SSSK3SÉÉÉtf
De bestaande bebouwing van Het Eiland. Foto: Marjan van den Bos.
Een blauwe draad
De speciale projectgroep moet volgens de beide inge
nieurs een aantal vertrekpunten mee krijgen voor het
opstellen van de uiteindelijke scenario's. Bij de meeste
projecten wordt dat de rode draad genoemd. In dit ge
val spreken ze liever van een blauwe draad. 'Er loopt im
mers een blauwe draad door de stad, als een ader. De
draad van het water en aan die (slag)ader moeten nieu
we bestemmingen worden opgehangen.'
De band met het water moet volgens hen dus wor
den benadrukt bij de plannenmakerij, in strategie en op
het vlak van ruimtelijk ordening. 'Wat hebben we nog
aan water en wat voor plannen zijn daar mee? Dat
moet in verband worden gebracht met het Scheldeter-
rein. We praten dus niet alleen over herbestemming van
gronden en gebouwen, maar ook en vooral over herbe
stemming van water. Wat nu water is moet zo veel mo
gelijk water blijven en misschien moet wat ooit water
was wel weer zo worden.'
Ook inhoudelijk en historisch moet die band met
het water worden benadrukt. 'Je moet volgens ons dus
absoluut iets doen met scheepvaart, scheepsbouw, vis
serij en marine. Die hebben een historische band met
de stad, maak die weer zichtbaar op het Scheldeterrein.
Leg er een sterk educatieve functie in, dat heeft ook
grote toeristische waarde.'
Ideeën zijn er genoeg, sommige behoorlijk con
creet, maar toch gaat het hen om iets anders. 'Datje
voorbeelden noemt en die ook staaft in de praktijk.
Waar is het al, waar kan het? Niet alleen maar ballonne
tjes oplaten, ze moeten ook realiteitswaarde hebben.'
Daarom moet er volgens Van den Bos en De longh
ook vooral worden gekeken naar initiatieven in kleinere
plaatsen elders in het land en niet alleen naar voorbeel
den in grote steden. Enkhuizen bijvoorbeeld heeft met
een buitenmuseum de band met de voormalige Zuider
zee benadrukt. Dat zou een goed voorbeeld kunnen
zijn voor een dergelijk project op het Scheldeterrein,
met klassieke scheepsmodellen zoals die ook door De
Schelde zijn gebouwd en met gebruikmaking van het
waardevolle materiaal van het archief van de scheeps
werf. Sommige ideeën komen ook voort uit een prag
matische -bijna economische- reden. Om water zoveel
mogelijk water te laten, bijvoorbeeld en de ruimte van
het terrein te benutten voor een waterpark met moge
lijkheden voor onderwatersport. 'Dat is veel goedkoper
dan grootschalige woningbouw want aan schoonmaak
kosten van de grond ben je alleen al zeker 58 miljoen
gulden kwijt. De grondprijs wordt dan wel heel erg
hoog en dus kun je er dan alleen maar hele dure en/of
hoge (flat)woningen bouwen.'
De ingenieurs sluiten woningbouw niet uit, maar
dan wel in verhouding met de schaal en naar de behoef
te van de stad. Er zijn lokaties die zeer geschikt zijn
voor de bouw van mooie dure huizen, maar je kunt ook
denken aan het uitgeven van vrije kavels. Het grote
voordeel daarvan is dat mensen kwaliteit in de wonin
gen stoppen, zonder dat het geld in de portemonnee
van de projectontwikkelaar verdwijnt.
Niet alleen voor mensen van buiten
De ingenieurs pleiten ook voor een dialoog met de wo
ningbouwcorporaties. 'Wat is er aan doorstroming van
uit de stad? Het volkshuisvestingsplan moet daarop
worden nagekeken. Veel mensen willen immers wel erg
graag in de oude stad blijven wonen, maar hun huis is
niet passend meer.' Voor dat soort nieuwe huisvesting
moet plaats zijn op het Scheldeterrein, vinden ze. En
ook voor serviceflats voor ouderen en oude zeelieden,
bijvoorbeeld. 'Het is zeer belangrijk dat het terrein niet
alleen een nieuwe bestemming krijgt voor mensen van
buiten. Het moet absoluut ook toegankelijk zijn en blij
ven voor Vlissingers, als overloopgebied.'
Een gevarieerde bewoning van het Scheldeterrein,
dat staat ze voor ogen. Die opvatting is gebaseerd op
de historische ontwikkeling van steden. 'Eigenlijk moe
ten we terug naar de aanpak van de afgelopen eeuwen:
toen groeide een gebied organisch en kwam het niet
voor dat een projectontwikkelaar in één klap een soort
Zeeuws Tijdschrift 15