Bij de dood van een vakman
Peter van Houte
'Tony van Verre is dood.' Met die mededeling kwam
mijn vrouw dinsdag 14 maart mijn kantoor binnen.
Ze zei het met nadruk en gehaast, omdat ik dat per se
meteen moest weten. Niet alleen omdat Tony van Verre
belangrijk was voor Zeeland, maar ook voor mij per
soonlijk. En dat wist ze. Vrienden waren we niet,
familie in de verte overigens wel (zijn vader en mijn
grootvader waren neven)maar die vage bloedband is
nooit zo gevoeld. Soms kwam die zijdelings aan de
orde in een verhaal over vroeger van mijn vader. Mooi
vond ik het op de een of andere manier weer wèl.
Want Tony was in zekere zin een voorbeeld voor mij.
Als vakman, als radiomaker, hoewel ik dat pas later
werkelijk ben gaan beseffen. 'Op je twintigste heb je
geen plaats voor grote invloeden van andere mensen',
heeft Tony zelf eens gezegd. En gelijk had hij. Zoals
zo vaak, in zoveel zaken.
Niet na te maken
Toen ik zelfbij de radio ging werken (in 1981) was
Tony nog volop actief met zijn onvolprezen program
ma voor de Vara op de zondagmorgen. Een prachtig
programma. Een baken in de zondag die toen vaak
ongemerkt volliep met lezen, luisteren en weinig pra
ten (in tegenstelling tot de andere werkdagen). Die
volstrekt eigen stijl, dat geheel ontbreken van de inter
viewer zelf en toch zo aanwezig zijn. Dat was Tony's
handelsmerk en een voorbeeld dat overigens niet te
evenaren was, alle verwoede pogingen ten spijt. 'Die
formule is in wezen keihard, die is niet te pikken,
anders wordt het zo duidelijk namaak', aldus de
maker zelf. Aan namaak had Tony een hekel. 'Wie
radio maakt en liegt, valt ontzettend op zijn bek.. Aan
opgeheven Hollandse vingertjes in radio- en televisie
programma's had hij ook een broertje dood. 'Mijn for
mule is de mensen zélf aan het woord te laten, zonder
al dat vooraffe, interumptieve en achteraffe commen
taar. Als het zakken zijn dan krijgen ze van mij ruim
de gelegenheid dat duidelijk te maken. Dat kunnen de
luisteraars dan mooi zélf vaststellen, daar hebben ze
geen leerkracht Van Verre voor nodig. Mijn keus zit
'm in de man of vrouw die ik aan het woord laat, niet
in mijn eigen beeld van zo'11 mens...'
Interesse in de ander
Tony van Verre maakte programma's volgens die eigen
zinnige opvatting. Hij ontving zijn gasten in zijn
eigen woning (voorzien van radiofaciliteiten), bracht
uren met ze door, intiem en discreet. Hij sprak en
vroeg veel (maar knipte zichzelf met eindeloos geduld
er weer uit)luisterde en registreerde. Niet vanuit een
vooringenomen opvatting of gedachte, of ter meerdere
glorie van zichzelf, maar vanuit een oprechte interesse
in en nieuwsgierigheid naar de ander. Daardoor waren
zijn programma's altijd de moeite waard, heel per
soonlijk en elke keer anders. En toch droegen ze alle
maal zijn stempel. Zijn merk. In dat opzicht is hij voor
mij en andere programmamakers een voorbeeld
geweest. Als vakman die met ziel en zaligheid een
ambacht uitoefende. Zonder hogere idealen als kunst
of banale gedachten aan roem, populariteit of de ter
reur van de luistercijfers.
Met die luistercijfers zat het overigens wel goed,
óók naar de huidige maatstaven. Gemiddeld luisterden
er naar zijn programma Tony van Verre ontmoet op
zondagmorgen tweeëneenhalf miljoen mensen. En
48 Zeeuws Tijdschrift 2/2000
