'Dankzij mijn familie ben ik deze sport ingerold.
Veel familie deed al aan krulbol. Op mijn dertiende
begon ik ermee, maar op mijn vijftiende mocht ik pas
lid worden van een vereniging. Het is moeilijk te zeg
gen waarom ik krulbol nou juist zo leuk vind. Het is
gewoon heel gezellig om één keer in de week bij
elkaar te komen. Daarbij gaat het er heel fanatiek aan
toe, we vechten om ieder punt. Dat fanatisme is ook
iets wat me heel erg aantrekt aan het spel.'
Gaaibollen
Onbekend maakt onbemind. Dit gezegde lijkt voor
gaaibollen op te gaan. Veel mensen zal de sport niet
bekend in de oren klinken en Zeeland kent dan ook
nog maar één vereniging waar het Zeeuws-Vlaamse
volksspel in clubverband gespeeld wordt, De Dwarsligger
uit Ossenisse. 'Vroeger werd er in andere dorpen in
de buurt ook nog wel gegaaibold', zegt Riet van Heese-
Rottier (49) van De Dwarsligger. 'Maar nu zijn wij de
enige vereniging in de regio, 's Zomers zie je op ker
missen ook nog wel eens mensen gaaibollen, maar
daar blijft het dan ook bij.'
De baan waar de gaaibollers op spelen lijkt op een
bowlingbaan, maar loopt schuin omhoog. De spelers
proberen met een kaasvormige schijf, de bol, één van
de negen gaaien of vogels om te gooien. Dit zijn lang
werpige blokjes, bevestigd op pinnen. De middelste
vogel is drie punten waard, de meest rechtse en linkse
vogel, de zijvogels, twee punten en de gewone vogels
daar tussenin één punt. Iedere deelnemer probeert in
vier beurten zo veel mogelijk punten bij elkaar te rol
len. Gaaibolclub De Dwarsligger uit Ossenisse heeft
twintig leden, variërend in leeftijd van 29 tot 78 jaar.
'Jeugd hebben we niet', vertelt Van Heese-Rottier.
Bij hen is de sport gewoon niet in trek. Tegenwoordig
gaan ze liever tennissen of voetballen. Gaaibollen is
een oude sport, iets van vroeger. Daarnaast kennen
veel mensen het ook niet. We hebben moeite nieuwe
leden te krijgen. Je hebt dan ook best kans dat de
sport uitsterft. Want als wij er op den duur mee stop
pen, wie neemt het dan over? Onze club is ontstaan
doordat een café waar veel leden van De Dwarsligger
vaak kwamen, de deuren sloot. Daar werd regelmatig
gegaaibold, dus hebben we de vereniging opgericht
om contact met elkaar te kunnen onderhouden. We
doen het dus voornamelijk voor de gezelligheid, maar
toch zijn de meeste gaaibollers wel fanatiek tijdens een
wedstrijd. Ik houd precies bij wie de meeste vogels er
Clubkampioenen van de gaaibolclub 'De Dwarsliggers' te
Ossenisse.
tijdens het seizoen heeft afgegooid en de beste speler
krijgt dan een beker.'
Wipschieten
Vragende blikken staarden hem aan toen Patrick-
Oosthoek op school een spreekbeurt hield over 'zijn'
sport. Het verraste de 16-jarige wipschieter van de
Vrije Schutters uit 's-Heerenhoek nauwelijks, hij is
het wel gewend dat leeftijdsgenoten vaak even met de
ogen knipperen als zijn hobby ter sprake komt. 'Je
merkt wel dat ze er niet veel vanaf weten' zegt Oosthoek.
'Tijdens die spreekbeurt op school was het toch aardig
stil in de klas. De meeste mensen van mijn leeftijd
hebben nog nooit van wipschieten gehoord.'
Wipschieten is een uit België afkomstige vorm van
boogschieten die in ons land, op een enkele Brabander
na, alleen in Zeeuws-Vlaanderen en Zuid-Beveland
beoefend wordt. De schutters schieten op een zoge
naamde wip, een ijzeren frame waaraan pinnen met
daarop de 'vogels' zijn bevestigd. De vogel is een blok
je hout met daarin een veer. De wip bevat zesendertig
gewone vogels die één punt waard zijn, twee zijvogels
(drie punten)twee kallen (twee punten) en de hoofd
vogel (vier punten) die op de top van de wip staat. Het
is de bedoeling om in drieëneenhalf uur tijd zoveel
mogelijk punten bij elkaar te schieten. Dit kan in twee
disciplines; de staande en de liggende wip. De staande
wip staat op zo'n twintig meter hoogte, de liggende op
slechts 1,20 meter van de grond en op zestien meter
14 Zeeuws Tijdschrift 2001/5