Aanleg van het tracé voor de toeleidende wegen naar de
Westerscheldetunnel, aan de zuidzijde nabij Terneuzen.
Foto: Meetkundige Dienst Rijkswaterstaat.
Ze hadden via een rondweg bij Sas van Gent natuur
lijk moeten zorgen voor een aansluiting op de hoofd
structuur van Vlaanderen. Ik verwacht overigens dat
de tunnel in het begin niet zo intensief gebruikt zal
gaan worden als sommigen aannemen. Maar als de
containerbusiness in Vlissingen zich zo snel zal ont
wikkelen als nu wordt berekend - men spreekt van een
toename met de factor zeven tot 2020 - en er worden
geen spoorvoorzieningen of zo getroffen, dan slibt de
zaak volledig dicht. Onze structuur is volstrekt ontoe
reikend. Er zal echt een Marshall-plan voor de inter-
mobiliteit moeten komen. Kosten: miljarden guldens!
Maar als het lukt dan staat daar ook wat tegenover, leert
het rapport dat uw schreef over de effecten van de tunnel
voor Terneuzen. Daar zal, als er men tenminste uw strate
gische planvisie volgt, iets moois gaan hloeien. Het vestigings
klimaat voor bedrijven zal beter worden, er zullen aan
trekkelijke woningen gebouwd worden et cetera. Nieuwe
stedelijkheid, kortom.
De kern is: verruiming van de schaal van de stedelijke
dynamiek. Als die nieuwe stedelijkheid ontstaat volgt
de rest, de economie, ook. Cumulatieve causaliteit noe
men wij dat. Als je de ruimtelijke context van Terneuzen
bekijkt, dan wordt die in de nieuwe opzet verdubbeld.
Ja, het gaat om een dynamisering die zijn weerga niet kent.
Ik spreek dan ook liever van dynamitisering. Natuurlijk
moet je voor zo'n proces wel een trekker hebben, een
sterke man die ook in Den Haag wat kan bereiken.
Is Barbé, de burgemeester van Terneuzen, geschikt om die
kar te trekken?
Het rapport stelt duurzame ruimtelijke ontwikkeling
en nieuwe stedelijkheid centraal. Dat is het raamwerk
waaronder alle projecten moeten vallen. Barbé daaren
tegen ziet de economie als centrale spil. Desondanks
denk ik dat hij de materie die in het rapport beschreven
wordt in Den Haag op de agenda kan krijgen.
Wat vindt u van alle kritiek op de groeicijfers in het rapport.
Ach, men zoomt zo in op die getallen.
Maar u noemt getallen.
Natuurlijk omdat je effectenanalyses loslaat gebruik je
cijfers, maar we zeggen niet dat het hangt op bijvoor
beeld vijfduizend woningen. Het kunnen er ook twee
duizend of achtduizend of drieduizend zijn. Het gaat
erom dat als je werkgelegenheid genereert en de toe
ristische sector gaat stimuleren, dat je dan moet zorgen
voor kwalitatief hoogwaardige stedelijke wooncapaciteit.
Dan treedt vervolgens het zogenaamde Lowry-effect
op, dat betekent dat je op basis van economische ont
wikkeling een bevolkingsstrategie kan ontwikkelen.
Maar op welke schaal een en ander zich zal voltrekken
weet je nooit exact. Dat is ook niet interessant, het belang
rijkste is de achterliggende visie. En logischerwijs heb
je te maken met wenselementen die je ombouwt om
te kunnen groeien naar een bepaalde dimensie. Via
onze planvisie hebben we een oriënterende dynamiek
willen bouwen. Is het trouwens niet zo dat als je niks
zegt, er niets gebeurt?
Zijn ze in Middelburg niet bang dat Terneuzen explodeert
vanwege die potentie in het Zeeuws-Vlaamse voorland.
Wellicht hebben ze wat schrik, maar ik kan dat niet
goed beoordelen. Wat ik wel weet is dat geen enkele
Gentenaar zich in Terneuzen zal vestigen als die stad
zo blijft zoals die nu is. Die nieuwe stedelijkheid is
voorwaarde anders krijg je er geen kat!
Hoe zou Terneuzen er nu uitzien als in 1 g8o de geest uit
defies was gegaan en Nederland had gezegd: 'België neem
dat stuk Zeeuws-Vlaanderen er maar bij.'
Dan was Terneuzen nu twee keer zo groot geweest.
En had de tunnel er ook niet hoeven komen De
keerzijde is dat het landschap dan, net als in België,
was dichtgegroeid en dat die open structuur en daar
mee het fraaie Zeeuwse licht was verdwenen. Willen
we dat? Vergeet niet: licht is ook onderdeel van ruim
telijke kwaliteit. O
14 Zeeuws Tijdschrift 2001/2
