Maritieme geschiedenis nauw
verweven met de kunsten
Een ander digitaal onderwijspaleket is On'wijs Nat'53,
ontwikkeld voor de basisscholen op Goeree-Overflakkee,
maar ook te gebruiken door het basisonderwijs op
Schouwen-Duiveland. Het aardige van dit project is
de actieve rol van deelnemende scholen in het maken
van eigen dorpsbeschrijvingen en het vastleggen van
verslagen van ooggetuigen. Resultaten worden gepu
bliceerd op een website van de in 1999 opgerichte
Stichting On'wijs. Wijze woorden biedt de website van
dit project (www.onwijs.nl): 'In de afgelopen 50 jaar is
veel gedaan om er voor te zorgen, dat een dergelijke
ramp nooit meer kan gebeuren. Dijken zijn versterkt
Andreas Oosthoek (hoofdred.), De kunst van het han
deldrijven Art inspired by the sea; 4 eeuwen maritieme
verbeelding 4 centuries of maritime art (Abcoude:
Uitgeverij Uniepers; Rotterdam: Kon. Nedlloyd NV,
2002). 320 p. ISBN 90 6825 287 9, 45.
Je zou bij die premature Rampherdenkingen haast
vergeten, dat 2002 was uitgeroepen tot herdenkings
jaar van de in 1602 opgerichte Verenigde Oostindische
Compagnie (VOC). Ter gelegenheid van dit VOC-her-
denkingsjaar verscheen het tweetalige De kunst van
het handeldrijven onder hoofdredactie van PZC-hoofd-
redacteur, dichter en letterkundige Andreas Oosthoek.
Medewerkers van naam droegen bij aan het boek,
zoals de historicus Peter J.A.N. Rietbergen, Bali-spe-
cialist Bruce Carpenter en de auctor intellectualis van
het project Louk W. Varossieau, een curieuze figuur
uit de reclamewereld die ook als songwriter actief is.
De kunstcollectie van de Nedlloyd is de belangrijk
ste bron voor dit meer dan kloek uitgevoerde boek vol
kleurenafbeeldingen en beknopte beschouwingen over
onze maritieme (kunst)geschiedenis. Het Maritiem
Museum in Rotterdam bouwt een aparte vleugel met
voorwerpen uit de collectie van deze rederij, waarin
zeven Amsterdamse en Rotterdamse rederijen in de
jaren zeventig en tachtig fuseerden. Het waren o.a. de
Koninklijke Rotterdamsche Lloyd (KRL), de Koninklijke
Java-China-Paketvaart Lijnen (KJCPL) en de Koninklijke
Hollandsche Lloyd.
Eigenlijk is die Nedlloydverzameling een kostbaar
rariteitenkabinet, een - ik citeer een NRC-artikel uit
en de Deltawerken zijn gebouwd, waardoor de verra
derlijke zeearmen in het deltagebied zijn afgesloten.
Maar in de afgelopen 50 jaar is meer gebeurd; door
toedoen van de mens is het klimaat aan het veranderen.
Poolkappen smelten en de zeespiegel stijgt. Dat werpt
nieuwe vragen en problemen op. In 1993 en 1995
overstroomde het Rivierengebied, door wolkbreuken
komen regelmatig steden en dorpen blank te staan.
En zijn straks de Deltawerken nog wel sterk genoeg
om het stijgende water buiten te houden? De aloude
strijd van de Nederlanders tegen het water blijft ook
de komende 50 jaar doorgaan.'
april 2002 - 'bonte verzameling van kunst, antiek en
curiosa. Die bestaat uit schilderijen, scheepsmodellen,
historische land- en zeekaarten, maar ook een onder
een glasstolp biddende abt, een aardbol uit de vorige
eeuw, een likeurkeldertje, een kostbaar klokje, een
kompas, een zilveren sigarendoos, een Indische kris,
twee bronzen zuilen van de beeldhouwer Lambertus
Zijl, een op een haciënda in Chili gevonden scheeps
model en honderden andere voorwerpen - allemaal
relikwieën uit de Nederlandse maritieme glorietijd.'
Is het zinvol om van zo'n allegaar een boek te
maken en wat zijn daarin, behalve de figuur van de
hoofdredacteur, Zeeuwse elementen? Het antwoord
20 Zeeuws Tijdschrift 2003/1