Johan Hendrik van Dale,
standbeeld in Sluis.
John Donne is een Engels
dichter
Wij hadden hem, pratend over schrijven en dichten, natuurlijk dankbaar moeten
herdenken, want hij was het dan toch maar geweest, die alle woorden, die we
gesproken hadden, al lang voor onze geboorte opgeschreven en zelf gerangschikt
had. Meer dan honderd jaren tevoren had hij zitten werken. Nieuw Woordenboek
der Nederlandsche Taal had die Johan Hendrik van Dale zijn mooie boek genoemd. Ik
heb er de achtste druk van... wacht, even opzoeken daarin, wat een sonnet nu
eigenlijk is. Het is blijkbaar een 'eenklinkdicht, lyrisch gedicht van 14 vijfvoetige,
meestal jambische regels, nl. twee strofen van 4 regels door 2 rijmen verbonden
(kwatrijnen) en twee strofen van 3 regels uit tweemaal 3 rijmen of driemaal 2
rijmen bestaan (terzinen).'
Wat een gedoe, hè? Hoe haalt een mens het in zijn hoofd om aan zo iets
moeilijks te beginnen! Zelfs al kan hij er veertig Sickesz Marasquinrepen mee
verdienen! Had John Donne gelijk, toen hij schreef, dat iedereen met enig ver
stand wel een sonnet kan maken, maar dat iedereen, die er daarna nog aan een
tweede gaat beginnen, een dwaas is?
Maar wacht, wij gaan pas over een kwartier eten, ik zal er toch eens even een
maken gedachtig aan ons wandelen en ter afsluiting van deze brief:
VOOR VAN DALE
Men kan zijn geest door woordenboeken drijven,
Een taal beheersen, en die op bevel
Tot mooie teksten dwingen, die beklijven -
Maar vindt zulk dwingen ooit de dingen wel?
Wanneer die vreemde drang te willen 'schrijven'?
Waartoe dit teleurstellend zelfgekwel
Van in de woordenboeken zoeken blijven,
Terwijl het spel moet blijven: woordenspel?
Ja. Als nu nergens 'waarheid' mocht bestaan,
Als alle wezens en als alle dingen
Alleen zouden bestaan uit voorstellingen
Die zonder voorstellers zouden vergaan...
Dan kon een mens, wars van begoochelingen,
Ongepubliceerd gedicht Wijs zijn met bellen blazend voort te gaan.
van A. Viruly
P.S. Ik herlas deze brief en het viel me op, hoe je er misschien uit zou kunnen
afleiden, dat ik in spelen met woorden eigenlijk niet veel zie. Zie jij er altijd veel
in? Heb jij dan, net als ik, ook wel eens behoefte aan een letterkundig advies?
Hier is er een:
Denk nu snel aan een woord. Het geeft niet wat.
Bijvoorbeeld 'ster' (maar ieder woord is goed)
En ga dat dan een vol uur tegemoet.
Je zult versteld staan van je woordenschat.
28 Zeeuws Ti|dschrift 4/99
