de achtste editie geen politiek cabaret meer, geen aan
stoot, maar een 'keurig' feest dat weliswaar iets uit de
sfeer van het boek was getild met een optreden van
het Zeeuws Jeugdorkest voor de pauze en Max Tailleur
ema, maar 'gelukkig' steviger in de sfeer stond van 'het
gewone plezier van een goede avond', aldus de PZC
op 3 maart 1969. Voorafgaand aan het grote Boeken
feest was een 'Pocket Festival' georganiseerd voor de
jeugd met een optreden van Ivo de Wijs en de soul-
band The Free.
De trend van een feest 'voor arbeider en bankier'
zette zich voort. In 1971 omspande het tiende Zeeuwse
Boekenfeest alle zes de zalen van Britannia, met in
elke zaal iets anders. Dat concept had succes en werd
vastgehouden. De eerste disc-jockeys deden hun intre
de. Er was een wild-westbar, Conny van den Bos hield
haar 'tour de chant'; er was een goochelshow en oude
films waarbij het kwartet Hoogesteger voor honky-tonk
muziek verzorgde. Voor ieder wat wils dus.
Anderen betreurden deze ontwikkeling. 'Het tien
de Zeeuwse Boekenfeest heeft weinig meer met "het
boek" te maken. De bezoekers van dit tweede lustrum
worden dan ook niet verondersteld zeer geletterd
te zijn', schrijft een andere journalist. 'Het enige lite
raire aan het boekenfeest is, dat het een stuk public
relations van de Zeeuwse boekhandelaren is. Op
de Zeeuwse Boekenfeesten heeft men tot dusver wei
nig auteurs, maar des te meer cabaretiers en acteurs
en actrices aan het publiek voorgesteld.'
Het is de elfde editie van het Zeeuwse Boekenfeest
die Bikker bijzonder bijstaat. Dat feest had op 24 maart
1972 op de Koningin Wilhelmina plaats. De mailboot
van de Stoomvaartmaatschappij Zeeland lag afge
meerd in de buitenhaven van Vlissingen. Het schip
had twee dekken en acht zalen. 'Er was zeshonderd
man aan boord', herinnert Bikker zich. 'In elke zaal
was wel iets te beleven; muziek, een conference, een
voordracht. Een groots feest!' Drs. P. begon het feest
met de carnavalskraker 'Wat heb je gedaan Daan?' De
Vlissinger schreef dat drs. P. het feest opende 'op de
hem bekende wijze: veel praten zonder iets te zeggen'.
Rita Hovink, The Gold Stars, dj Louis van Waarsenburg,
cabaretier Hessel van de Wal en de films uit de oude
doos maakten de avond compleet.
Vol belofte?
'Als we aanstaande zaterdag het Zeeuwse Boekenfeest
hebben gevierd, dan beginnen we de week erop alweer
aan de organisatie voor het feest in 1968', zei Peter
Bikker al in een interview met De Stem in 1967. 'Er zit
meer achter dan je denkt om een boekenfeest op touw
te zetten.' En ruim vijf jaar later is hij er moe van.
'Voor tachtig procent deed ik die organisatie alleen.
Op den duur ben je het gewoon zat,' klinkt het nu
resoluut. 'De inkomsten van het boekenfeest waren
net kostendekkend,' geeft Bikker aan. Daar deed je het
dus niet voor. De meeste inkomsten kwamen uit de
advertenties van uitgeverijen. Wanneer je nu een boe
kenfeest zou organiseren, zal dat veel moeilijker zijn,
voorspelt hij. 'Er zijn haast geen zelfstandige uitgeve
rijen meer.' En er zijn dus ook minder advertentie
inkomsten te halen. De tijden zijn sowieso veranderd.
De vijfhonderd man die een kaartje had kunnen
bemachtigen voor de Zeeuwse Boekenfeesten van
weleer, was om kwart voor acht bij Britannia. 'Om
tien voor acht ging de zaal open en om acht uur
begon de show. Daar moet je nu eens om komen.
Feesten beginnen steeds later. Voor elf uur hoef je
geen bezoeker te verwachten.'
Hebben de deelnemende boekhandelaren meer
boeken verkocht door het Zeeuwse Boekenfeest?
'Iedereen wist wel dat het boekenweek was,' weet Bikker.
'Zulke koppen stonden er in de krant. Maar of je nu
echt meer verkocht? Het is toch iets abstracts. Echt
effect is niet aantoonbaar. Of de handel goed liep tij
dens een boekenweek was ook heel erg afhankelijk
van het boekenweekgeschenk. En of er een nieuwe
Zeeuwse roman verschenen was. En als Willem Duys
een schrijver op bezoek had gehad, dan gingen die
boeken als warme broodjes over de toonbank. Nu - met
al die netten - heb je dat effect niet meer. Het vak van
boekverkoper is ook veranderd. Harder geworden. Het
was vroeger toch veel meer een kwestie van vakman
schap. Je moest veel uit je hoofd weten. Door de com
puters waar je alles mee op kunt zoeken is het vak van
boekverkoper meer een managementbaan geworden.'
'Boekenclubs, het Kruidvat dat boeken verkoopt,
Internet; een beetje boekenliefhebber struint toch het
liefst de boekhandels af, daar ben ik van overtuigd.
Negen van de tien boekenkopers willen dat boek toch
in handen hebben gehad, er een paar regels uit lezen
voordat ze het boek kopen.' Peter Bikker ruikt eens
aan het plakboek. 'Het ruikt nu wat muf, maar boe
ken kunnen ook heerlijk geuren. Vol belofte.'
Dankbaar is gebruik gemaakt van de plakboeken van Peter Bikker.
43 Zeeuws Tijdschrift 2004/1-2