BENT U BURGEMEESTER VAN EEN OPENLUCHTMUSEUM?
SCHOONHEIM
Wie buiten het seizoen door Veere dwaalt, komt prak
tisch geen levende ziel tegen. Je waant je in een open
luchtmuseum, waar Anton Pieck even is gaan eten.
Conclusie: dit land is leeg. Als je over het mini-formaat
van de eens zo rijke havenstad iets zegt, krijg je te
horen dat het qua onbebouwde oppervlakte de grootste
gemeente van Walcheren is. De verhouding tussen
het stedeke zelf en Middelburg is als een vlieg op een
olifant.
Maar wat is nu groot en wat klein? Middelburg en
Vlissingen en zelfs Terneuzen vallen in het niet bij
gaten als Oosterhout en Zoetermeer! Het lijkt alle
maal op megalomanie, ik geef het toe, maar wie op de
kaart wil komen, moet wel op kwantiteit mikken. In de
Vierde Nota Ruimtelijke Ordening die van eind jaren
tachtig dateert, komen Middelburg en Vlissingen
helemaal niet voor.
Maken twee kleintjes dan één grote? Het geflik-
vlooi van Middelburg en Vlissingen ('Vlisburg') is nie
mand ontgaan. De haat is echter groter dan de liefde.
De wederzijdse afkeer is oud en zit diep, zoals bekend.
Hoe zou dat toch komen? Middelburg is de meneer
van Zeeland, en Vlissingen het dienstmeisje of de
loopjongen. Nog steeds geldt bovendien: Middelburg
Zeeland: vanwege het provinciaal bestuur als het ware
achter de rug van het gemeentebestuur, is het aanzien
van Middelburg altijd groot. Daarbij is de angst even
groot als het respect. Toch heeft ook de provincie de
twee steden op Walcheren nog niet bij elkaar kunnen
krijgen.
De samenvoeging van hoofdstad en havenstad is
uiteraard meer dan een bordje neerzetten aan de
invalswegen: 'Stadsgewest'. Het is een gesteggel zon
der eind, dat ergens moet beginnen. Het samengaan
van de twee is nagenoeg een lot dat beschikt is. Als er
iets gebeurt in naam van de grote getallen - het grote
steden beleid om iets te noemen - dan zijn die twee
numeriek tot elkaar veroordeeld. Het had natuurlijk
al lang een feit kunnen zijn, die fusie, zeggen ze in
Middelburg, maar de ambtenaren op het stadhuis in
Vlissingen lagen dwars. Echt waar: onderschat de
macht van de vierde colonne niet. En in Vlissingen
is omgekeerd over Middelburg vast hetzelfde gezegd.
Waar begin je? Met het ontslaan van één burge
meester? Of met een beslissende wedstrijd tussen twee
teams van gemeenteraadsleden? Wie wint wordt hoofd
stad. Maar serieus: zou je niet met de culturele sector
beginnen? De koek netjes verdelen? Middelburg de
schouwburg en Vlissingen de concertzaal? Middelburg
het congrescentrum en Vlissingen het nationale
straatfestival? Enzovoort. Van zo'n iene-miene-mutte
spel kun je veel leren. Tenslotte is cultuur meer dan
een avondje uit. Het is ook de manier om met elkaar
om te leren gaan.
Als het zover is, wordt Veere natuurlijk en passant
opgeslokt. Daarmee vervalt het nieuwe gemeentehuis
dat in Domburg staat en dat voor een 17 miljoen is
neergezet. De kinderen op school leren vervolgens
van Vlisburg, en nog sneller dan voorheen worden de
oude woonkernen aan elkaar gebouwd. Nog meer wel
varende senioren stromen naar dure topwijken. Goes,
dat nog steeds radeloos is over het verlies van de slag
om het waterschapskantoor, krijgt als troost de meeste
provinciale diensten toegeschoven. Klaas Overdam
wordt coördinator kunsten van de nieuwe gemeente.
William Verstraeten slaagt erin om zijn museum op
de Vuilnisbelt te bouwen. Het Zeeuws Museum, dat
in 1999 is gesloten, en niet meer is open gegaan, ver
huist alsnog daar heen. Schoonheim schrijft zijn laat
ste column en gaat aan de Boulevard in Vlissingen
wonen om uit te waaien en om het carillon van de
Jacobstoren te kunnen horen. Vlissingen wordt weer
een beginpunt van de route naar Santiago, en haalt
economische banden aan met steden als Antwerpen
en Venetië en Beiroet. En o, wonder! de inwoners van
het vroegere Middelburg en het oude Vlissingen gaan
normaal met elkaar om. Zelfs bij de wedstrijden blijft
de ME in de kazernes!
Alleen halverwege, op de Oude Vlissingseweg, ligt
nog een hobbel, restant van de muur tussen beide
vroegere steden.
De chauffeurs die te hard rijden vliegen met hun
hoofd tegen het dak van hun auto, maar weten niet
dat zij in wezen slachtoffer zijn van oude vetes.
