Het Zeelandstaddenken
"IJDSCHRIF"
Ter gelegenheid van de vijftigste verjaardag van het
Zeeuws Tijdschrift organiseerde het ZT in samenwerking
met het Zeelanddebat - dat onder provinciale regie
gevoerd werd en alom in den lande geprezen is als
voorbeeld van bestuurlijke vernieuwing - een forum
onder de titel 'Zeeland als Stad'. Er waren vijf sprekers
die ieder vanuit hun specialistische invalshoek inhoud
aan het forum gaven. De volledige versies van de vijf
bijdragen zijn in licht geadapteerde vorm te vinden op
onze website in het speciale dossier Zeelandstad. Op
die manier is er sprake van een
dubbelnummer binnen de nor
male omvang van de gedrukte
versie van het ZT.
Het was voor het eerst sinds de
jaren zestig dat het ZT zich weer
op een vrij uitgesproken wijze
met het maatschappelijk debat in
Zeeland 'bemoeide'. Vroegere
redactieleden als M.A. Verburg
gebruikten het ZT eind jaren vijf
tig begin jaren zestig als platform
voor de verspreiding van ideeën
en voorstellen omtrent het Delta
plan. De insteek van de huidige
redactie is het concept Zeeland
stad dat al meerdere malen in
deze kolommen en het boek
Groot Zeeland. Vijftig jaar Zeeuws
Tijdschrift 1950-2000 aan de orde
is geweest.
Toen het Zeelandstadconcept in 1999 enigszins
vorm had gekregen, werd het als een discussiestuk in
deze kolommen gelanceerd. Een van de reacties was
van Henk Postma in de PZC. Hoewel hij niet onsym
pathiek staat tegenover het concept, vond hij vooral
het idee van een Universiteit Zeelandstad (UZS) uto
pisch. Anders dan Postma aannam, is die universiteit
niet gedacht als een universiteit in de klassieke zin
des woords, maar als een die inspeelt op nieuwe ont
wikkelingen in het onderwijs zoals bijvoorbeeld de
Verklaring van Bologna. Hierbij kwamen alle EU lan
den overeen de van origine Engelse Bachelor-Master
structuur voor het hoger onderwijs in te voeren (in
Nederland in 2003). Dit maakt het onderwijs binnen de
Europese ruimte transparant en uitwisselbaar. Vanwege
de aard van dit stelsel ligt samenwerking tussen hoge
scholen en universiteiten veel meer voor de hand. Zo
gaat bijvoorbeeld de Universiteit van Amsterdam fuse
ren met de Hogeschool van Amsterdam.
De Hogeschool Zeeland kan vanwege zijn ligging
zowel met een Nederlandse als een Vlaamse universi
teit samenwerking zoeken en op die manier uitgroeien
tot de UZS. Die zal een groot deel
van de Zeeuwse studenten die nu
naar de Randstad moeten in
Zeeland houden. Immers, ze zul
len in de toekomst meer opteren
voor één of twee jaar studie in het
buitenland als ze hun opleiding
gedeeltelijk aan de UZS kunnen
volgen. Bovendien zouden ook
studenten uit de rest van Nederland
wel eens op het idee kunnen komen
dat Zeeland met zijn ruim en
betaalbaar kameraanbod, dicht bij
de Deltametropool èn Vlaanderen,
en een overvloed aan recreatieve
voorzieningen een serieus alter
natief is voor de 'dure' randstede
lijke universiteiten.
Dat nieuwe begrippen aanvan
kelijk verwarrend werken, is
begrijpelijk. Het komt omdat we
zo gewend zijn vanuit de Randstad te denken. Daarin
is voor Zeeland een perifere plek ingeruimd. Zeelandstad
is geen stad in de Randstedelijke betekenis, maar
voorlopig meer een eschatologische 'heilstaat' zoals
gesymboliseerd in het Nieuwe Jeruzalem. Een stad die
zich bewust moet worden van zijn eigen positie en
van daaruit gaat denken. Het vuur van dat Zeeland
staddenken zal in dit tijdschrift brandend worden
gehouden.
Paul van der Velde
2 Zeeuws Tijdschrift 2001/2
