De actualiteit van het
Zeeuws Tijdschrift
PAUL VAN DER VELDE
In zijn krantenartikel in de PZC van 21 oktober 1998
onder de kop 'Het Zeeuws Tijdschrift kan niet actueel
zijn' zegt Ernstjan Rozendaal kort samengevat dat het
door de lange produktietijd van dit tijdschrift moeilijk is
om bij de actualiteit aansluiting te vinden. Daar is dit
redactioneel een mooi voorbeeld van, maar belangrijker
is de vraag welke actualiteit het ZT nastreeft.
In zijn artikel refereert Rozendaal aan een aantal
artikelen in het vorige nummer van het ZT over cultuur
en de cultuurnota. Toegegeven, de cultuurnota is allang
uit, maar dat vermindert de actualiteit er allerminst van.
In mijn ogen blijft die nota de komende driejaar haar
werking uitoefenen. Het aanbieden van zo'n nota mag
dan nieuws zijn (het saaie en dikwijls herhaalde beeld
van de overhandiging) maar het is niet blijvend. De
actualiteit van het ZT leest anders dan die van de
dagbladpers. Terecht signaleert Rozendaal dat in het
interview met Scholten, voormalig directeur van de
Terneuzense schouwburg en momenteel van de
Utrechtse, gezichtspunten worden geventileerd, die nog
niet eerder in de Zeeuwse pers zo frank en vrij naar
voren zijn gebracht. Het ZT is nu juist een forum voor
meningen die nergens anders uitgesproken worden of
wanneer ze dan al bekend zijn geen actualiteitswaarde
schijnen te hebben. Of moet ik zeggen niet passen in
een bepaalde realiteitsopvatting over Zeeland?
Wanneer Rozendaal meer nummers van deze jaar
gang in zijn beschouwing had betrokken dan zou hij
beslist tot een evenwichtiger oordeel over de nieuwe
koers van het ZT zijn gekomen. Wellicht had hij dan in
plaats van de negatieve stelling in de kop van zijn arti
kel, hierboven aangehaald, een meer neutrale of zelfs
positieve in zijn hoofd gehaald: 'Moet het Zeeuws Tijd
schrift actueel zijn?'. Die andere, onderzoekende, kijk
op Zeeland wil ik illustreren aan de hand van twee voor
beelden. Het zijn artikelen van onze redacteur Peter van
Houte, die gepokt en gemazeld is in zowel de dagblad
als de radiojournalistiek maar zich sinds een aantal
jaren thuisvoelt onder dit dak. Het eerste slaat op een
uitgebreid artikel over het Zeeland promotiepaviljoen in
onze Toerisme-special. Het tweede betreft het bovenge
noemde artikel over Scholten. In beide artikelen staan
zaken die niet door de dagbladpers zijn opgepikt of er
door zijn uitgefilterd.
De actualiteit van deze artikelen is niet alleen evi
dent, ze zijn zelfs in de strikte zin van het woord actu
eel. Daaraan kan men zien dat de actualiteit van het ZT
actueel zijn niet uitsluit, alhoewel daar zeker niet direct
naar gestreefd wordt. Nog een voorbeeld, nu we toch
bezig zijn, is het eerste artikel in dit nummer. Het zijn
dagboeknotities van Ellen Willaert, Miss Zeeland. Toen
ze bijna twee maanden geleden Miss Zeeland werd, was
dat een nieuwsfeit dat breed werd uitgemeten in de
lokale pers. Toen ze geen Miss Nederland werd, was het
dat al veel minder. Wat het ZT interesseert is de invloed
van zo'n bijzondere gebeurtenis op het leven van de
persoon in kwestie en die gaat veel verder dan het
nieuwsfeit zelf. Het kan haar levensloop ingrijpend
wijzigen maar ook dat van haar ouders, geliefde en
vrienden. Wanneer neefjes haar komen bekijken nadat
ze haar in volle glorie op de televisie hebben gezien,
vraagt zij zich af of ze haar in het echt vinden meeval
len! Een mooier voorbeeld van de actualiteit van Ellen
Willaert en het Zeeuws Tijdschrift kan ik mij niet voor
stellen.
Rond deze tijd vorig jaar had ik het genoegen door
Rozendaal geinterviewd te worden over de nieuwe
koers van het ZT. Ik karakteriseerde die koers als
'spraakmakender, verhelderend en misschien zelfs pro
vocerend'. Het is natuurlijk aan de lezer om te oordelen
in hoeverre we daarin het afgelopen jaar zijn geslaagd
maar het woord actueel heb ik in dat interview niet in
de mond genomen. Rozendaal suggereert dat het beter
zou zijn wanneer het ZT zich aan gedegen en tijdloze
beschouwingen hield, die volgens hem het ZT de
meeste waarde geven. Die artikelen zijn nooit verdwe
nen en zullen nooit uit de kolommen van dit tijdschrift
verdwijnen. Dat sluit evenwel niet uit dat die ook over
hedendaagse ontwikkelingen in de Zeeuwse samenle
ving kunnen gaan. In de toekomst zal nog meer dan
voorheen de nadruk komen te liggen op onderzoeks
journalistieke bijdragen waarbij de journalist, de redac
tie van het ZT bestaat voor een groot gedeelte uit free
lance journalisten, meer tijd zal kunnen nemen om een
bepaald onderwerp uit te diepen. Zo'n artikel schept
zijn eigen actualiteit en ontleent die niet aan de waan
van de dag. Dat is en blijft de actualiteit van het ZT, ook
in 1999.
/<T BEW. EX^^N
^/ddelb052//
Zeeuws Tijdschrift 3
