FONDA REDGRAVE ZINNEMANN
nw Rintnncnvi wammm with
DHBTIUK'FRANCIS FORD COPPOLA.
10BAL WC1NO anoTAUA SHIRK AND
ArmotficxnNvwnjt MARIO PUZO.
W.R. - Misterije Organizma
Du Bois kwam na lezing van De film als taboebreker
(1974) van A. Vogel met een idee dat het Filmliga
seizoen redde. Hij kon de hand leggen op een
Joegoslavische film waarin de theorieën van Wilhelm
Reich centraal stonden. Ik had diens Luister, kleine
man gelezen waarin seksuele bevrijding centraal
stond in het groeiproces naar de Socialistische Mens.
Ik was benieuwd wat de film om het lijf zou hebben.
Iedereen voer inmiddels blind op Ron en hij leverde
sans gêne de tekst van de folder bij Uit in Zeeuws-
Vlaanderen in. Kort na verspreiding ervan gonsde het
in bourgeois Terneuzen van de geruchten over hard-
pornoscènes waar al het Tiroler plezier bij verbleekte.
'Verboden in Joegoslavië en toegejuicht op internatio
nale filmfestivals, is deze film ontegenzeggelijk een
van de belangrijkste subversie meesterwerken van de
jaren '70: een vrolijke zeer erotische, politieke kome
die, die heel serieus seks voorstelt als ideologische
voorwaarde voor de revolutie en een pleidooi voor
het Erotisch Socialisme Wilhelm Reich, stukjes
uit een monstrueuze Sowjet-film uit 1946 over Stalin,
een travestiet uit de Andy Warhol-factory, diverse
mooie Joegoslavische meisjes die de hele film blij
moedig aan het neuken zijn, de redakteur van het
Amerikaanse seksblad Screw, die zijn geheime deel in
erektie liefdevol in het gips laat afgieten Het liep
storm met de verkoop van nieuwe abonnementen.
De zaal was helemaal uitverkocht en de financiën
waren in een klap op orde.
Het gaf ons de gelegenheid ter compensatie van
geleden ontberingen (breken van films, uitvallen van
geluid, wegvallen van ondertiteling, enzovoort) het
seizoen af te sluiten met maar liefst twee Franse film
toppers. Le grand blond avec une chaussure noire (1972)
van Yves Robert en Le charme discret de la bourgeoisie
(1972) van Luis Bunuel. Over die laatste film schreef
Du Bois: 'De uitstekende maaltijden en bijbehorende
goede manieren vormen een ritueel, een stuk magie
dat de orde bevestigt en de angst voor de chaos uit
bant.' De metafoor van het samen eten als bezwering,
was in retrospectief evenzeer van toepassing op het in
Ligaverband naar films kijken. Henk van Beest her
innerde zich dat het bijna misliep. De blikken met Le
charme waren op het station in Vlissingen blijven staan.
Van Beest kende de weg en met gevaar voor eigen
leven slaagde hij er in, zonder dat iemand het merkte,
de film net op tijd aan de operateur te geven. Daarmee
hield hij heel discreet de charme van onze bourgeois-
wereld weer voor 105 minuten langer in stand.
Ik draag dit Familiaal op aan Henk van Beest en Ron du Bois, met
dank voor de inlichtingen die ze mij bereidwillig verstrekten.
Aantekeningen: Archief Vortex: bestuursnotulen, programma's
en A4 affiches met uitnodigingen van de Filmliga Temeuzen
1974-1975 en Uit-Special nummer een.
31 Zeeuws Tijdschrift 2003/6
