Aletta Lam beck
In 1997 ben ik naar Amsterdam verhuisd om daar
te gaan studeren. Omdat er in Zeeland geen uni
versiteit is, word je als Zeeuw gedwongen de pro
vincie te verlaten. Maar al had er een universiteit
gestaan, dan was ik er toch wel weggegaan. Mijn
dorp, de omgeving, ik kende het zo langzamerhand
wel en als je je horizon wat verder wilt verbreden,
is een studie buiten Zeeland haast onvermijdelijk.
Natuurlijk valt er ook in de eigen provincie altijd
wel weer iets nieuws te ontdekken, maar echt een
stadse mentaliteit zal je er nooit vinden. Dat het
Zeeuw-zijn wel in mij bleef zitten, werd hoe langer
hoe meer duidelijk toen ik in Amsterdam zat. Hier
doen ze echt minachtend over alles wat er leeft
beneden de grote rivieren. Als je echter wat verder
doorvraagt, dan weten ze vaak niets van Zeeland.
Het zijn meestal kreten die nergens op gebaseerd
zijn. Zodoende moet ik regelmatig Zeeland verde
digen, en dat is toch een eigenschap die ik vijf jaar
geleden niet in mij had.
Ik ben er ook achtergekomen dat ik meer een
buitenmens ben dan een stadsmens. Wanneer ik in
Zeeland ben, dan geniet ik echt weer van de stilte,
de uitgestrektheid en de natuurlijke omgeving. Zo
herinner ik me een dag, dat ik 's morgens nog op het
strand liep en 's middags aankwam in Amsterdam
met de zilte lucht nog op mijn wangen. Ik vond de
stad stinken, ergerde me aan alles en nog wat, en
wilde weer terug. Een dag later had ik dat gevoel
helemaal niet meer, ik was weer gewend aan het
hectische leven van Amsterdam. Maar het zijn juist
die overgangsmomenten die me doen realiseren
dat ik een Zeeuw ben.
Het Zeeuwse nieuws hou ik redelijk goed bij,
meer zelfs dan het Amsterdamse nieuws. Ik betrap
me er zelf wel eens op dat ik toch even snel het
Zeeuwse nieuws in de PZC doorneem als ik in de
bibliotheek kom. Vanwege het feit dat mijn ouders
geen Zeeuwen zijn, ben ik niet met het Zeeuwse
dialect opgevoed maar ik hecht er wel waarde aan.
Het Zeeuwse dialect heeft echt zijn charmes. Als
ik naar de radio luister dan zet ik automatisch de
volumeknop harder bij het horen van een Zeeuws
geluid, want ik raak dan echt nieuwsgierig naar het
onderwerp. Zo gebruikelijk is het niet: een Zeeuws
onderwerp op de nationale radio. Het valt me vaak
op dat de kennis van Zeeland niet groot is bij veel
Nederlanders. Als aan mij de vraag wordt gesteld
waar ik oorspronkelijk vandaan kom, dan zeg ik
automatisch 'uit de provincie Zeeland'. Goes en
zelfs Middelburg weten ze hier vaak toch niet te
plaatsen. Maar ook bij mensen die het wel allemaal
behoren te weten, zoals journalisten, is de geografi
sche kennis van Zeeland vaak minimaal. Toen vorig
jaar het gebied rondom Yerseke door zware regen
val met wateroverlast kampte, hoorde ik de nieuws
lezer zeggen: 'in Eiserke op Schouwen-Duivenland
is de situatie ernstiger geworden.'
Dat veel hoogopgeleide mensen vertrekken uit
Zeeland, is een patroon dat in de toekomst zal blijven
bestaan, zolang er niet voldoende werkgelegenheid
wordt geschapen voor deze groep mensen. Dit vind
ik jammer, omdat als je waarde hecht aan een rustige
leefomgeving, je geen kans hebt om in Zeeland ook
daadwerkelijk te blijven wonen. Er is simpelweg
niet genoeg werk.
50 Zeeuws Tijdschrift 5-6/99