'Houten 'dozen' voor expositie, los van plafond en vloer.
Plattegrond entree niveau
stormen hebben het gebouwtje daarna onherstelbaar
verwoest.
Vele jaren later werd tussen de huizen, achter de
winkelstraat van Domburg, in 1994 het tentoonstellings
gebouw gereconstrueerd en doet als het Marie Tak van
Poortvliet Museum dienst als expositieruimte. Hoe aar
dig ook, het is een weinig indrukwekkend eerbetoon aan
Domburgs cultureel verleden. Verder moeten we het
doen met een route die voert langs de huizen waar de
Domburgse kunstenaars hebben gewoond en gewerkt,
de gebouwen waar zij elkaar ontmoetten, de plekjes die
de kunstenaars hebben geïnspireerd en die de ontwikke
lingen laat zien die kunstenaars in de badplaats hebben
doorgemaakt in wisselwerking met de omgeving.
Het zou voor Domburg, voor Zeeland en voor de
Domburgse kunstenaars goed zijn een eigentijds muse
um te hebben. Zo'n museumontwerp op een mooie plek
- zonder financiële of andere beperkingen - wie zou daar
niet zijn studie bouwkunde aan de Technische Universi
teit Delft mee willen afsluiten?
verleden. Zij of hij gaat door de ogen van de schilders,
vervolgens met eigen ogen naar het landschap kijken.
De omgeving en de kunst versmelten tot één ervaring.
Welke aspecten van het landschap worden nu bepalend
voor het museumontwerp? Wandelend over de duinen zien
we aan de ene kant een vlak, weids landschap, de huizen
met de rode daken van Domburg. Iedere weersgesteldheid
wijzigt de kleur en de sfeer van het land. Aan de andere
kant zien we de uitgestrekte, immer veranderende zee.
Wat opvalt, zo gaande over de duinen naar de Hoge Hil, is
de functie van het duin, het vormt een kustlijn, een soort
ruggengraat tussen het land en de zee. Het duin verbindt,
met overgangen, het is een scheiding en een verbinding
tussen permanente bewoning en tijdelijke strandpaviljoens
en strandhokjes. Die 'ruggengraat' heeft een wandelpad,
evenwijdig aan de kust. Dan is er nog de grote tegenstel
ling tussen de grillige vormen van de natuur en het
rechthoekige, de orthogonaliteit, van wat door de mens is
toegevoegd. De structuur van de wegen, de bebouwing aan
de landzijde en de strekdammen in de zee.
Het landschap
Het museum zou moeten komen bij de Hoge Hil, het
hoogste duin. Vanaf dit punt zijn vele duin- en zeege
zichten geschilderd. Het museum toont de schilderijen in
de omgeving waar ze gemaakt zijn. In zekere zin moet de
omgeving dan ook onderdeel uitmaken van de expositie.
Een nieuw museum dat als element van een wandeling
langs de kust of door de duinen functioneert en de be
zoeker bewust maakt van het landschap én het culturele
Een belevenis
In het museumontwerp zijn thema's terug te vinden,die
ontleend zijn aan het landschap. Ook wil het ontwerp de
tegenstelling horizontaal-verticaal - een terugkerend
thema bij Mondriaan - belichamen. Maar ook de functie
van het duin als scheiding en verbinding, als 'ruggen
graat' is zichtbaar in het ontwerp. Een groot, centraal
deel ligt parallel aan het duin verzonken. Haaks hierop
gaat een 'pier', richting zee, als een strekdam.
26 Zeeuws Tijdschrift 1/99