200 jaar pers
in Zierikzee
Er wordt tegenwoordig meer ophef gemaakt over
het eigen functioneren dan 200 jaar geleden. Op 6
maart 1797 verschijnt zomaar ineens de eerste edi
tie van de Zierikzeesche Courant. Dat betekent de
start van de krantenberichtgeving op Schouwen-Dui-
veland. Stadsdrukker Abraham de Vos is zomaar be
gonnen met het maken van een krant voor de re
gio. Over motieven en doelstellingen wordt niet ge
rept in die eerste editie, zelfs niet simpelweg een
berichtje over het eigen ontstaan.
ALI PANKOW
Op zaterdag 15 november 1997 komt de Zierikzeesche
Nieuwsbode zomaar ineens met een speciale uitgave
gewijd aan 200 jaar pers in Zierikzee. Een uitgave met
historische overzichten, artikelen gewijd aan kleurrijke
redacteuren in het verleden, aan het belang van een re
gionaal nieuwsblad en een blik op de toekomst waarin
gepreludeerd wordt op de digitale Nieuwsbode in het
volgende millennium.
Op de voorpagina prijkt een foto met rug-aan-rug
huidig hoofdredacteur Ton van den Nouweland en - in
historisch kostuum gestoken - columnist Mar van der
Veer. Laatstgenoemde symboliseert de periode waarin
de eerste krant in Zierikzee het levenslicht zag. Van den
Nouweland is omlijst met typerende cliché's van de he
dendaagse journalist: labtop, GSM-telefoon, sjekkie en
....een borreltje. De redactie heeft pret gehad bij het
maken van de foto dat is duidelijk.
Er is veel veranderd in de regionale nieuwsvoorzie
ning in die 200 jaar. Uiteraard ten aanzien van de tech
nische realisering van de krant, maar vooral ook wat be
treft selectie en inhoud. Nieuws uit binnen- en buiten
land kreeg een prominente plek van de eerste redacteu
ren. Hoe verder van Zierikzee af, hoe belangrijker het
nieuws. Tegenwoordig staat de berichtgeving uit eigen
regio centraal. Aan die voorkeur liggen enkele ontwik
kelingen ten grondslag. Sinds de jaren zestig is het snel
gegaan, dankzij de combinatie van televisie en ruimte
vaart. Kijkers werden ooggetuigen van grote gebeurte
nissen. De wereld kwam binnen handbereik, de informa
tiebronnen werden steeds talrijker. Maar het absorptie
vermogen van de mens is begrensd. Je kunt nou een
maal niet alles aan nieuwsvoorziening tot je nemen. Se
lecteren is noodzaak.
Tegelijk met deze ontwikkeling lijkt er een einde te ko
men aan het navel-staren. Men gaat zich weer wat meer
interesseren voor de anderen in de eigen leefomgeving.
Nieuws uit de regio voorziet in de behoefte, die vanuit
die interesse ontstaat. De regio wordt ook een bron
voor commerciële televisiezenders: SBS6 brengt 't Hart
van Nederland en RTL5 gaat 't land in. Wat in eigen dorp
of stad afspeelt, dreigde verloren te gaan in de overdaad
aan nieuws uit binnen- en buitenland, maar nu is er
weer belangstelling en waardering voor de lokale jour
nalistiek.
"Gemengde berigten"
In de Zierikzeesche Courant en vijftig jaar later ook in
de Zierikzeesche Nieuwsbode ging het in de eerste
plaats om buitenlands nieuws en verder natuurlijk om
berichten van het stadsbestuur, ingezonden stukken,
marktprijzen, loterijnummers, de arrondissementsrecht
bank, de vertrektijden van de beurtschepen en de afrijd-
tijden van de diligences.
Een aparte plek namen de "Gemengde berigten" in
de Zierikzeesche Nieuwsbode in. Internationale en na
tionale gebeurtenissen werden onder dit kopje gecom
bineerd met de lokale situatie en met name het schep
pen van contrasten, leverde vaak heel wat speldenprik
ken op. Voorbeelden:In Antwerpen is een Chinese
prins gearriveerd, die het goud met handen vol op
straat werpt. Zulke voordeeltjes heeft Zierikzee nog
nooit van prinsen gehad, al waren er 4 tegelijk, die ooit
Zierikzee hebben bezocht." Of: "De Vlissingsche Cou
rant, die met horten en stooten ferm en flauw is, jaagt
in haar jongste nummers de ministers op de vlugt en
maakt den Nederlandschen leeuw een wijfje."
De Zierikzeesche Nieuwsbode, waarvan de eerste editie
Zeeuws Tijdschrift29