FABERY DE JONQE
z
Niet overeten
Decline and fall
Plaatselijke tinten
Conclusie-nee
Dominee of draak
gedichten worden geschreven en voorge
lezen, dan moet de subsidie ook anders
verdeeld worden. Ik denk bijvoorbeeld
aan het vele geld dat uitsluitend naar
Amsterdam gaat voor het Holland Festi
val. Alsof er buiten die stad geen 'Hol
land' meer is! Maar ook op lager niveau,
bij de gemeente, wordt dan de aandacht
automatisch anders verdeeld. Barbara
Jean, die laatst in een volkomen onver
wacht café in Vlissingen exposeerde,
maakt dan ook aanspraak op subsidie.
Ronald van Dokkum van Trechter 5 uit
Goes (nog lang geen polder trouwens)
waarschuwt voor overbeculturing. Je
moet niet in elke boerenschuur een
tentoonstelling organiseren of een
piano-recital of een jazz-festival. Kunst
en cultuur zijn weliswaar - net als boter
en brood - producten die je elke dag
nodig hebt. Maar je moet ze ook niet
tegen gaan eten.
Gesteld dat een festival of concertreeks
of jam session over z'n hoogtepunt heen
is, dan zet vervolgens de verturving in,
en komt het moment naderbij dat het bij
het grofvuil wordt gezet. Cultuur is een
organisch wezen, met een bepaalde
levens-cyclus. Geheel los van enig beleid
of zelfs stimulerende maatregelen komt
alle cultuur aan zijn eind. Uiteindelijk
onttrekken kunst en cultuur zich aan elk
soort beschouwing en theepraat, inclu
sief dit verwaande geschrijf van de los-
vaste medewerker van het Zeeuws Tijd
schrift.
Hoe gelijkvormig en eenvoudig de cul
tuur op het eerste gezicht ook lijkt, zij
toont zich op alle plaatsen toch verschil
lend. De couleur locale komt overal door
de dunne huid van de grote cultuur
heen. De folkloristische dag in Yzendijke
- elk jaar in augustus - verschilt op pun
ten hemelsbreed van de Carolingen
Markt in Souburg. En die weer van de
Mondragon Feesten te Zierikzee. Allerlei
plaatselijke elementen doen daarbij
opgeld. Het recht om dronken te worden
in in Westkapelle of de gewoonte om er
hard op te slaan in Arnemuiden, het
komt uiteindelijk allemaal boven. Een
Souburger voelt zich niet lekker in
Yzendijke. En omgekeerd. En ikzelf? Ik
voel me in de Stadsschouwburg van
Amsterdam vaak ongelukkig, en praat in
de pauze met lui uit de Amsterdamse
scene, die lopen op te scheppen over hun
openingen en hun premières. Ik probeer
dan de voordelen van de Zeeuwse mani
festaties op gebied van theater en con
cert aan de man te brengen. Ik roep dan
altijd dat bij ons de gemiddelde stoel-
prijs lager ligt dan in de grote stad. Een
voorstelling kan hier immers goedkoper.
Maar dan komt er weer zo'n burgemees-
ter-typ met een aardappel in z'n keel, die
mijn opmerking teniet doet met een
verhaal over vroeger, over zijn vakantie
in Domburg: dat het altijd regende.
Lulkoek van mensen die zich lang heb
ben geoefend in het schreeuwen tegen
de wind in. Daar krijg je vanzelf die
aardappel van. Of die altijd maar weer
dat hoge toontje aanslaan om boven het
lawaai van het inkomend vliegverkeer
van Schiphol uit te komen. De stakkers!
Thuis spreken we zelfs al van Kaagbaan
Nederlands: een neurotisch taaltje waar
een dito afwijking bij hoort.
En 11a dit alles nu een conclusie? Een
oproep om op te trekken tegen de
monopolisten van Amsterdam? Om een
petitie aan te bieden aan de nieuwe Raad
voor de Cultuur? Een spandoek ophou
den wanneer Rik van der Ploeg naar
Zeeland komt? Moeten we dat wel doen?
Na alles wat ik heb gezegd over de grote
ogen van m'n nichtjes? En over het
organisch proces van kunst en cultuur?
Nee zo ben ik niet. De (kunst)wereld
verander je niet vanachter je pc.
Over de dominee zeggen ze: "Hij kan z'n
eindje niet vinden." Hoe zit dat dan met
de cultuur? Kan die geen uitsmijter
verdragen? Ik geloof dat de cultuur, dus
ook de kunsten, zich in een doorgaand
proces bevinden. Daar wordt over elkaar
heen gebuiteld zonder ophouden. Dat
voedt zich daar door elkaar op te vreten.
Dat komt tot leven door af te sterven. En
de draak die echt honger heeft, maar
geen vijand in de buurt om te verslinden,
die bijt maar in z'n eigen staart. Zo zijn
we in elk geval in symbolisch opzicht
rond. Polder of metropool: het symbool
van de draak is in beide gevallen raak.
Pieter Schoonheim
B.V. JUWELIERSBEDRIJF
BIJ KONINKLIJKE BESCHIKKING
HOFLEVERANCIER
Dealer voor o.a
Ie Chic juwelen
Baume Mercier horloges
Juweliers van vader op zoon
Lassale horloges
sinds 1834
S.T. Dupont aanstekers, schrijfgerei
Christiaan Huygens klokken
I.W.C. Horloges
LANGE KERKSTRAAT 30 - GOES
TAG Heuer Horloges
TELEFOON 0113-215005
36 Zeeuws Tijdschrift
