Met de klok mee: stadhuis te Zierikzee (foto: Johan D.C. Berrevoets); stadhuis te Brouwershaven; gemeentehuis van
Middenschouwen te Scharendijke; gemeentehuis van Haamstede, dat in 1923 in gebruik werd genomen; gemeentehuis van
Nieuwerkerk, later van Duiveland (foto: J, van den Berge); gemeentehuis van Dreischor kort nadat de oude gevel in oude luis
ter was hersteld in 1924. Alle illustraties uit de collectie van het Gemeentearchief Schouwen-Duiveland, Zierikzee.
rechten, die in 1248 door Rooms-koning Willem II wer
den vernieuwd en uitgebreid. De stad viel rechtstreeks
onder de graaf en ontwikkelde zich in de 14de eeuw tot
een van de belangrijkste steden van Holland en Zeeland.
Zierikzee werd mede daardoor hoofdplaats voor Zeeland
beoosten Schelde, het gebied nu grotendeels overeen
komend met Noord-Zeeland. De greep die de stad ver
kreeg op de eilanden Schouwen en Duiveland werd op
het eind van de middeleeuwen flink verstevigd. Het
stedelijk bestuur kende een interne scheiding tussen
bestuur en rechtspraak. De vroedschap telde het voor
die tijd grote aantal van vierentwintig leden. De twee
burgemeesters, die jaarlijks aftraden en niet meteen
8 Zeeuws Tijdschrift 2002/1-2
herbenoemd konden worden, waren eveneens een ken
merk voor de stedelijke status. Een zelfde ontwikkeling
is te zien bij Brouwershaven, Schouwens tweede stad.
Deze jonge plaats ontwikkelde zich op het eind van de
middeleeuwen voorspoedig en werd vanaf 1440 onder
de steden gerekend. Toch moest zij steeds Zierikzee
laten voorgaan in belangrijkheid.
Stadhuizen en herbergen
De expansie van de stedelijke besturen maakte de nood
zaak voor een eigen onderkomen urgent. Zierikzee
heeft ook wat dat betreft de oudste papieren. Niet zon
der symbolische waarde was de locatie van het eerste