X X
Illim g gl«gll'Mgfcf
v A 7IT TT X Ir
zijn. Dat geldt natuurlijk ook voor de visserijsector, die
vanuit de Zeeuwse zeearmen de prachtigste producten
als de oester, de kreeft en de mossel voortbrengt. Voor
de echte landrot is water dat lastige tijdrovende element,
dat je met bruggen en veerboten moet kruisen en dat
altijd wachten betekent. Voor veel watersporters is het
land dat hinderlijk stuk weg dat hen van hun geliefde
watersportstekje scheidt.
Dankzij de waterwegen kwam er in Zeeland nieuwe
economische bedrijvigheid. Sinds de jaren zeventig ves
tigen buitenlandse industrieën zich aan diep Zeeuws
vaarwater. Inmiddels vertegenwoordigt deze industrie
inclusief toeleverende bedrijven meer dan 40 procent
van de Zeeuwse economie. De Deltawerken hebben
naast de veiligheid van Zeeland ook de bereikbaarheid
van onze provincie sterk verbeterd.
Het water is cruciaal voor de verdere economische
ontwikkeling van de regio en is de belangrijkste vesti
gingsfactor. Water speelt tevens een belangrijke rol in
de keuze van mensen om in Zeeland te gaan werken.
Immers het is een watersportparadijs. Woningbouw
projecten als het 'Goese Meer' in Goes en de 'Veersche
Poort' in Middelburg blijken door de formule wonen
aan het water een grote populariteit te genieten.
De ruimtelijke visie op Middelburg en omgeving
heeft als kern de reïntroductie van water in de stad.
Dat element was tot in de 19de eeuw de levensader
van de stad waaraan die zijn internationale oriëntatie
aan dankte. Door zich in de twintigste eeuw af te slui
ten van het water verschrompelde Middelburg tot een
regionaal verzorgingscentrum. Ondanks het stedelijk
uiterlijk kreeg Middelburg het karakter van een grooot
dorp. Een reoriëntatie op het water geeft de stad mis
schien het internationale karakter van vroeger terug.
Het moderne Zeeland
Zeeland heeft in de afgelopen decennia een uittocht
beleefd van een groot aantal Rijksdiensten. Zelfs minis
teries met een eeuwenoude traditie in de Zeeuwse
samenleving zoals de ministeries van Defensie en
Landbouw keerden Zeeland de rug toe. Het enige
ministerie dat Zeeland nooit zal verlaten is dat van
Verkeer en Waterstaat. Dit vanwege het unieke mari
tieme karakter van Zeeland waarmee de Zeeuwse
wateren niet alleen voor Nederlandse maar ook voor
Europese begrippen een grote betekenis hebben.
Op wetenschappelijk en onderwijsgebied stelt
Zeeland weinig voor, zeggen velen. Men gaat dan ge
makshalve voorbij aan de op het water georiënteerde
instituten als het Centrum voor Estuariene en Mariene
Oecologie in Yerseke, het Rijksinstituut voor Kust en
Zee in Middelburg en de aquatische opleidingen van
de Hogeschool Zeeland.
Geen Nederlandse regio is in de laatste vijftig jaar
zo veranderd als Zeeland. Van een geïsoleerd eilanden
rijk met een dominante agrarische economie is Zeeland
door de Deltawerken en buitenlandse investeringen
van aard veranderd. Echter geografische stereotypen
ijlen lang na. Terwijl het high tech Zeeland deel uit
maakt van de noordwestelijke Europese regio, wordt
Zeeland nog steeds als een geïsoleerd gewest gezien.
Dat beeld is een anachronisme voor wie het moderne
Zeeland kent.
Het Zeeuwse landschap heeft door oorlogshande
lingen, inundatie, watersnoodramp en ruilverkavelingen
een geamputeerd karakter gekregen. Hoewel enige
projecten, zoals het plan Tureluur op Schouwen-
Duiveland de kwaliteit van het landschap willen ver
groten, valt er nog veel te doen op het gebied van her
stel, versterking en behoud van het Zeeuwse landschap.
Natuurlijk is dat slechts mogelijk met een geïntegreer
de visie op de vier groene bondgenoten; landbouw,
natuur, landschap en openluchtrecreatie. Een geïnte
greerde visie waarin het water als ordenend principe
een zwaar gewicht behoort te krijgen. Dat onze kroon
prins waterbeheer als specialisatie heeft gekozen, was
een reden te meer om tijdens het bezoek veel aandacht
te besteden aan het water. De historie laat zien dat de
belangen en interesses van de Oranjes en Zeeland
dikwijls gelijk opgingen.
Illustraties: Petra van Kalker.
