Galeries - werd samenwerking gezocht met Jan De
Nijs van galerie In Situ uit Aalst. In Situ deed een
voorstel voor een kunstenaar, Van den Berge zette
daar een andere kunstenaar tegenover of andersom.
'Elk weekend moest één van ons daar zijn. Na twee
jaar op die basis gewerkt te hebben, bleek het niet vol
te houden naast mijn baan als leraar en het reguliere
werk voor mijn eigen galerie in Goes.' Een baan?
'Van galeriehouder zijn kun je hier niet leven. Maar
het ondernemerschap in de kunst vind ik erg interes
sant. Ik krijg er echt een kick van wanneer iemand
een werk koopt. Dat is het grootste compliment voor
een kunstenaar én galeriehouder. Dan weet je dat je
je werk goed hebt gedaan.'
Wat bijzonder is voor een commerciële galerie is dat
die subsidie ontvangt van de gemeente en provincie.
Dat zegt iets over de belangrijke plaats die de galerie
inneemt in het culturele leven in Goes. 'We hebben
lang moeten strijden voor die subsidies. Van de
Culturele Raad Goes kregen we 750 gulden per jaar.
Sinds 1997 krijgen we van de provincie een structurele
jaarlijkse subsidie en vanaf 2001 van de gemeente
Goes een jaarlijkse subsidie in de vorm van een tege
moetkoming in de huurkosten van de galerie. Binnen
kort verhuizen we naar het nieuwe Cultuurhuis. Door
deze inbedding zal de provinciale subsidie iets stijgen.
In totaal gaan we, in het nieuwe concept naar een
totaal-subsidiebedrag waarmee wij ongeveer 35 pro
cent van de programma- en huisvestingskosten kun
nen dekken, personeelskosten staan daar los van. We
zijn er erg blij mee want het neemt de financiële druk
een beetje weg.' Het Cultuurhuis wordt onderdeel van
het nieuwe theater De Mythe aan het Bleekveld. Aan
de kant van de Westwal komt het Cultuurhuis, het
onderkomen voor diverse culturele instellingen, waar
onder Galerie van den Berge. Het cultuurhuis moet
uitgroeien tot een cultureel trefpunt van jonge en
gevestigde kunstenaars.
Flow, Higher Truth en Safe Haven
Rutger Wolfson is sinds 1999 directeur van de Vleeshal,
of eigenlijk, van Stichting Beeldende Kunst Middelburg.
Het maken van de tentoonstellingen in de Vleeshal is
een onderdeel van de taken van Wolfson. Hij is ook
verantwoordelijk voor de kunstuitleen, de kunst in de
Middelburgse openbare ruimte, kunsteducatie, aanko
pen ten behoeve van de collectie en het beheer van de
collectie. De nadruk ligt echter op de Vleeshal: 'De
Vleeshal is een anomalie. Wanneer je een vergelijking
trekt met andere provincies, dan is het toch uniek dat
Zeeland een plek heeft met zo'n staat van dienst.'Dat
is terug te zien in de subsidiering. Hoewel 80 procent
door de gemeente Middelburg wordt betaald, draagt
het Rijk tegenwoordig ook bij. 'De Vleeshal was één
van de twee nieuwkomers in het afgelopen Kunsten
plan. Dat is toch een blijk van nationale erkenning.'
Het verschil tussen Wolfson enerzijds en Riekwell
en Van den Berge anderzijds, is dat Wolfson - net als
zijn collega Valentijn Byvanck van het Zeeuws Museum
- van buitenaf is aangetrokken. Dat is voelbaar in de
ambities. De Vleeshal en het Zeeuws Museum vormen
een springplank voor de carrières van de directeuren:
als zij naam maken met een succesvol beleid en spraak
makende tentoonstellingen, kunnen ze doorstromen
naar de grote (inter)nationale kunstinstellingen. Op
deze manier is Zeeland een kweekplaats voor jong
talent.
Evenals Byvanck komt Wolfson van Kunstcentrum
Witte de With in Rotterdam. 'Daar liep ik rond met
heel veel ideeën, maar ik kon ze niet uitvoeren.' De
realisatie van zijn ideeën in de Vleeshal heeft beter
uitgepakt dan hij had durven dromen. 'Ik ben geïnte
resseerd in mengvormen van artistieke disciplines en
de verhouding tussen kunst en populaire cultuur. Dat
zijn geen nieuwe ideeën, maar de manier waarop we
het hier hebben uitgevoerd gaat veel verder dan waar
dan ook.' Een goed voorbeeld van een samenkomen
van high art en popcultuur was het project This is the
Flow (2001), waarin de creatieve mentaliteit in en
rond skateboarden centraal stond. De tentoonstelling
Higher Truth (2002) ging over mode. 'Modepresentatie
in andere musea gaan meestal over nijverheid of het
oeuvre van een ontwerper. In Higher Truth waren geen
kledingstukken te zien, maar lag de focus op mode als
verleidingsmachine', zegt Wolfson.
In het begin nam hij de relatie tussen de artistieke
disciplines heel letterlijk. Zo ontstonden tentoonstel
lingen met als onderwerp 'mode en kunst' of 'archi
tectuur en kunst'. 'Die grensgebieden heb ik inmid
dels wel afgeroomd. Die grensverkenningen gebruik
ik nu als middel om tot iets anders te komen.'
Wolfson is tegenwoordig op zoek naar een actievere
rol van de kunst in de samenleving, zoals blijkt uit
een project als Safe Haven... or the aesthetic of safety
(2003). Safe Haven trachtte de esthetiek van veiligheid
zichtbaar te maken, in een poging om het verlangen
6 Zeeuws Tijdschrift 2003/4-5
