Spraakmakende Vrouwen in Zeeland
Tineke Luijendijk-Bergwerf: Een gemeente-secretaris
is de schakel tussen ambtenaren en politiek.
Foto: Johan Klein.
GERDIPREGER
In de folder 'De gemeente en haar secretaris' (van de
Vereniging van gemeentesecretarissen) staat de ge
meentesecretaris omschreven als iemand die zwijgt in
de raad, fluistert in de B W vergaderingen en buldert
op de secretarie'. Een gemeentesecretaris van de oude
stempel dus. Hij (een 'zij' was toen nog ondenkbaar op
die plek) was de beste van de klas op bestuurlijk en
juridisch gebied, hij bepaalde wat er op de secretarie
gebeurde en hij wist alles. Punt, amen, uit.
De secretaris van toen zou zich waarschijnlijk heel
ongemakkelijk voelen in de werkkamer van Tineke
Luijendijk. Op het prikbord aan de muur hangen grap
pige prenten van illustrator Peter van Straaten, die de
vermeende belangrijkheid van de bestuurder relativeert.
Voorts een lijstje met 'regels' die meer slaan op het
durven vertrouwen van elkaar, dan het 'je plaats weten'
in de hiërarchie op het stadhuis. Een foto ook van de
bijna één jaar jonge kleindochter, naast roosters met
werkschema's. Tineke Luijendijk is een moderne secreta
ris. Zo eentje, die niet boven, maar midden tussen de
mensen wil werken.
Zij kan model staan voor de gemeentesecretaris-van-nu:
een regisseur, een procesbegeleider en richtinggever van
het bestuur en het ambtelijk apparaat. De hele dag
overlegt zij met iedereen in en om het gemeentelijk
bedrijf. Ze is ook aanspreekpunt voor ondernemers,
burgers en maatschappelijke groeperingen, die contact
zoeken met de gemeente. Ook adviseert de gemeen-
tesecretaris-van-nu het College van B W over wat er
zich buiten het gemeentehuis afspeelt en zo in staat is
de publieke belangen te behartigen.
Cultuurschok in Axel
Een spin in een web? 'Jazeker', beaamt ze volmondig,
'maar dan wel één met gigantische voelsprieten, die alle
mogelijke signalen opvangt en ze voor de betreffende
personen of instanties weet te vertalen. Ik probeer bij
de ambtenaren begrip te kweken voor de besluiten die
het gemeentebestuur neemt en omgekeerd. Heb vooral
een regel- en praatfunctie. Ik wil er verder voor zorgen
dat alles wat nodig is om goed te kunnen functioneren
aanwezig is: van klein tot groot.'
Een korte tik op de deur. Een van de wethouders
komt binnen op zoek naar een rood potlood. 'Dit is
natuurlijk wel heel klein', grapt de gemeentesecretaris,
'maar dat hoort er bij. Net zoals ook landelijke besluiten
vertaald moeten worden naar een - kleiner dus - ge
meentelijk niveau. Zo'n besluit betrof bijvoorbeeld de
intensivering van de integratie van mensen uit andere
culturen. Axel heeft een grote Turkse gemeenschap.
Samen met wethouder Van Schaik en de afdeling Voor
lichting zijn indertijd verschillende projecten opgezet.
Een van de uitkomsten was dat de gemeenteraad, belan
gengroeperingen en enkele Turkse inwoners gezamenlijk
een reis naar Emirdag hebben gemaakt, het plaatsje in
Turkije waar de meeste Turkse Axelaars vandaan komen.
We hebben met eigen ogen gezien, waar de mensen
woonden en hoe ze daar leefden. Ik heb me toen pas
goed gerealiseerd, hoe groot de cultuurschok voor hen
geweest moet zijn, toen ze in Axel kwamen wonen. Zo
ontstaat meer wederzijds begrip. En daar gaat het om.'
Samenbindend vermogen
Er bestaat geen gerichte opleiding voor gemeentesecre
taris, hoewel hij/zij de enige gemeente-ambtenaar is, die
in de Gemeentewet wordt genoemd. Artikel 100 van de
wet luidt: 'In iedere gemeente is een secretaris.' De
secretaris wordt benoemd door de gemeenteraad, die
Zeeuws Tijdschrift 23
