Samenstelling:
Jan van Geelen
C.F.BOS e.a. Zeeuws Jaarboek
Deel 1 1997.
Stichting NRI, Middelburg 1997.
ISBN 90-72146-32-8,
232 blz., ing., f39,90.
En dan is er ineens een Zeeuws Jaarboek.
Waarom? Een primaire, celebrale vraag,
waarmee in bet redactionele voorwoord
op laconieke wijze korte metten wordt
gemaakt: 'Het was er nog niet. De redac
tie vond dat het er moest komen. Na
tuurlijk hoopt ze dat de lezers er ook zo
over denken, zodat het jaarboek een
vaste plaats krijgt in de boekenkast van
ieder, die in Zeeland is geïnteresseerd.
Dit eerste nummer beantwoordt aan wat
de redactie voor ogen had: een goed
geïllustreerd jaarboek met interessante
artikelen over uiteenlopende onder
werpen. Landschap, cultuur, economie,
bestuur, geschiedenis, van alles wat.
Boeiend, gevarieerd en informatief.' Het
is een simpel antwoord dat ontwapent
door zijn eenvoud waarachter een fris
enthousiasme schuil moet gaan. Dit
Zeeuwse jaarboek is een goede en leuke
publicatie, waarin twaalf bijdragen een
pittig beeld van Zeeland geven, zowel nu
(zakelijk èn leesbaar) als in het vroege en
recente verleden (zonder vals sentiment
en alsof het gisteren was). Het is te ho
pen dat de samenstellers in het volgende
deel dit niveau vasthouden en een even
boeiende schakering aan onderwerpen
zullen presenteren. De bundel opent met
een bijdrage van Jan Willem Bosch over
'De Zak van Zuid-Beveland', één van de elf
Nederlandse Waardevolle Cultuur
landschappen (WCL-gebieden). Men
krijgt hierin een overzicht van een aantal
projecten op diverse terreinen waaraan
in dit kader wordt gewerkt, onder an
dere gemeentelijk landschapsbeleids
plan, dijkbeplantingsproject, erven-
project, wandelroute Zwaakse Weel en
pleinenplan gemeente Borsele. Kees Bos
geeft in 'Tien jaar Hogeschool Zeeland'een
beeld (feitelijk en informatief) van de
ontstaansgeschiedenis en huidige plaats
van dit onderwijsinstituut binnen de
Zeeuwse samenleving. De omvangrijkste
bijdrage (door Carlo Heip, Marten
Hemminga en Lucas Stal) behandelt 'Eco
logisch onderzoek in de Zeeuwse delta: Het
Delta Instituut en het Centrum voor
Estuariene en Mariene Oecologie in Yerseke'.
Een interessant overzicht van een weten
schappelijk en maatschappelijk belang
rijk instituut, zowel regionaal, nationaal
als ook internationaal. Huib Eversdijk
tekent voor een korte schets: 'Historische
waterschapsfusies in Zeeland". De 'mooiste'
bijdrage is van Andreas Oosthoek over
Wim Riemens: 'Onderweg'. Geen woord te
veel, zo schrijf je over een vriend. Poë
tisch, van een doorlichte aardsheid als de
foto's van Riemens. Ronduit boeiend is
het portret dat Kees Bos geeft van 'Jo den
Herder, scherp vooruit in tegenwind'. Het is
het verhaal over het leven van een tegen
draadse, ondernemende en tolerante
'karakter'man, grondlegger van de inmid
dels vijftig jaar oude Middelburgse
(landbouw)machinefabriek Herder BV, die
wereldwijd actiefis. Ook van Andreas
Oosthoek is de bijdrage 'De Ster van
Walcheren', waarin hij sober maar leven
dig verhaalt over de Nijhofs en Zeeland.
Cor van de Poel tekent in 'Armoede is altijd
schilderachtig'in flarden een portret door
de eeuwen heen van de molenmakers-
familie DeTroije, een tijdsbeeld van het
leven van eenvoudige mensen en de
molenmakerij. 'Van gangen, gasjes en
ongenode gasten', door Ad van Dijk, geeft
(jeugd)herinneringen aan het gangen
stelsel onder de Vlissingse boulevard tij
dens en kort na de laatste oorlog. In
'Jacob van Maerlant, koster van Voorne in
Middeleeuws Zeelandricht Frans L. Van
den Brande de aandacht op deze schrij
ver, mede naar aanleiding van twee re
cente publicaties en een tentoonstelling.
Grappig is 'Beelden van Walcheren anno
1916 uiteen vergeten doos', waarin Siard
Dwarshuis citeert uit de correspondentie
van een dienstplichtige tweede luitenant
bij de Landweer die in 1916-1917 op
Walcheren diende. 'Per 1-1-1997 telde
Zeeland volgens voorlopige cijfers
368.499'. Dit is een van de gegevens uit
het laatste en zeker niet minst interes
sante hoofdstuk: 'Sociaal-economische ont
wikkelingen in Zeeland'. De samensteller,
Ben Zielschot, presenteert zijn bijdrage
als volgt: 'ln dit artikel wordt een over
zicht gegeven van de sociaal economi
sche ontwikkelingen in Zeeland met aan
dacht voor bevolking, arbeidsmarkt, toe
gevoegde waarde, investeringen, resulta
ten erbo-enquêtes, werklocaties en en
kele beeldbepalende sectoren in de
Zeeuwse economie. Zeeuws-Vlaanderen
en Noord- en Midden-Zeeland worden
apart belicht. In verband met het achter
lopen van statistische gegevens heeft de
terugblik niet alleen betrekking op 1996
maar ook op meer achterliggende jaren.'
Hier wordt men met de neus op de harde
feiten (een schat aan cijfermateriaal) ge
drukt. Het geeft dit jaarboek een ro
buuste onderbouw. Een boek voor ieder
een, want men kan het ook als een visite
kaartje afgeven aan allen die meer van
Zeeland willen weten en begrijpen. Deze
met veel foto's geïllustreerde uitgave,
die in de plaats komt van het acht keer
verschenen Walacria, is mede mogelijk
gemaakt door vijf sponsors.
CORNELIS A. VAN MINNEN (ed.)
Ten more years! Roosevelt Study
Center, Middelburg 1997.
ISBN 90-71654-15-x,
80 blz., geb., 14,95.
Een keurig Engelstalig boekje over het
Roosevelt Study Center (het onderzoeks
instituut en conferentiecentrum voor de
studie van de geschiedenis van Amerika
in de twintigste eeuw en de verhouding
tussen Europa en Amerika) ter gelegen
heid van het tienjarig bestaan, zoals uit
gedrukt in de ondertitel: A celebration of
the Roosevelt Study Center's tenth
anniversary on 19 september 1996. Het
boekje bevat de tekst van zeven lezingen
(zoals 'The roots of the United Nations'
en 'The U.S. presidential elections of
1996') die werden gehouden op het een
daagse symposium. Ter afsluiting korte
informatie over het Roosevelt Study Cen
ter (Abdij 9, Middelburg; tel. 0118-
631590; jaarlijkse 'Newsletter'op aan
vraag) en een overzicht van de tot nu toe
gepubliceerde zeventien uitgaven van
het centrum.
Signalementen
In deze rubriek worden publica
ties gesignaleerd over Zeeland,
van Zeeuwen, en van werk dat in
Zeeland is verschenen. Uitgevers,
instellingen, verenigingen en par
ticulieren worden verzocht dit
soort uitgaven, al dan niet in de
handel, ter eventuele signalering
in deze rubriek te sturen naar:
J. van Geelen,
Kaai 89, 4351 ACVeere.
Zeeuws Tijdschrift 41
