Mijn opa was heel intelligent, maar hij had geen kans
om verder te studeren. Voor mijn vader geldt hetzelfde
verhaal: hij is politie-agent geworden. Mijn moeder is
caissière. Ik zal de eerste zijn in mijn familie met een
universitaire opleiding.'
Thomas: 'Mijn vader vindt het wel leuk dat ik het
zelfde beroep kies als hij heeft. Nee, hij heeft me hele
maal niet gepusht.'
Esters moeder heeft ook geen strobreed in de weg
gelegd en de ouders van Marian zijn allebei fanatieke
amateurs op theatergebied. 'Ik heb het met dè paplepel
meegekregen.'
Lekker wakker worden
Wat verwachten ze te vinden in hun vervolgopleiding?
Wat verwachten ze tegen te komen buiten Zeeland? Jef
frey: 'De eerste paar weken zal het wel moeilijk zijn. Uit
Jeffrey: 'Ik zal de eerste zijn
in mijn familie met een
universitaire opleiding
Foto: Marijke Folkertsma.
de cijfers blijkt dat 70 9<> van de studenten die beginnen
aan een studie medicijnen afvalt. Ik heb geen idee wat
ik dan moet doen. Misschien het in Gent nog eens pro
beren?' Ester komt uit Utrecht, de stad waar ze weer zal
gaan studeren: 'Daar ben ik weer een cijfer. Zeeland is
de fijnste provincie. Hier ben ik bekend, ken ik de lera
ren ook allemaal. Daar is het een gigantische leerfa
briek. Ik wil later ook zeker terug naar Zeeland. Werken
binnen anderhalf uur reisafstand is acceptabel, maar
meer ook niet.'
Marian: 'In Zeeland is het fijn wakker worden. Hier
opgroeien is prettig.' Thomas: 'Iedereen kent iedereen
hier. Dat vind ik een nadeel. In de stad heb je dat niet.'
Marian: 'In Arnhem wel. Als ik door de selectie kom, zal
ik lessen volgen op een schooltje met 32 leerlingen, een
school waar ze elkaar allemaal kennen.'
Thomas verwacht het eerste jaar op zijn bek te
gaan. 'Tenminste, daar hebben ze me voor gewaar
schuwd. Het zelfstandig leren zal me de meeste moeite
kosten denk ik. Maar een nieuwe school, nieuwe men
sen, dat lijkt me wel leuk.'
Aanzien, roem en geld
Wat willen ze bereiken met de opleiding die ze hebben
gekozen? Thomas vindt het plezier in zijn werk het be
langrijkst. 'Geld speelt wel een rol natuurlijk, maar het
plezier is het voornaamste. En ik vind het leuk eerst
leerling te zijn en dan leraar, al ben ik de schoolbanken
ook wel beu. Maar alle vakken dienen een doel dan, dat
is toch anders. Bovendien heb je in het onderwijs veel
vakantie. Maar ik wil niet gaan werken in de grote stad.
Mijn vader werkt in Breda en hij merkt ook dat daar de
jeugd steeds a-socialer wordt, steeds agressiever. Daar
wil ik niet tussen zitten, ik wil kinderen wat leren, voor
al die kinderen voor wie sporten moeilijk is.'
Marian denkt dat ze wel gedwongen is naar de
Randstad te verhuizen: 'Dat kan niet anders. Hier zijn
geen grote gezelschappen.'Jeffrey droomt van een gro
te hectische kliniek in Rotterdam of een andere grote
stad. 'Ik heb het wel een beetje gehad hier.'Jeffrey
zoekt het grote geld: 'En aanzien, respect. Natuurlijk
lijkt het me ook een fijn gevoel mensen te helpen. Maar
geld speelt zeker een rol.' Ester en Marian moeten er
om lachen: 'Geld, dat heeft niet veel kans bij ons. Wel
voldoening. Geld is ook niet ons doel, maar natuurlijk
willen ook wij geld verdienen met het uitoefenen van
ons beroep.' Tegenjeffrey: 'Toch wel frustrerend dat we
naast iemand zitten waarvan we weten dat hij altijd
meer geld zal hebben dan wij.' Ester tegen Marian: 'Ik
kom wel kijken hoor, al ben ik de enige in de zaal.' Ma
rian tegen Ester: 'Ik zal jouw boek lezen.'
Profielen
Verbazingwekkend hoe verstandig de vier eindexamen
kandidaten praten, hoe ze hun keuzes kunnen onder
bouwen, hoezeer ze hebben nagedacht over hun toe
komst. Toch vindt de staatssecretaris dat dat allemaal
beter kan. Het onderwijs wordt weer opgeschrikt door
hervormingen in het voortgezet onderwijs. Vanaf dit
jaar kiezen leerlingen in het VBO- en MAVO-onderwijs
geen niveaus meer, maar maken ze een keuze uit drie
leerwegen: een theoretische leerweg (met aansluiting
op de HAVO], een gemengde leerweg en een beroepsge
richte leerweg (met aansluiting op het beroepsonder
wijs). Vanaf nu kiezen HAVO- en VWO-leerlingen geen
vakken meer, maar moeten ze een keuze maken tussen
vier profielen: natuur en techniek, natuur en gezond
heid, economie en maatschappij, cultuur en maatschap
pij. 'Een profiel bestaat uit een samenhangend onder
wijsprogramma dat de leerling in HAVO en VWO beter
voorbereidt op een opleiding aan hogeschool of univer
siteit', staat er in de gids voor ouders, verzorgers en
leerlingen te lezen. 'Er wordt van uitgegaan dat een
leerling gedurende 40 weken per jaar 40 uur per week
aan zijn of haar opleiding besteedt. Dat komt dus neer
op een studielast van 1600 uur per jaar.' En dat terwijl
arbeidstijdverkorting hoogtij viert. 'Nieuw is ook het
"studiehuis". Daarmee wordt vooral bedoeld bege
leiding door de docent die erop is gericht de leerlingen
in toenemende mate zelfstandig hun werk te laten
doen.' Dit alles om de hoge uitval in het hoger onder
wijs te kunnen verminderen. En er is natuurlijk wel wat
voor te zeggen leerlingen niet steeds aan hun hand mee
te voeren door onderwijsland. Maar kinderen moeten
ook tijd krijgen kind te zijn, 'Lekker wakker te worden',
om met Marian te spreken.
12 Zeeuws Tijdschrift
