Een groot nadeel van Zeeland is het gebrek aan
interesse van het lokale publiek. Het publiek van de
Vleeshal bestaat voor een deel uit de kunstenaars die
in de jaren zeventig in Zeeland zijn neergestreken.
'Dat is voor ons echt een supportgroep,' zegt Wolfson,
'maar wanneer Mark Wigley, die toch een grote repu
tatie heeft, een lezing houdt dan zitten er drie man uit
Zeeland en zeventig uit de randstad. Dat vind ik erg
jammer.' [zie interview met Wigley, p.32]
Wolfson probeert wel meer Zeeuwen naar de
Vleeshal te krijgen. Dat lukte heel goed met The
Leasure Society (2001), een tentoonstelling over de
vrije-tijdsindustrie in Zeeland. Met andere woorden:
als het onderwerp een Zeeuwse link heeft, dan kan er
wel gerekend worden op een groot lokaal publiek.
'Maar het aantal Zeeuwse onderwerpen is beperkt,'
zegt Wolfson, 'je komt snel terecht bij clichés als bij
voorbeeld de waterwerken.'
Leon Riekwell zoekt heel duidelijk naar een syner
gie tussen kunst en de stad Vlissingen. 'Dat moet ook,
want we zijn een gemeentelijk initiatief.' Riekwell
haalt kunstenaars van buiten Zeeland, die vervolgens
in een quick scan laten zien wat er goed is aan Vlissingen
of wat er aan mankeert. 'Wij kennen Vlissingen zo
door en door. Het kan heel verfrissend zijn om een
kunstenaar vanuit een andere invalshoek naar de stad
te laten kijken.' Het beleid van Riekwell heeft gezorgd
dat naast een nationaal publiek ook een steeds groter
wordende groep Zeeuwen naar de tentoonstellingen
in deWillem3 en de Watertoren komen kijken.
Hoewel de Zeeuwse klantenkring van Galerie van
den Berge is aangegroeid tot ongeveer dertig procent
kan de galerie niet overleven door alleen in Goes te
blijven. Zeventig procent van het klantenbestand
komt uit de randstad. Brabant en België. De galerie
moet haar publiek opzoeken en presenteert daartoe
haar kunstenaars op beurzen als de Kunstrai, Art
Rotterdam en Art Brussels. Regelmatig haalt de gale
rie meer dan eenderde van de jaaromzet op zo'n
beurs. Waarom dan niet verhuizen naar de randstad?
'Je moet het omdraaien. Ik woon hier, dus moet ik
zorgen dat ik vanuit hier mijn werk kan doen. Je kunt
zeggen dat er weinig te beleven valt in Zeeland op het
gebied van de hedendaagse kunst, maar je kunt ook
blij zijn dat er überhaupt iets gebeurd. Wat wel jam
mer is dat de instellingen op het gebied van de heden
daagse kunst in Zeeland niet structureel samenwer
ken. Door een betere samenwerking zou Zeeland zich
beter kunnen profileren richting Nederland en België.
Er wordt wel incidenteel samengewerkt. Zoals bijvoor
beeld eind 2002 tussen onze galerie en de nieuwe
galerie de ZenkasT in Middelburg en de expositie
ruimten in Vlissingen en de video installatie in
deWillem3 van Wolfgang Ellenrieder die ook tot 26
juni in onze galerie exposeert.'
Samenwerking
Met het kleine aanbod van moderne kunst in Zeeland
en de marginale rol die het speelt op nationaal niveau
zou je denken dat er allang wordt samengewerkt tus
sen de verschillende kunstinstellingen. Dat gebeurt
slechts zeer incidenteel. Van den Berge zegt dat er
ooit getracht is om met alle galeries in Zeeland een
tentoonstellingsladder uit te geven. Maar niemand
vond de ander goed genoeg om mee samen op één
blaadje te staan. Riekwell heeft al meerdere malen
geopperd dat er een pagina moet worden gekocht in
bijvoorbeeld Kunstbeeld waar alle culturele evenemen
ten van Zeeland samengebundeld staan op één pagi
na. Maar niemand heeft hier het geld voor over. Naast
het geldprobleem is er de nodige kinnesinne: zo
mogen de folders van deWillem3 niet in de Vleeshal
liggen.
Ook is er geen overleg tussen de verschillende cul
turele instellingen. Van den Berge: 'Het zou mooi zijn
om eens per jaar een cultureel café te organiseren,
waar iedereen die actief is in de cultuur vijf minuten
spreektijd krijgt om de plannen voor het komende
jaar uit de doeken te doen. Vervolgens zou gekeken
kunnen worden op welke manier - thematisch, inhou
delijk, organisatorisch- samengewerkt zou kunnen
worden.'
Het is een gemiste kans, want met meer samen
werking zou meer publiek getrokken kunnen worden.
Voor iemand in Amsterdam of Utrecht zou het echt
de moeite waard zijn om de reis naar Zeeland te
maken als de Vleeshal, de Watertoren en Galerie van
den Berge een opening op dezelfde dag hebben. Het
initiatief van het Zeeuws Tijdschrift een 'tentoonstel
lingsladder' te maken die via de instellingen wordt
gedistribueerd, kan een stap zijn op weg naar hechte
re samenwerking van instellingen op het gebied van
de hedendaagse beeldende kunst in Zeeland.
8 Zeeuws Tijdschrift 2003/4-5