kun je nog verder teruggaan, naar de uitvoeringen van
de Griekse tragedie in Epidauros. Dat is toch anders:
toen waren er geen schouwburgen.
Ik noem slechts enkele onvergetelijke locatievoor
stellingen van de afgelopen jaren. Behalve Ship of Troy
lean niet onvermeld blijven Peer Gynt (1999) en Trojaanse
Vrouwen (2001) op het Oerol Festival en Republiek der
Negatie (1999) en Eerste liefde (2001) in het ZNF. Het
zijn voor mij maatgevende uitvoeringen, die met recht
het predikaat 'locatietheater' krijgen en niet 'theater op
locatie'. Dat laatste is iets geheel anders en de beide
begrippen mogen niet met elkaar verward worden. De
essentie, en dus het geheim, van locatietheater is dat
de voorstelling geworteld moet zijn op die plek. Plaats
en voorstelling beïnvloeden elkaar wederzijds. Zonder
die specifieke plek zou de voorstelling onmogelijk zijn.
Wanneer Ship of Troy opgevoerd wordt temidden van
de Oosterschelde op de Neeltje jans, dan spreekt de
historie van deze plek mee in de voorstelling. Er is
een resonans. Hier werd gebouwd aan het Zeeuwse
gevecht tegen het water. Het glanzende schip dat ligt
aangemeerd als een prachtig surrealistisch natuurver
schijnsel verbeeldt de kracht en verlatenheid van de zee
en tegelijkertijd de nietigheid van een schip. Over die
4 Zeeuws Tijdschrift 2002/4
brengen daar hun theatrale spel. Het is een fascineren
de ontwikkeling die geen enkele belemmering kent.
Als ik terugkijk op de talloze Nederlandse theaterzomers
die ik heb meegemaakt, bezocht ik een duizelingwek
kend aantal plekken: kerken en bunkers, parkeergarages
en zandafgravingen, tuinen en verlaten fabrieken, een
voormalig arsenaal, een leegstaande school, gestrande
bus. En dan de theaterboten niet te vergeten, een vlieg
tuighangar. Of een open plek diep in het bos, hooizol
ders, schuren. In dat laatste geval spreek ik niet alleen
over het Oerol Theaterfestival op Terschelling, het gaat
eigenlijk over elke theatrale gebeurtenis in het land die
zich buiten de schouwburgen afspeelt.
De speelplek buiten de schouwburg
Locatietheater: het moet een geheim hebben, anders
trokken deze voorstellingen niet zoveel bezoekers,
bovendien zijn ze artistiek hoogwaardig. Een gezel
schap als Hollandia speelt al zijn hele bestaan op loca
ties, zoals broeikassen en fabrieken. Het begin van
locatietheater ligt in de open lucht-voorstellingen die al
aan het eind van de negentiende en het begin van de
twintigste eeuw in theaters van bijvoorbeeld Bloemendaal
en het Drentse Diever werden opgevoerd. Natuurlijk