Ik was uit op het ritme van het samenspel van de stuk
ken. Toen ben ik begonnen met vlakglas. Hoe dikker
het glas, hoe langer het moet koelen. Ik heb zelf de
techniek ontwikkeld voor de manier waarop ik nu met
glas werk. Niemand die het zo doet.' Daardoor is het
werk van Bert Frijns ook in een oogopslag herkenbaar.
Desondanks is elk stuk uniek. Bert Frijns heeft een
perfect gevoel voor de nuance, voor maat en verhou
ding. Het werk is lucide, ongrijpbaar bijna, als een
zeepbel. Soms lijkt het te bestaan bij gratie van de
omgeving. Het glas vervormt, het water spiegelt en
vangt de omgeving. Doorzichtig en tegelijkertijd staat
het er, ferm en fier.
Antireiziger achter de dijk
'Het is een lekker abstracte ruimte hier', is de verkla
ring van Bert waarom hij in Burgsluis is gaan wonen.
'Het is een mooie plek, het wisselen van de seizoenen
gaat hier niet ongemerkt voorbij. De lucht is heel helder
door de Oosterschelde hier voor de deur. In Amsterdam
is het nu grauw.' Het huis was niet zo groot en boven
dien een waterhuis - 'alle ankers waren verroest' - maar
er zijn twee ateliers bij: een voor Bert en een voor zijn
vrouw. Nu, ruim tien jaar later, ruikt het in huis nog
naar verf. Er wordt de laatste hand aan gelegd. Het is
prachtig geworden, licht, rustig, ruim.
Het werk van Hélène hangt aan de wanden, keurig
uitgelicht. Door het werk snap je waarom deze twee
mensen samen zijn. Hélène maakt ingetogen tweedi
mensionaal werk met diepte. Plastisch gezegd zijn het
streepjes in veelal primaire kleuren op textiel. Ervoor het
glas in de lijst. Maar dat glas is bewerkt. Met minus
cule ruitjes in een geometrisch patroon gezandstraald.
Hierdoor krijgt het werk diepte en fascineert door de
haast hallucinerende werking; beweging in rust.
Zij wonen hier in alle kalmte, niet op zoek naar
'clubjes'. 'Ik ben altijd met mijn werk bezig'. Werk waar
Bert Frijns nooit mee hoefde te leuren, omdat hij al
tijdens zijn Rietveldperiode 'ontdekt' werd door Wim
Crouwel van Boymans-Van Beuningen die werk van Bert
kocht en hem een solo-expositie aanbood. 'Sindsdien
wordt de kring steeds groter van mensen die je werk
kennen'. De drie kartonnen dozen waarmee hij in het
begin de galeries afliep ('daar zat alles in, daar kon ik
een hele ruimte mee vullen, want het is monumentaal
werk') zijn inmiddels wel vervangen door professionele
verpakkingsmaterialen. Bert Frijns heeft in Europa,
Amerika, Japan en Australië geëxposeerd. 'Als kunste
naar wordt steeds meer van je verwacht dat je alles bent:
een manager, een modepop, een acteur. Je moet vijf
talen spreken, een imago opbouwen. Daar heb ik geen
zin in. Ik ben een antireiziger. Het is bovendien
milieuverontreinigend, al dat vliegen. Laat mij maar
op mijn eigen plekje achter de dijk.'
Plus Min: voor creatieve energie
Aan de andere kant van het eiland, achter de Noordzee
dijk, ligt het architectonische sculptuur: Plus Min. In
1995 heeft Jan Munster deze twee gebouwen op eigen
terrein gerealiseerd. De gebouwen moesten het sluit
stuk worden van zijn jarenlange inspiratie door de
energietekens en -. Hij heeft ze in vele formaten,
variaties en materialen gestalte gegeven. Tegelijkertijd
met de bouw werd de Stichting Plus Min opgericht, waar
Jan van Munster overigens geen deel van uitmaakt.
Het bestuur van de stichting huurt de gebouwen van
Jan van Munster van de vroege lente tot de late zomer.
De stichting benoemd ieder jaar een gastconservator.
Deze vraagt een kunstenaar tijdelijk zijn intrek te nemen
in de Min. Ter plekke werkt de kunstenaar aan een
expositie in de Plus. Zo vormen de Plus en de Min
32 Zeeuws Tijdschrift 2002/1-2