Signalementen
Robbert jan Swiers
kooplieden. Meer dan ïooojaar geschiedenis van
Middelburg, samen met Peter Sijnke. Zijn boeken
topvijf.
H. Sakkers en J.N. Houterman, Atlantikwall in
Zeeland en Vlaanderen (Middelburg 1990) in eigen
beheer uitgegeven. Ik ontmoette ooit Hans Sakkers
met een aantal kornuiten in het Militar Archiv in
Freiburg. Hun onderzoek kenmerkt zich door een
enorme gedrevenheid naar nieuwe informatie, waar
bij de (tot dan toe vrijwel) onbekende Duitse kant
van het verhaal over Zeeland tijdens de Tweede
Wereldoorlog aan bod komt.
J. Dekker, P. Don en A. Meijer, Een bijzonder huis
op een bijzondere plek. Het Van de Perrehuis in
Middelburg (Middelburg 2000). Een prachtig uitge
geven boek. Een eerbetoon aan het regentenverle
den van Middelburg en aan het nieuwe Zeeuws
Archief.
E.B. Swalue, De daden der Zeeuwen gedurende den
opstand tegen Spanje (Amsterdam 1846). Dit boek
van de predikant te Goes staat boordevol heroïek
over de strijd van de Zeeuwen in de 80 jarige oor
log. Ondanks het - naar de normen van onze tijd -
uitbundig Zeeuws chauvinisme nog steeds waarde
vol.
D. Roos, Zeeuwen en de VOC (Middelburg 1987).
Dit boek is met veel toewijding geschreven door de
oud-loods Doeke Roos. Eens te meer een bewijs dat
je geen geschiedenis gestudeerd hoeft te hebben
om historicus te zijn.
Walcheren in geographischer, statistischer und militari-
scher Hinsicht betrachtet (Leipzig 1810). Een juweel
tje. Vrijwel onbekend werk van een Pruisisch offi
cier in dienst van het leger van Napoleon over het
garnizoensleven op Walcheren aan de vooravond
van de Engelse invasie van 1809. Hij noemt het
eiland een Sammelplatz des Elends'. Het werk toont
de vergankelijkheid van opvattingen en (vooroor
delen in de geschiedenis. Dit boek is in gotisch
Duits uitgegeven. Misschien iets voor een heruitga
ve?
samenstelling Jein J.B. KuipCTS met bijdragen van
Hans van Lith, Plotseling een vreselijke knal. Bommen en
mijnen treffen neutraal Nederland (1914-1918). Zaltbommel:
Europese Bibliotheek, 2001. ISBN 90 28826904, 268 p.
€24.95.
Nederland bleef gedurende de Eerste Wereldoorlog
(1914-1918) neutraal, maar toch vielen in die periode
veel bommen op ons land. In totaal zijn zo'n vijfen
twintig van zulke 'incidenten' bekend. Per keer ging
het om één tot tien bommen. Het waren Duitse,
maar vooral Britse projectielen. De Engelsen bom
bardeerden immers pal onder onze zuidgrens, ter
wijl de doelwitten van de Duitsers aan de andere
leant van de Noordzee te vinden waren. De eerste
Nederlandse voltreffer viel in september 1914 op
Maastricht. De meeste bommen regenden echter op
Zeeland neer, hoewel ook Goedereede op Goeree, Zijpe
in Noord-Holland en Wijngaarden bij Sliedrecht
werden getroffen, hetgeen niet lijkt te pleiten voor
de geografische kennis van de vliegeniers.
De meeste Zeeuwse locaties waar bommen vielen
lagen uiteraard in Zeeuws-Vlaanderen: Cadzand-Bad,
Sluis, Aardenburg, Sas van Gent, omgeving Braakman
en Mauritsfort, Axel met omgeving. Benoorden de
Westerschelde kwamen Vlissingen - sinds enkele
eeuwen in geen enkel gewapend conflict gespaard -
Goes en Kloetinge aan de beurt, op Schouwen
Zierikzee en de omgeving Renesse-Scharendijke.
De aanvallen kostten in Goes één, in Zierikzee drie
doden. Hoewel de merktekens op de bommen onom
stotelijk bewezen wie ze had uitgeworpen, ontkenden
de Engelsen veelal glashard hun verantwoordelijkheid
voor deze 'vergissingen'. Pas geruime tijd na de
oorlog accepteerden de Britten de schuld van een
aantal luchtaanvallen en ging men over tot schade
vergoeding. De laatste bommen op Nederland vielen
op 30 oktober 1918 bij de Braakman in Zeeuws-
Vlaanderen. Ze richtten lichte schade aan; de her
komst bleef onbekend.
Het verhaal van de bommen op Nederland tijdens
de Eerste Wereldoorlog begon voor auteur Hans van
Lith toen hij van zijn schoonmoeder twee prentbrief-
33 Zeeuws Tijdschrift 2002/3