Heel de wereld trekt naar Veere
Isidoor baron Opsomer, Herinnering aan Veere, gouache, i960, 34 x 50 cm. Particuliere collectie.
Joost J. Bakker
Rond 1870 begonnen kunstenaars en kunstminnende
toeristen Veere te ontdekken. In de periode 1890 tot
1970 hebben meer dan 450 kunstenaars, dichters,
schrijvers en musici er gewoond of gewerkt. De Veerse
kunstenaarskolonie was sterk internationaal georiën
teerd getuige de vele buitenlandse kunstenaars die er
vertoefden. Hoewel er kunstenaars van naam en faam
gewerkt hebben, is Veere als kunstenaarskolonie een
goed bewaard geheim gebleven.
De belangrijkste jaren van de Veerse kolonie lig
gen tussen 1900 en 1940. Middelpunt vormde het
fraaie pand de Schotse Huizen van de Britse kunstver
zamelaars Albert Ochs en zijn dochter Alma Oakes.
Daar hielden ze aangemoedigd door de bekende kunst
criticus Albert Plasschaert jaarlijkse verkooptentoon
stellingen. 'Heel de wereld trekt naar Veere', schreef de
letterkundige H.P. Ritter jr. in zijn Zeeuwse Mijmeringen
(1921). Na de Tweede Wereldoorlog bleef het een kunste
naarskolonie met Sarika Góth, Claire Bonebakker en
Dirk van Gelder als bekendste bewoners.
De sluiting van het Veersegat in april 1961 was de
doodsteek voor de kunstenaarskolonie want het stadje
werd afgesneden van de artistieke levensader, het
water. Met het overlijden van de Veerse Joffer Sarika
Góth in 1992 kwam een definitief einde een periode.
Wat bleef hangen is het Veerisme, een ongeneselijke
verliefdheid op Veere. Dat Veerse virus heeft anno
2003 weer kunstenaars aangestoken die binnen de
oude stadsgrenzen zijn neergestreken. Vormen zij
het begin van de tweede kunstenaarskolonie?
Kees Leeman schreef over het culturele leven van Veere een
boek met als titel Heel de wereld trekt naar Veere. Kunst en cultuur
in een Zeeuws stadje (1870-1970). (Goes: De Koperen Tuin, 2003.
164 p. ISBN 90 76815 15 1, 26,50).
Op 21 juni wordt gelijktijdig met de presentatie van het boek in
het Veerse museum De Schotse Huizen de gelijknamige ten
toonstelling geopend, die tot 2 november 2003 duurt.
24 Zeeuws Tijdschrift 2003/4-5
