden gebouwd, er is geen werk, je kunt er niet
studeren, jongeren trekken weg en de bevolking verg
rijst, in die blindedarm van Nederland. Daar wonen
geen Zeeuwen en geen Vlamingen, maar Zeeuws-Vla
mingen. Ze zien zichzelf al vanuit de toekomst en
kwellen zich, met het heimwee naar nu. Ze kiezen
het isolement voor verandering, houden de noor
delingen ver van zich af. Is het een soortzelfkwelling,
vraag ik me weieens af. Een verlangen naar lijden,
een katholiek trekje misschien?
Dat in de omgeving van Breskens en Perkpolder ge
vreesd wordt, dat men uit de route komt te liggen,
dat gaat er bij mij wel in. Dat past in een logica, die
ik snap, want maar weinig mensen willen aan het
einde van de wereld wonen. Maar waarom is de rest
van Zeeuws-Vlaanderen niet gelukkig, wordt er in
Terneuzen niet gefeest?
Sinds het pontje naar Hoedekenskerke er verdween,
kunnen ze alleen naar de overkant kijken. Straks rij
den ze er zo naartoe. Maar blij? Nou nee, want - en
daar gaat het volgens mij om - wat zouden 'we' in
Zeeland en Nederland te zoeken hebben? Die laten
'ons' toch altijd al een beetje links liggen, alsofwij er
niet bij horen... Het is een in de loop der eeuwen
gegroeide frustratie, die de Zeeuws-Vlamingen ver
hindert blij te zijn met de WOV. In minder dan een
uurtje naar Middelburg? De bestuurders daar, laten
zich toch nooit iets aan ons gelegen liggen. We dop
pen liever onze eigen boontjes! Een echte Zeeuws-
Vlaming, zou nog niet in Middelburg begraven wil
len worden, zo diep zit dat.
De WOV-angst bestaat er ook aan de andere kant.
Het tracé is, ondanks de enorme meerkosten ten
opzichte van een tunnel tussen Kruiningen en Perk
polder - wat ook voor het landschap de beste oplos
sing zou zijn geweest - ver naar het westen verlegd,
om krampachtig vast te houden aan de centrale po
sitie van Walcheren. Zoals de geldverslindende
dammenroute langs de kust, waar 's zomers honderd
duizenden toeristen bivakeren, prioriteit geniet bo
ven de verbinding Goes-Zierikzee-Rotterdam. Als je
het mij vraagt, is het een slecht stukje planologie.
Vanwege die Middelburgse angst, staan we 's zomers
eindeloos tussen de Belgen en Duitsers, als we ons
zelf in Zeeland van zuid naar noord proberen te ver
plaatsen, of andersom.
Er zal dan ook nooit een inhaalstrookje worden aan
gelegd tussen Zierikzee en Bruinisse, zodat je ein
deloos achter vrachtwagens, tractoren en caravans
blijft hangen, als je vanuit Midden-Zeeland naar Rot
terdam wilt. Er komt ook geen tweede brug bij de
Zandkreek. Zelfs gedeputeerde Kok - in Goes opge
groeid - is er - naar zijn zeggen omdat het milieu
probleem dan nog groter wordt - geen voorstander
van. Laat mensen maar in de file staan, dan zetten
ze op den duur de auto wel aan de kant, redeneert
wie een beetje links of groen is in Zeeland. Zeeland
is vol! Maar waarom geldt dat niet voor al dat ver
keer, dat door Walcheren moet, over de brug te
Middelburg? Trek die zo nu en dan nog eens extra
omhoog, ook als er helemaal geen boot door moet.
Als iedereen dan z'n motor uitzet, heb je een aardig
alternatief voor de autoloze vrije zondag. Geloof me,
op Walcheren geldt die redenering weer niet.
Links en groen in de Zak van Zuid-Beveland is niet
alleen bang, dat de aanlanding van de WOV bij
Ellewoutsdijk het landschap beschadigt, maar meer
nog dat er spoedig rechtstreeks een weg wordt aan
gelegd tussen Ellewoutsdijk en Goes. Een vriend van
een vriend van een vriend van me, heeft op zijn werk
al een tekening gezien, waarop een snelweg staat
ingetekend, die aansluit aan op de Drieweg bij Nisse.
Een indianenverhaal, waar je bij mij niet mee moet
komen.
En zo is in veel opzichten angst de leidraad van de
Zeeuwse planologie. Zeeuws-Vlaanderen vreest de
overkant. Oostburg en Hulst vrezen Terneuzen.
Middelburg en Vlissingen vrezen Goes. Die van na
tuur en milieu vrezen een toename van het verkeer.
Intussen worden dure keuzes gemaakt en echte pro
blemen genegeerd, rijden we straks in Zeeland van
zuid naar noord, zigzaggend door de provincie, om
's zomers eindeloos bumper aan bumper te staan
voor de brug van de Zandkreek of die van de Zeeland-
brug. De wachttijden op het veerplein zijn weg, in
plaats daarvan staan we in de file.
De Zeeuwse politici hebben hoogtevrees, terwijl ie
dereen weet, dat angst een slechte leidsman is.
Waarom klimmen die bestuurders niet eens omhoog,
om hun angsten te overwinnen?
12 Zeeuws Tijdschrift