'KUSTLIJNEN' IN
EEN BIJZONDERE TENTOG
Francisca van Vloten
Van 1 juni tot 22 juli 2002 is in de Schotse Huizen
in Veere de fototentoonstelling 'Kustlijnen' met
werk van Conny Umbgrove te zien. Francisca van
Vloten sprak op 8 juni het openingswoord.
Volgens de beeldend kunstenaar en schrijver Jan
Wolkers kenmerkt de verschijningsvorm van de
gewone dingen in de natuur zich onder meer door
abstractie, door een logische en harmonieuze con
structie van abstracte vormen. Voor hem bestaat er
dan ook niet zo'n groot verschil tussen abstract en
figuratief beeldend werk. In een onlangs gepubli
ceerd vraaggesprek, met de journalist en schrijver
Paul Steenhuis, noemt hij als voorbeeld oude
Griekse en Egyptische beelden die zowel figuratief
als abstract van grote kwaliteit zijn. Ze bezitten niet
alleen schoonheid maar zijn ook opgebouwd uit
vormen die iets uitdrukken, die een geestkracht
hebben die het naturalisme overstijgt.
Het in elkaar overgaan van een figuratieve en
een abstracte betekenis bepaalt ook het werk van
Conny Umbgrove (Wassenaar 1941), een veelzijdig
en experimenteel kunstenaar. Zij volgde een oplei
ding tot tekenleraar en een opleiding tot schilderij
enrestaurator in Amsterdam en bekwaamde zich
vervolgens in de schilderkunst aan de Academie
voor Beeldende Kunsten in Laren. In haar schilder
werk - daaronder vallen ook lichtobjecten - gebruikt
zij natuurlijke materialen in een letterlijke gelaagd
heid die een figuurlijke betekenis krijgt en bij haar
tot een bepaalde abstrahering van de werkelijkheid
leidt. Dat weergeven van lagen, dat steeds onder
een ander licht met elkaar confronteren van vor
men binnen de natuurlijke harmonie, kan men ook
terugvinden in haar foto's.
Walden
Ik heb Conny Umbgrove in 1998 leren kennen tij
dens de manifestatie 'Rondom Walden'. Het was
toen honderd jaar geleden dat de kolonie Walden
van de schrijver en psychiater Frederik van Eeden
(1860-1932) bij Bussum werd opgericht. De land
bouwkolonie legde in 1907, als productiecoöperatie,
het loodje. In een gezamenlijk project hebben Conny
en ik in 1999 foto's van en teksten over Walden
gepubliceerd. Conny's foto's waren zeer inspirerend;
net als haar schilderijen werden zij gekenmerkt
door een zekere abstrahering waarin een diepere
betekenis lag. Niet zelden haalde Conny een detail
naar voren dat je opeens - als een pars pro toto -
een inzicht in het geheel kon geven.
Op de tentoonstelling in Veere is ook een voor
beeld van zo'n gezamenlijk project te zien. In een
vitrine ligt - opengeslagen - het boekje Lichttoeristen,
een nieuwe uitgave in de Slibreeks, met op Zeeland
geïnspireerde foto's van Conny Umbgrove en gedich
ten van Elsa Fischer.
28 Zeeuws Tijdschrift 2002/3
