kansen om de talenten maximaal te ontwikkelen. De
keuzes zijn steeds eerder negatieve, dan positieve keu
zes gebleken. Niet zozeer: dit wil ik later worden en
daarom kies ik die richting. Eerder: daar ben ik niet
goed in, dat vak vind ik niet leuk, dat laat ik, vallen, dus
blijft dat andere vak over. Het pakket vakken waarin
eindexamen is gedaan (voor HAVO-leerlingen een pak
ket van zes vakken, voor VWO-leerlingen zeven vakken),
bepaalde tot voor kort welke mogelijkheden er zijn om
verder te studeren.
Vakkenpakket
Thomas (18, HAVO-5), Jeffrey (17, atheneum-5), Marian
(17, atheneum-6) en Ester (18, HAVO-4) hebben de keu
ze voor een vakkenpakket al achter de rug. Ze zitten
alle vier op de Rijks Scholengemeenschap (RSG) profes
sor Zeeman in Zierikzee. Jeffrey: 'Toen we ons
vakkenpakket moesten samenstellen, wilde ik nog archi
tect worden. Wiskunde ging toen nog wel. Later kreeg
ik daar grote moeite mee. Nu wil ik chirurg worden.
Daar heb je geen wiskunde voor nodig. Ik heb de maz
zel dat ik met mijn vakkenpakket ook medicijnen kan
gaan studeren.'
Marian: 'Ik heb gewoon makkelijk gedaan en heb
alle exacte vakken laten vallen. Ik weet toch dat het na
het atheneum of toneel zal worden of talen. Voor de to
neelschool is geen enkel vak verplicht. Je moet alleen
Marian: 'Alle leraren
verkondigen hun eigen
waarheden'.
Foto: Marijke Folkertsma.
een HAVO-diploma hebben. De beheersing van vreemde
talen lijkt me handig bij het lezen van buitenlandse
stukken, geschiedenis heb ik gekozen omdat het handig
is om een stuk te plaatsen in de tijd.' Marian gaat de
volgende dag auditie doen bij de toneelschool in Arn
hem, de laatste auditie van twee. Als ze deze eerste bar
rière achter zich heeft gelaten, zal ze een hele week
toelatingsexamen moeten doen. Van de ruim tweehon
derd middelbare scholieren die dezelfde droom hebben
als Marian, zullen er maar een stuk of acht worden toe
gelaten. Tijdens de interviews laat ze steeds de andere
drie de tekst van haar tegenspeelster opzeggen, zodat
ze de tekst goed in het hoofd heeft voor de volgende
dag. Ze is altijd veel met toneel bezig geweest, heeft de
jongerenafdeling van theaterschool De Ambitie gevolgd
en zoveel mogelijk meegedaan met producties. Ze is nu
lid van theatergroep Zire.
Thomas heeft eerst de MAVO doorlopen voordat hij
naar HAVO-4 ging. 'Op de MAVO wordt je niet echt ge
motiveerd een weloverwogen keuze te maken. "Weer
iemand die het niet gaat redden in de maatschappij" dat
proef je uit de houding van de leraren. Bij het bepalen
van het vakkenpakket kreeg ik weinig hulp. Ik heb ge
woon gekozen wat ik leuk vond: talen liggen me niet,
dus heb ik de andere vakken gekozen.'
Begeleiding
Thomas vindt dat een school voor voortgezet onderwijs
leerlingen moet voorbereiden op de maatschappij en
niet moet opleiden tot 'hanggroepjongeren'. Jeffrey:
'Wij waren eerst de patat-generatie, toen de nix-genera-
tie, nu heten we weer hanggroepjongeren... Daar krijg
ik echt een millennium-gevoel van.' Marian vindt dat be-
Ester: 'In Utrecht ben ik
weer een cijfer'.
1
Foto Marijke Folkertsma.
geleiding niet zozeer vanuit de docenten moet komen,
maar datje de leerkrachten moet gebruiken als bij een
lopend buffet. 'Alle leraren verkondigen hun eigen waar
heden.' Pik er uit watje gebruiken kunt, is haar devies.
Ester is erg geïnspireerd door haar leraar Neder
lands. 'Hij heeft mij extra hulp geboden, ook buiten
schooltijd. Hij heeft me wakker geschud. Het is een
soort cabaretier-leraar: hij heeft echt lol in zijn vak, pas
sie. Uiteindelijk is hij het geweest die de doorslag heeft
gegeven bij de keuze voor mijn vervolgopleiding.' Ester
wil docent literaire vorming worden en gaat daarvoor
naar de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht. Thomas
heeft minder goede herinneringen aan deze leraar Ne
derlands: 'Dat is wel dezelfde man die tegen mij zei:
"Gymmen, jij? Dat had ik nu nooit van je gedacht." Tho
mas wil, net als zijn vader, gymleraar worden en gaat
daarvoor waarschijnlijk naar de Christelijke Academie
voor Lichamelijke Opvoeding in Zwolle. Er volgt een dis
cussie welke leraren wel en welke niet hart hebben voor
het vak, welke goed zijn en bij welke leerkracht je in
slaap valt, welke docent je iets léért. Kortom, de menin
gen verschillen sterk; het blijkt een heel persoonlijke
kwestie. Feit is wel dat leerkrachten een heel belangrij
ke rol kunnen spelen in het leven van leerlingen en van
doorslaggevend belang kunnen zijn bij de keuzes die ze
maken voor de rest van hun leven.
Kansen
Jeffrey: 'Ik moet nu nog 13 en een halfjaar op school
zitten. Het liefst wil ik naar Rotterdam, naar de Er
asmus. Plastische chirurgie heeft mijn interesse. Waar
om Rotterdam? Dat is het dichtstbij, misschien ga ik
zelfs wel heen en weer pendelen. Voorlopig wil ik thuis
blijven wonen. Mijn ouders zijn blij met mijn keuze.
Zeeuws Tijdschrift 11