niet in liet hart van Nederland wordt ontwikkeld ook
serieus genomen wordt. Men vindt daar blijkbaar dat de
kwaliteit van de grijze cellen in het hart van Nederland
beter is dan in de periferie. Het is in ieder geval moeilij
ker om onze projecten landelijk gefinancierd te krijgen.
Ik denk daarbij niet alleen aan het meetlatproject, maar
ook aan het fietsproject: 'fiets eens wat vaker naar je
werk'. Het is verwonderlijk dat zelfs wanneer je op
expertmeetings en bijeenkomsten uitlegt watje aan het
doen bent, dat dit zo weinig respons krijgt. Dat lukt pas
wanneer je aan een club die landelijk de kar trekt
(NCDO) en die zelf naarstig op zoek is naar een goede
methode om duurzaam beleid in kaart te kunnen bren
gen ook heel duidelijk laat zien dat watje doet kwaliteit
heeft en dat het werkt'. Hier herken je een stuk Rand
stad-denken vindt Ad Phernambuque.
De Zeeuwse Meetlat
Ankie Smit is onderzoekster bij Scoop. Zij is auteur van
het laatste meetlatrapport. Aan haar de vraag wat die
Zeeuwse meetlat voor lokaal duurzaam beleid nu pre
cies inhoudt.
Tabel 1
Beleidsterreinen waar de
Zeeuwse Meetlat zich op richt
Afval en emissies
Bodem en oppervlaktewater
Bouwen en wonen
Energie en klimaat
Groenvoorzieningen
Internationale samenwerking
Natuur- en landschap, landbouw
Natuur- en milieucommunicatie
Sociale duurzaamheid
Verkeer en vervoer
'Er zijn tien beleidsterreinen waar de meetlat zich op
richt (zie tabel 1). Let op! Het is géén meting van duur
zame ontwikkeling in de samenleving, maar een meting
van in welke mate lokale overheden hun beleid voeren
met het oog op duurzaamheid. Natuurlijk meten we ook
wel resultaten, maar daar ligt zeker niet de nadruk op'.
Wanneer een gemeente het perfect doet op alle terrei
nen krijgt zij 100 punten. De beste gemeente zit nu op
59'. In een bijeenkomst van de hoofden milieu van alle
Zeeuwse gemeenten is de Zeeuwse Meetlat aan de orde
geweest en daaruit is naar voren gekomen dat die meet
lat een zeer goede afspiegeling is van het lokale milieu
beleid dat wordt gevoerd. Ankie Smit vindt niet datje
kunt zeggen dat het een pure milieumeetlat is gewor
den. Zowel internationale samenwerking als sociaal
duurzaam beleid zijn immers opgenomen in de meetlat.
De Zeeuwse meetlat is zelfs een van de weinige
monitorsystemen die deze beleidsterreinen meenemen.
'Sociaal duurzaam beleid is zorg en voorzorg. Het voor
komen dat mensen te weinig inkomen hebben om iets
te doen, of te weinig middelen om zich voort te bewe
gen als ze gehandicapt zijn. Wij hebben daarom in de
meetlat de vraag opgenomen gericht op mobiliteit en
participatie. Bijvoorbeeld de wet voorzieningen gehan
dicapten. Daar kunnen mensen aanvragen doen voor
bijvoorbeeld een sportrolstoel. Wanneer je gehandicapt
bent kun je moeilijker deelnemen aan sport en met zo'n
sportrolstoel kun je dan bijvoorbeeld aan
rolstoelbasketbal doen en via die sport in contact ko
men met andere mensen. Een gemeente voert dan een
duurzamer beleid naarmate ze meer en beter commu
niceert met gehandicaptenorganisaties, door ze zowel
bij de beleidsvoorbereiding als -uitvoering te betrek
ken.
We meten dus niet of een gemeente vijf of vijftig
rolstoelen uitgeeft per jaar, maar of de communicatie
tussen het beleid en degenen die met dit beleid direct
te maken hebben goed is georganiseerd. Een van de
belangrijkere aspecten van duurzaamheid is namelijk
de betrokkenheid van burgers bij de vormgeving van het
beleid. Dat burgers zelf de gelegenheid krijgen iets in
die lokale gemeenschap te doen'.
Niet alle beleidsterreinen wegen even zwaar mee in de
Zeeuwse meetlat. En juist de twee
niet specifieke milieuterreinen tellen
relatief licht mee. Maar dat komt
ook door het belang dat de Zeeuwse
gemeenschap er aan geeft. Ankie
Smit: We hebben de meetlat ontwik
keld in nauwe samenspraak met de
organisaties die in het Zeeuws Plat
form Duurzame Ontwikkeling zijn
vertegenwoordigd. Zij hebben de
10,3 vragen ervoor aangeleverd. En aan
6,5 alle Raadsleden van de Zeeuwse
10,0 gemeenten is gevraagd een volgorde
van belangrijkheid aan te geven in
de tien beleidsterreinen en de mate
111
waarin de lokale overheid daar aan
dacht aan kan geven. Daarop is
uiteindelijk de weging van beleids
terreinen gebaseerd. En dan zie je dat 'Afval en emissies'
bijna twee keer zo zwaar telt als internationale samen
werking (tabel 1). Als we het hebben over duurzaam
beleid vindt de Zeeuwse bestuurders het afval en
emissiebeleid veel belangrijker dan bijvoorbeeld een
sociaal beleid gericht op duurzaamheid. Het is daarmee
een meetlat die aansluit bij het Zeeuwse lokale beleid.
We hebben overigens plannen nu er lokale verkiezingen
zijn geweest om dit weer te actualiseren'.
Het werkt
Op de vraag of de meetlat ook werkt, wordt positief
gereageerd. Bijvoorbeeld bij het samengaan van de
gemeentes op Schouwen-Duiveland heeft het een we
zenlijke bijdrage geleverd aan de discussie over het
nieuw te voeren beleid. Wel komt Ad Phernambuque
met een kanttekening: 'Wat mij opvalt is dat het lokaal
Relatief gewicht van het
beleidsterrein voor de meetlat
14 Zeeuws Tijdschrift
