Men vraagt zich af
hoe het volk magisch opgejut
precies de juiste plaats en tijd bezit
voor een laffe dubbele moord op
de broers de Witt
Wie verzon voor het volk de grieven
hun weerzin hun motieven
men noemt het vaderland en God
maar het is een ordinair complot
tromvftekst en melodie scene 1)::
Hoor!
hoor hoe stil
stil mijn geweten
dat snachts niet schreeuwt
van moord en brand
in bed niet krijst
maar eerder geeuwt
de ruyter (zacht):
Hee het is zo stil
Als u bent wat ze over u te zeggen
hebben
wacht u eens de stilte
want iedere stilte wordt in u een
trouweloze kilte
Met u is een zeeslag een onophou
delijk feilen
met u is geen land noch zee succes
vol te bezeilen
tromp (tegen de prins):
U ziet hij is niet voor rede vatbaar
Het is toch maar een verzoek van u
een nederige vraag
de ruyter:
De prins heeft mij niet te verzoeken
tromp:
Voila! Wat zeg ik?
de ruyter:
De prins heeft mij te gebieden
tromp:
Dat zal hij zeker doen
de ruyter:
En al werd mij bevolen
s lands vlag op één enkel schip te
voeren
ik zal ermee de zee opgaan
en-daar mijn leven wagen
tromp:
U ziet het prins
en deze man noemt mij roekeloos
De marimba speelt, dan Tromp
tegen De Ruyter)
De prins beraadt zich op passende
maatregelen
op passende maatregelen
Oppassen! De maatregelen!
4. De ontzetting
Plots richt de Ruyter zich in een solo
tot Tromp)
U!
U heeft mij alleen te danken
dat u altijd nog bestaat
Ik alleen gaf u de vleugels
om te vliegen buitengaats
Ik heb uw vader nog gekend
'k heb hem naar zijn graf gedragen
Ik heb u gered en u ontzet
u gesteund in alle dagen
En nu?
Wat doet u?
U in Juni Zesenzestig
Bent u het alweer vergeten?
'lc Heb een uitgelezen kans
door de linies heen te breken
Plotseling hoor ik een schot
U, omsingeld, bent de reden
Daar gaat mijn kans:
Tromp alleen en afgesneden
Ik alleen heb u gered
u gesteund in alle dagen
Uw mannen waren allen
aan het eind van hun Latijn
U had een splinter in uw been
u leed ondragelijke pijn
Het allerzwaarst moet wegen
wat het allerzwaarste is:
Beter dan de vijand deren
help je hem die naast je is
En nu?
Wat doet u?
In Salee wou u buit voor schepen
Ik kwam, ik zag, en ja hoor, zie:
U de eisen en 't conflict
Ik: dialoog en compromis
Ik ruimde uw rommel
gemaakt van ruzie en roof
als een vriend, als een vader;
als een meid, als een sloof.
ik heb u gered
ik heb u ontzet
u gesteund in alle dagen
U was zonder mij
in Algerije gestrand
geketend aan een kar
zoals de Engelse gezant
Door het volk bespot
Dat heb ik u bespaard
In de schoot van de vloot
Is dat niet alles waard?
'lc Rouw om dode kameraden,
om uw vader; 'lc rouw en bid
voor vermoorde goede vrienden,
voor Johan en Cornelis de Witt.
Voor een ieder wild'ilc zijn
een haven om in te varen.
Ik heb u gered en u ontzet
u gesteund in alle jaren.
En nu?
Wat doet U?
Wat doe jij?
Cornelis?
Maertenszoon?
5. De jaloezie
(Heftig, door elkaar heen. Zij letten
niet meer op de prins. Het is voor de
prins praktisch onmogelijk beiden
tegelijk te begeleiden. Dat leidt tot
valse tonen.)
tromp:
Hoho mijnheer!
Zijn wij ooit samen naar de hoeren
geweest?
Wilt u mij dan niet noemen bij de
voornaam!
de ruyter:
Voornaam Tromp?
16 Zeeuws Tijdschrift 2001/3-4