aantal vazen te maken, waarbij de decoratie vanuit de
florale art-nouveau zich ontwikkelt tot strakkere gesti
leerde versieringen. Deze zijn duidelijk beïnvloed door
de intarsietechnielc van Chris van der Hoef, waarmee
hij samen een servies ontwierp (1903-1904).
Purmerends intermezzo.
In 1906 komt Chris Lanooy gedurende 8 maanden als
ontwerper en esthetisch leider in dienst bij de aarde
werkfabriek Haga te Purmerend. Deze was in 1904
ontstaan uit de geliquideerde fabriek van de weduwe
Brantjes, waarvoor hij al omstreeks 1903 enige werken
heeft gemaakt en de N.V. Terracotta- en Aardewerk
fabriek Haga uit Den Haag. De directie van de Haga
bestond uit J. ten Brink en J.R. Arrias overgekomen uit
Den Haag. Er werkten 52 volwassenen en twee kinde
ren onder de artistieke leiding van G.J.D. Offermans,
L.A. Iseger en C.J. Lanooy. Ook hier ontmoet hij weer
dezelfde vakgenoten en collega kunstenaars, die het
strakke regime bij de Zuid-Holland zijn ontvlucht
Opvallend is dat hij in deze periode al spoedig, nadat
hij eerst de keramiek als decoratieschilder behandelt,
met glazuren gaat experimenteren en moeilijke tech
nieken zoals het aanbrengen van lusterglazuur vrij snel
beheerst. De decoraties bestaan voor een groot deel
kapsels werd een laag turfstrooisel of houtkrullen gelegd
Door de hoge temperatuur in de oven ontbrandde de
turf of het hout, waardoor in de kapseldoos een reduce
rende atmosfeer ontstond. Deze reducerende atmosfeer
is nodig om het oorspronkelijke groen koperglazuur te
doen omslaan in een rood glazuur.
Op sommige vazen gebruikte Lanooy waarschijnlijk
een combinatie van chun en sang de boeuf glazuren, die
over elkaar heen op de vaas werden aangebracht. Het
resultaat is een in het oog springend contrast tussen de
heldere witte en blauwe tinten van het chun glazuur en
het diepe bordeauxrood van het sang de boeuf glazuur.
Chris Lanooy bezig op de draaischijf (ca.1910).
uit geliefde thema's ontleend aan de Oosterschelde en
de oosterse keramiek; vele soorten (fantasie?) vissen,
kwallen, zeeanemonen, wieren en verschillende
schelpdieren. Daarnaast zien wij veelvuldig vlinders,
wantsen, wespen, kikkers, draken, boomtakken en
bloemmotieven, al dan niet in gestileerde vorm. De
figuren werden overdekt met metaalglans- of luster-
Lanooy beweegt zich in zijn decoraties tussen het
voorspelbare en het onvoorspelbare. In zijn plateelschil
deringen zijn de uiteindelijke resultaten, wat decoratie
en kleur betreft, goed te voorzien. Dit is mede het geval
door het gebruik van 'staande' glazuren. Daarentegen
zijn de resultaten van het gebruik van de zogenaamde
'vloeiglazuren' vrij onvoorspelbaar, zeker wanneer ver
schillende over elkaar heen op dezelfde vaas worden
aangebracht. Bij een dergelijk gebruik van vloeiglazuren
speelt het toeval een rol. Alleen de chemische samen
stelling ligt vast in het glazuurrecept. Daarnaast spelen
de stooktijd, de bereikte eindtemperatuur, de ovenatmo
sfeer, de samenstelling van de onderliggende klei en de
dikte van de glazuurlaag ieder hun eigen rol. De combi
natie van deze factoren vereist een grote ervaring in het
stoken van de keramiekoven, naast een behoorlijke dosis
geluk, om tot een interessant glazuur te komen. De ver
halen van Lanooys dochter over compleet mislukte ovens
of ovens die slechts enkele gelukte stukken opleverden,
zijn uit het bovenstaande te verklaren.
25 Zeeuws Tijdschrift 2/2000
