Piet Mondriaan, Weltkunst 1981, nr 23, p. 3660.
Klimt en Van Gogh
Terugbladerend stuit ik op een oude liefde, Gustav Klimt.
Hij is, schat ik, tussen 1960 en (halverwege) 1995 zo'n
negentig keer vertegenwoordigd - enkele keren daarvan
gaan vergezeld van een hetgeen inhoudt 'toegeschre
ven aan'. Ik prik met mijn potlood op p. 342 in de buurt
van de jaren tachtig en kom terecht bij 'Klimt, Gustav
10/81, 1529', zoals spoedig blijkt bij een artikel over de
tentoonstelling Experiment Weltuntergang, die in het
voorjaar van 1981 inde Kunsthalle in Hamburg was te
zien. Het werk van Klimt dat bij het artikel is afgedrukt,
is een prachtige ontwerptekening voor Allegorie der
Skulptur uit 1896 (Historisches Museum der Stadt Wien,
Wenen).
Ogenblikkelijk dwalen mijn gedachten af. De godin
Pallas Athene speelt een bescheiden rol op deze teke
ning, in tegenstelling bijvoorbeeld tot de Pallas Athene
op het gelijknamige schilderij van Klimt uit 1898 dat bij
eerste vertoning aan het publiek, op de Secession van
najaar 1898, een geweldige sensatie teweegbracht en
dat, zoals Klimt-kenner Marian Bisanz-Prakken onder
meer in een artikel in Alte und Moderne Kunst (XXI, 1976)
zo voortreffelijk naar voren bracht, ontegenzeggelijk
doorToorops symbolistische en decoratieve tekening
Sfinx uit 1893 was beïnvloed. Het was ook Marian Bisanz
die, in Vincent van Gogh en de moderne kunst (Zwolle/
Amsterdam 1990), een lijn trok van Klimts schilderij
Bildnis Friederike Beer-Monti uit 1916 (particuliere collec
tie) naar Van Goghs Portret van Père Tanguy uit 1887
(Musée Rodin, Parijs).
Met Van Gogh sluit ik af, al zou ik graag eindeloos
doorgaan. Uit de meer dan 150 mogelijkheden kies ik,
op p. 222, 'Gogh, Vincent van 22/81, 3381' en word
Gustav Klimt, Weltkunst 1981nr 10, p. 1529.
beloond met een afbeelding van Van Goghs prachtige
Zwei Frauen im Wald/Twee vrouwen in betbosuit 1882, dat
kunsthandel Ivo Bouwman eind 1981 op de
Hollandische Kunsttage in Duitsland tentoonstelde. Dat
werk is dus bewaard gebleven, gelukkig maar - want
vele van de olieverfstukjes die Van Gogh in zijn Haagse
tijd maakte, zijn verloren gegaan.
De Weltkunst Abbildungs-lndexvanThomas Leon Heck,
die 742 bladzijden telt, ziet er uit als een veredeld klad
blok en lijkt niet meer dan een gigantisch register, maar
voor degene die dat register 'ontsluit' gaat een wereld
open. Men moet natuurlijk wel, in een bibliotheek of in
eigen bezit, toegang hebben tot minstens enkele en bij
voorkeur alle exemplaren van het tijdschrift Weltkunst. De
index is overigens ook op diskette te verkrijgen.
Thomas Leon Heck, Weltkunst Abbildungs-lndex, Nous
Verlag, Tübingen (D), 19972, 742 p. Prijs DM 230,-.
Diskette DM 230,-, update DM 50,-.
Zeeuws Tijdschrift 29
